Đồng bào Đắk Nông "ưng cái bụng" mô hình chính quyền hai cấp
Tích cực góp ý Điều 110 Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 2013, đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) Đắk Nông đã thể hiện tinh thần làm chủ, trách nhiệm và sự đồng thuận cao.
Đồng bào thể hiện quyền công dân
Tỉnh Đắk Nông hiện có hơn 32% dân số là người DTTS, với nhiều cộng đồng các dân tộc sinh sống đan xen như M’nông, Ê đê, Mạ, Mông, Dao, Tày, Nùng, Mường... Chính vì vậy, việc lấy ý kiến đồng bào các DTTS về các vấn đề hệ trọng như sửa đổi Hiến pháp được tỉnh xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng.
Nhằm bảo đảm việc lấy ý kiến đến được với mọi tầng lớp Nhân dân, đặc biệt là đồng bào DTTS ở vùng sâu, vùng xa, công tác tổ chức lấy ý kiến được triển khai một cách linh hoạt, sâu sát.

Theo ông Hồ Đức Giáp, Chủ tịch UBND xã Đắk R’tíh, huyện Tuy Đức, ngay sau khi nhận được kế hoạch của cấp trên, xã đã tổ chức hội nghị triển khai, đồng thời thành lập 11 tổ công tác tương ứng với 11 thôn, bon trên địa bàn.
“Các tổ trực tiếp xuống từng thôn, bon để gặp gỡ, tuyên truyền và lấy ý kiến người dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp, trong đó có nội dung tổ chức chính quyền địa phương. Chúng tôi dự kiến sẽ hoàn thành việc lấy ý kiến trước ngày 25/5 tới đây”, ông Giáp cho biết.
Bên cạnh việc tổ chức các hội nghị, cuộc họp ở cấp thôn, sinh hoạt chi bộ,… các địa phương thực hiện phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn người dân thực hiện góp ý. Các tổ công tác được thành lập gồm lực lượng công an, cán bộ công chức xã, các hội, đoàn thể và ban tự quản thôn, bon... Mỗi tổ được phân công nhiệm vụ cụ thể, gắn với chỉ tiêu rõ ràng. Các tổ đã trực tiếp đến từng hộ dân để hỗ trợ, hướng dẫn người dân góp ý kiến qua ứng dụng VneID.
“Xã có hơn 60% dân số là đồng bào DTTS, nhiều người dân chưa có thiết bị di động thông minh, lực lượng công an xã đã chủ động đưa ra nhiều phương pháp để hỗ trợ. Chúng tôi tận dụng tối đa các địa điểm sinh hoạt cộng đồng như cơ sở tôn giáo, các cuộc họp phụ huynh ở trường học… để lồng ghép, tổ chức lấy ý kiến một cách hiệu quả và nhanh chóng nhất”, Đại úy Hà Tiên Phong, Phó Trưởng Công an xã Đắk R’tíh, huyện Tuy Đức cho biết.

Sự tham gia cởi mở, chủ động của đồng bào DTTS đã cho thấy nhận thức chính trị và tinh thần công dân tại vùng sâu, vùng xa có nhiều chuyển biến tích cực. Người dân không chỉ tiếp cận thông tin, chủ trương bằng tinh thần học hỏi mà còn chủ động phản biện, góp ý và đề xuất thực tế từ cơ sở.
Ông Điểu Nơi, người có uy tín bon Diêng Ngaih, xã Đắk R’tíh, huyện Tuy Đức bày tỏ: “Tôi sống ở đây mấy chục năm, thấy Nhà nước mình ngày càng quan tâm dân. Nay hỏi ý kiến dân mình về tổ chức chính quyền, về sửa đổi Hiến pháp, tôi thấy vui lắm”.
Không chỉ những người uy tín hay cán bộ xã, mà lớp trẻ, phụ nữ và nông dân trên địa bàn tỉnh cũng tích cực đóng góp ý kiến. Chị Nông Thị Đệ, người Tày bon Phai Kol Pru Đăng, Đắk Nia, TP. Gia Nghĩa chia sẻ: “Trước đây tôi nghĩ chuyện sửa Hiến pháp là chuyện của Nhà nước, không liên quan tới mình. Nhưng nay được mời họp, được giải thích rõ ràng, tôi thấy mình cũng có trách nhiệm và quyền góp ý”.
Đồng thuận với đổi mới, kỳ vọng vào hiệu quả
Một trong những nội dung quan trọng trong đợt lấy ý kiến lần này là sửa đổi Điều 110 Hiến pháp năm 2013, theo hướng tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp: cấp tỉnh và cấp xã, không tổ chức chính quyền cấp huyện. Đây là nội dung lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến tổ chức bộ máy và hoạt động quản lý nhà nước ở địa phương.
Anh Hoàng Dầu Quý, Bí thư Đoàn xã Long Sơn, huyện Đắk Mil – nơi có đông đồng bào Dao sinh sống chia sẻ: “Mô hình chính quyền hai cấp sẽ tăng quyền cho xã – cấp gần dân nhất – điều này rất quan trọng với vùng DTTS như chúng tôi”.

