Trong báo cáo mới đây, đơn vị nghiên cứu BMI của Fitch Solutions cho biết “Hiện tượng thời tiết El Nino được dự báo sẽ lan rộng trong quý III/2023, dấy lên lo ngại về sản lượng cà phê robusta sẽ giảm mạnh tại Việt Nam và Indonesia”.
Hạt của phê robusta được biết đến với đặc tính đắng và axit cao hơn, chứa nhiều caffein hơn so với hạt arabica.
Báo cáo cho biết vụ mùa cà phê robusta của Brazil cũng bị ảnh hưởng tiêu cực bởi hạn hán. Điều đó có nghĩa là giá cà phê hòa tan và cà phê espresso, thường được làm bằng hạt cà phê robusta, có thể chịu áp lực trong bối cảnh lo ngại về nguồn cung và nhu cầu cà phê robusta cao hơn bình thường khi người tiêu dùng chuyển sang các sản phẩm giá rẻ thay thế cho hạt arabica.
El Nino là một hiện tượng thời tiết nóng và khô hơn bình thường ở vùng nhiệt đới trung đông Thái Bình Dương. Các nhà khoa học khí hậu dự đoán rằng El Nino năm nay có thể rơi vào nửa cuối năm 2023.
Đông Nam Á gần đây chứng kiến đợt nắng nóng kỷ lục vào giữa tháng 5. Báo cáo của BMI cho biết: “Trên khắp Đông Nam Á, hiện tượng El Nino với lượng mưa dưới mức trung bình và nhiệt độ cao hơn đã làm giảm sản lượng cà phê”.
Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp, Việt Nam, Indonesia và Brazil là những nhà sản xuất cà phê robusta lớn nhất thế giới. Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo sản lượng cà phê robusta sẽ giảm khoảng 25%.
Ông Carlos Mera, người đứng đầu bộ phận phân tích thị trường nông sản tại ngân hàng Rabobank, dự báo sản lượng cà phê robusta sẽ giảm 10% xuống còn 11,2 triệu bao trong vụ thu hoạch sắp tới.
Theo thống kê của Rabobank, năm 2016, tình trạng thiếu nước do El Nino ở cả Việt Nam và Indonesia đã khiến sản lượng toàn cầu sụt giảm gần 10%. Ông Shawn Hackett, Chủ tịch công ty môi giới hàng hóa Hackett Financial Advisors, cho rằng không có gì lạ khi Việt Nam và Indonesia chứng kiến sản lượng cà phê robusta giảm 20% trong một năm có xảy ra hiện tượng thời tiết El Nino.
“Điều đó có nghĩa sản lượng cà phê robusta giảm nghiêm trọng”, ông nói.
Nhu cầu đang tăng lên
Hạt robusta chiếm 40% sản lượng cà phê thế giới, còn lại là hạt arabica - thường được coi là có chất lượng cao hơn và có giá cao hơn cà phê robusta.
Tuy nhiên, áp lực kinh tế toàn cầu đang làm tăng nhu cầu đối với cà phê robusta, vốn có giá rẻ hơn.
Báo cáo của BMI cho biết giá cà phê robusta được hỗ trợ khi các công ty rang xay, chế biến và người tiêu dùng coi đây là lựa chọn thay thế arabica để tiết kiệm chi phí trong thời kỳ lạm phát.
Giá cà phê robusta gần đây đã tăng vọt lên mức cao nhất trong 15 năm là 2.783 USD/tấn vào cuối tháng 5. Lần cuối cùng họ giao dịch ở mức 2.608 USD/tấn cho hợp đồng tương lai tháng 7, theo dữ liệu từ Sàn Giao dịch Liên lục địa.
Số liệu: Investing (H.Mĩ tổng hợp)
Tại thị trường Việt Nam, giá cà phê robusta liên tục thiết lập kỷ lục mới, có lúc chạm mốc 64.000 đồng/kg ở một số địa phương vào cuối tháng 5, tuy nhiên sau đó đã nhanh chóng điều chỉnh. Hiện giá cà phê giá cà phê trung bình cả nước sát mốc 62.000 đồng/kg.
H.Mĩ tổng hợp
Ngoài ra, khoảng cách giá cà phê arabica và robusta đã thu hẹp xuống mức thấp nhất kể từ năm 2019. Tính đến ngày 6/6, giá cà phê arabica giao dịch ở mức 184 US Cent/pound (tương đương 4.088 USD/tấn), tăng 10% so với đầu năm.
Số liệu: Investing (H.Mĩ tổng hợp)
Hackett cho biết: “Nói chung, châu Á ưa chuộng robusta hơn arabica và do đó, nhu cầu về robusta đang tăng nhanh hơn nhiều so với arabica”.
Kopi, còn được gọi là cà phê Nanyang, là một loại đồ uống cà phê đen phổ biến ở Đông Nam Á được ủ theo cách truyền thống bằng hạt cà phê robusta.
Nhưng châu Á không phải là khu vực duy nhất ngày càng ưa chuộng cà phê robusta.
Bà Natalia Gandolphi, nhà phân tích tại HedgePoint Global Markets’ Intelligence cho biết: “Mặc dù việc giảm nhập khẩu cà phê arabica đã qua chế biến một phần là do nguồn cung ít hơn… nhưng việc chuyển sang cà phê robusta cho thấy cà phê rẻ hơn đang được thị trường châu Âu ưa chuộng hơn”.
Bà dự báo thâm hụt 4,16 triệu bao cà phê robusta trong giai đoạn tháng 10/2023 đến tháng 9/2024.