Đền tưởng niệm liệt sĩBến Dược – Củ Chi (TP. HCM) - nơi lưu danh gần 45.000 liệt sĩ đã chiến đấu vàhi sinh trên mảnh đất Sài Gòn – Gia Định trong hai cuộc kháng chiến chống quânxâm lược được khởi công xây dựng vào ngày 19/5/1993 trên khu đất rộng 7 ha, bêncạnh con sông Sài Gòn. Đây thực sự là niềm tâm huyết của các kiến trúc sư, cácnghệ sĩ để tạo nên một công trình kiến trúc tinh tế mà hài hòa, thoáng đãng màsâu lắng như tâm hồn dân tộc Việt.
 |
Đền thờ liệt sĩ Bến Dược - Chủ Chi |
Cổng Tam quan được xâydựng theo phong cách cổ truyền với hàng cột tròn, trên lợp ngói âm dương, cổngcó họa tiết và mái cong của những cổng làng, mái đình. Chính giữa cổng Tam quanlà biển “Đền Bến Dược”, trên thân cột là những câu đối của nhà thơ Bảo ĐịnhGiang “Trải tấm lòng son vì đất nước/ Đem dòng máu đỏ giữ quê hương”; “Lòngbiết công ơn nhang thơm một nén/ Đời còn bóng dáng sao sáng ngàn năm”.
Sau cổng Tam quan làNhà văn bia, có 2 mái lợp ngói. Ở giữa đặt tấm bia đá cao 3m, rộng 1,7m, dày0,25m và nặng 3,7 tấn, trên đó có khắc bài văn bia với tựa đề “Đời đời ghi nhớ”của nhà thơ Viễn Phương.
Khu Đền chính Bến Dượcmang dáng dấp kiến trúc đền đài cổ. Điện thờ bố trí theo hình chữ U: Trung tâmlà bàn thờ Tổ quốc, chính giữa có tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, hai bên là haihương án thờ các bậc tiền hiền tiên liệt và đồng bào, chiến sĩ hi sinh chưa tìmthấy tên.
Dọc theo các bậc tườngbên trái là tên các liệt sĩ khối dân – chính – đảng, bên phải là lực lượng vũtrang. 44.209 tên liệt sĩ được khắc vào bia đá hoa cương, mạ chữ vàng, có 9.119liệt sĩ ở 40 tỉnh, thành phố khác.
Tháp của đền có 9tầng, cao 39m, trên vách tháp có nhiều hoa văn, phù điêu thể hiện cuộc sống vàchiến đấu của nhân dân Củ Chi Đất thép thành đồng. Hoa viên phía sau đền làbiểu tượng hồn thiêng đất nước, cao 16m, nặng 243 tấn, được làm bằng đá granit,thể hiện qua hình tượng một giọt nước mắt, khái quát về sự đau thương mất mátcủa bao thế hệ người Việt Nam đã chiến đấu hy sinh để giữ gìn đất nước.
Tầng hầm của đền có 9không gian, với chủ đề Sài Gòn Chợ Lớn kiên cường bất khuất, thể hiện lại cácsự kiện tiêu biểu trong giai đoạn chiến tranh của quân và dân trong vùng tamgiác sắt nói riêng và dân tộc Việt Nam nói chung; được tái hiện sinh động bằngnhững bức tranh, tượng, sa bàn, hiện vật, mô hình sân khấu hóa, các loại hìnhnghệ thuật kiến trúc, điêu khắc . . .
Hằng ngày, nơi đây đóntiếp hàng nghìn lượt người tới dâng hoa, thắp hương tưởng nhớ các anh hùng liệtsĩ, trong đó có những người tới tìm tên thân nhân, đồng đội.
NguyễnHồng (t.h)