Nói đến lò sấy tại Đắk Mil có lần tôi được đại diện lãnh đạo Phòng nông nghiệp huyện đưa ra một số giải pháp để hạn chế ô nhiễm trong các khu dân cư có lò sấy hoạt động. Đó là thực hiện việc dừng cấp phép xây dựng lò sấy mới. Buộc các lò sấy chấp hành và thực hiện các biện pháp hạn chế ô nhiễm như làm ống khói để đưa khói lên cao.
Tuy nhiên, theo quan sát thì việc đưa ống khói lên cao chỉ là cách để hạn chế những người ở xa lò sấy không bị ảnh hưởng bởi khói, nhưng mùi thì không thể tránh. Khu dân cư vẫn sẽ bị ảnh hưởng. Một giải pháp được xem là quyết liệt, triệt để hạn chế ô nhiễm là đưa lò sấy ra khỏi khu dân cư, huyện đề xuất đưa các lo sấy vào khu công nghiệp Thuận An. Nhưng vấn đề là thời gian thu hoạch cà phê có vài tháng, cà phê sau khi sấy sẽ được xay xát, đóng thành phẩm và vận chuyển đi tiêu thụ. Đưa vào cụm công nghiệp sẽ không thuận lợi về giao thông, trao đổi, múa bán hàng hóa. Chính vì thế, khó thực hiện!
Đi dọc tỉnh lộ 3, vào sâu bên trong những rẫy cà phê bạt ngàn, tôi bắt gặp một số hộ dân đang sử dụng lò sấy ngay tại rẫy. Ở rẫy nhiều gió nên khói bụi xả lên ngay lập tức được gió xua tan. Theo một chủ lò sấy, việc đầu tư ở rẫy không tốn kém bằng ở nhà vì sẽ không phải che chắn nhiều do phần lớn rẫy không có dân cư, việc bảo đảm các vấn đề về môi trường đơn giản.
Chủ lò sấy này tính toán sẽ giảm được khoảng 15 – 20 triệu đồng khi làm lò sấy ở trong rẫy. Và nhiều cái lợi khi xây lò sấy trong rẫy, là cà phê sau khi hái không phải vận chuyển mà đưa thẳng vào lò sấy, xay và chỉ chở sản phẩm cà phê nhân về nhà. Vỏ cà phê được xả tại rẫy sẽ được ủ với phân và men vi sinh để làm phân hữu cơ, hạn chế vận chuyển. Đây là cách làm khá mới và hay trong việc giảm thiểu ô nhiễm khói bụi, cách làm này cần được khuyến khích để hạn chế ô nhiễm môi trường trong trong khu dân cư.