Dù là một thay đổi mang tính căn cơ, nhưng qua quá trình lấy ý kiến cho thấy, đồng bào DTTS tại Đắk Nông đều thể hiện sự đồng thuận cao. Lý do quan trọng nhất được nhiều người dân đưa ra là bộ máy gọn nhẹ hơn, giảm tầng nấc trung gian, giúp việc chỉ đạo, điều hành nhanh chóng, gần dân và sát dân hơn. Đồng bào các dân tộc cũng tin rằng, mô hình hai cấp chính quyền sẽ giúp chính sách đi vào cuộc sống nhanh hơn.
Chị H’Thanh Kễn, người Ê đê, Trưởng bon Phai Kol Pru Đăng, xã Đắk Nia, TP. Gia Nghĩa cho biết: “Trong quá trình cùng bà con trong bon tham gia góp ý dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 2013, tôi nhận thấy người dân rất ủng hộ việc sửa đổi Điều 110 theo hướng tổ chức chính quyền hai cấp. Bà con cho rằng, khi quyền hạn được phân định rõ ràng hơn cho cấp xã thì chính người dân sẽ được thụ hưởng đầu tiên”.
Bên cạnh sự đồng thuận, một số ý kiến cũng bày tỏ việc đổi mới tổ chức bộ máy phải gắn với nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, tăng cường phân quyền, hỗ trợ kỹ thuật và ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số… nhằm bảo đảm hiệu quả quản lý.
Già làng Y K’Rắh, bon Păng Sim, xã Trường Xuân, huyện Đắk Song cho rằng: “Dân mình giờ biết nhìn, biết so sánh, thấy cái gì hợp lý, thuận lợi cho đời sống thì sẽ ủng hộ. Nếu mô hình mới giúp xã chủ động hơn, cán bộ được nâng cao năng lực thì người dân tin tưởng lắm. Đồng bào mong xã không chỉ là nơi tiếp nhận chỉ đạo mà phải là trung tâm phục vụ dân. Mô hình chính quyền hai cấp sẽ rút ngắn đường đi của chính sách. Công chức xã cần được trang bị đủ năng lực và công nghệ để giải quyết việc ngay tại chỗ, từ đất đai, giấy tờ, sản xuất đến an sinh…”.

Việc sửa đổi Điều 110 lần này thể hiện quyết tâm chính trị rất cao trong việc xây dựng một bộ máy chính quyền vì dân, hiện đại và hiệu quả. Đây không chỉ là kỳ vọng về cơ cấu tổ chức, mà còn là mong mỏi cải thiện chất lượng phục vụ từ gốc – chính quyền cơ sở.
Sự đồng thuận với mô hình chính quyền hai cấp thể hiện niềm tin vào một Nhà nước phục vụ, gần dân và do dân kiến tạo. Việc đồng bào DTTS tích cực góp ý sửa đổi Hiến pháp, đặc biệt về tổ chức chính quyền địa phương, là minh chứng cho tinh thần dân chủ và niềm tin vào công cuộc đổi mới.