Giải ngân gần 200.000 tỷ đồng sau 5 tháng, tiến độ tăng tốc rõ rệt
Theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính gửi Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 7474/BTC-ĐT về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước 4 tháng và ước thực hiện 5 tháng đầu năm 2025, công tác giải ngân vốn đầu tư công đã có bước chuyển biến tích cực trong tháng 5/2025.
Cụ thể, tính đến ngày 30/4/2025, tổng số vốn đầu tư công đã giải ngân là 131.667,2 tỷ đồng, đạt 14,64% kế hoạch năm (899.532,8 tỷ đồng), tương đương 15,94% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, riêng Chương trình Mục tiêu quốc gia đạt 4.935,1 tỷ đồng, tương đương 22,47% kế hoạch giao.
Ước tính đến hết ngày 31/5/2025, tổng vốn giải ngân đạt 199.325,2 tỷ đồng, tương đương 22,2% kế hoạch năm và 24,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao cao hơn cùng kỳ năm 2024 (lần lượt đạt 20,33% và 21,63%). Riêng Chương trình Mục tiêu quốc gia đã giải ngân 7.054,6 tỷ đồng, đạt 32,12% kế hoạch Thủ tướng giao.
Đánh giá chung, Bộ Tài chính nhận định tỷ lệ giải ngân tính đến hết tháng 5 năm 2025 đã đạt 24,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao – tăng so với cùng kỳ năm ngoái (21,6%). Trong đó, vốn ngân sách địa phương có tỷ lệ giải ngân cao, đạt 27,5% (so với 21,1% cùng kỳ 2024). Tuy nhiên, vốn ngân sách trung ương chỉ đạt 19,6%, thấp hơn mức 22,6% của cùng kỳ năm trước.
So với tiến độ chậm trong các tháng đầu năm (tháng 2 chỉ đạt 5,43%, tháng 3 đạt 9,72%, tháng 4 đạt 15,9% kế hoạch Thủ tướng giao), tháng 5 ghi nhận sự tăng tốc đáng kể trong giải ngân vốn đầu tư công, góp phần bắt kịp tiến độ so với năm trước.
Về kết quả giải ngân theo từng đơn vị, trong 5 tháng đầu năm, có 10/47 bộ, cơ quan trung ương và 39/63 địa phương đạt hoặc vượt mức bình quân chung cả nước. Ngược lại, 37/47 bộ, cơ quan trung ương và 24/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình.
Một số đơn vị có tỷ lệ giải ngân cao trên 30% như: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (86,43%), Đài Tiếng nói Việt Nam (73,82%), Ngân hàng Chính sách xã hội (41,2%), Bộ Công an (40,5%). Các địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 40% bao gồm: Phú Thọ (62,7%), Thanh Hóa (57,8%), Lào Cai (51,8%), Thái Nguyên (51%), Nam Định (50,4%), Hà Giang (48,8%), Hà Tĩnh (48,7%), Hà Nam (45,3%), Ninh Bình (45,1%), Bà Rịa - Vũng Tàu (42,6%) và Thừa Thiên Huế (41,2%).
Tuy nhiên, vẫn còn một số bộ, cơ quan trung ương chưa giải ngân hoặc giải ngân dưới 10%, và 7 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới 15%, cho thấy vẫn còn tồn tại những điểm nghẽn cần tháo gỡ trong thời gian tới.
Quyết liệt triển khai các giải pháp thúc đẩy giải ngân đầu tư công
Chính phủ luôn xác định đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, đóng vai trò then chốt trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và ổn định chính trị.
Trong thời gian qua, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã liên tục chỉ đạo sát sao, quyết liệt, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, triển khai hiệu quả ba Chương trình Mục tiêu quốc gia và các dự án sử dụng nguồn tăng thu ngân sách Trung ương ngay từ đầu năm 2025.
Tại Hội nghị Thúc đẩy động lực tăng trưởng từ đầu tư công năm 2025 diễn ra mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh yêu cầu phải quyết tâm giải ngân 100% kế hoạch vốn được giao, coi đây là nhiệm vụ trọng yếu nhằm thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, đảm bảo sinh kế cho người dân.
Đầu tư công không chỉ góp phần tạo dựng hạ tầng, mở rộng không gian phát triển mà còn là đòn bẩy quan trọng cho tăng trưởng. Việc đẩy mạnh đầu tư công giúp giảm chi phí logistics, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, khơi thông nguồn lực xã hội và phát huy vai trò dẫn dắt của nguồn vốn nhà nước trong phát triển kinh tế.
Để hiện thực hóa mục tiêu giải ngân toàn bộ kế hoạch vốn đầu tư công trong năm 2025, Bộ Tài chính yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải nghiêm túc rút kinh nghiệm, đồng thời khẩn trương, quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ đã được phân công.
Trong bối cảnh đang triển khai sắp xếp lại đơn vị hành chính và xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, cần đặc biệt chú trọng việc bàn giao hồ sơ pháp lý rõ ràng, đồng thời điều chỉnh kế hoạch vốn hợp lý từ cấp huyện về cấp tỉnh hoặc xuống cấp xã, nhằm đảm bảo tính liên tục trong thực hiện các dự án.
Một trong những “nút thắt” lớn nhất hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng cần sự vào cuộc trực tiếp và quyết liệt của người đứng đầu các địa phương để tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ.
Đối với các dự án sử dụng vốn ODA, Bộ Tài chính yêu cầu cơ quan chủ quản phải theo sát tiến độ, chủ động điều chỉnh dự án và kịp thời phối hợp xử lý các vướng mắc, nhất là đối với các dự án đã hoàn tất thủ tục đầu tư và đấu thầu. Việc phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để làm việc với các nhà tài trợ khi phát sinh vấn đề cũng là yêu cầu cấp thiết.
Riêng đối với nguồn vốn ngân sách địa phương, cần tập trung đẩy nhanh tiến độ thu ngân sách, đặc biệt là từ nguồn thu sử dụng đất – để đảm bảo phân bổ vốn đúng thời hạn và hiệu quả.
Bộ Tài chính đồng thời đề xuất tăng cường kiểm tra, giám sát, phân công rõ trách nhiệm giữa các cấp, ngành, đẩy mạnh sự phối hợp đồng bộ trong quá trình thi công các công trình trọng điểm.
Mục tiêu cụ thể là hoàn thành ít nhất 3.000 km đường bộ cao tốc và hơn 1.000 km đường ven biển trong năm 2025, đồng thời đẩy nhanh tiến độ khởi công, khánh thành các dự án lớn, hướng tới chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.