Thi công dự án thủy điện Đắk Glun 2. (Ảnh: Hưng Thịnh/TTXVN)Ông Dương Minh Châu, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Đắk Nông, xác nhận, Sở đang chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát các hồ sơ, thủ tục liên quan tới 2 dự án thủy điện Đắk Glun 2, Đắk Glun 3 để báo cáo các cơ quan có thẩm quyền.
Hai dự án thủy điện này đã bị Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều vi phạm, sai phạm trong quá trình thực hiện các trình tự thủ tục, triển khai đầu tư, thi công xây dựng cũng như điều chỉnh quy hoạch (tại kết luận thanh tra số 1207-KL-TTCP, ngày 28/4/2023 của Thanh tra Chính phủ về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo quy hoạch điện VII và quy hoạch điện VII điều chỉnh).
Hiện nay, hơn 25ha trong tổng số 208ha đất, rừng đã được giao cho Công ty cổ phần thủy điện Đắk Glun (gọi tắt là Công ty Đắk Glun, chủ đầu tư 2 dự án thủy điện Đắk Glun 2, Đắk Glun 3) vẫn còn rừng tự nhiên và nằm trong quy hoạch ba loại rừng.
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, trong trường hợp này, việc chuyển đổi rừng tự nhiên sang mục đích khác thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Đây là quy định tại Luật Lâm nghiệp 2017 và văn bản góp ý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (văn bản số 3906/BNN-KH về góp ý điều chỉnh quy hoạch dự án thủy điện Đắk Glun 3). Cụ thể, Điều 17, Luật Lâm nghiệp 2017 quy định “không chuyển đổi mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích khác, trừ dự án quan trọng quốc gia… được Chính phủ phê duyệt." Và tại văn bản số 3906/BNN-KH, ngày 16/6/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn khẳng định “dự án điều chỉnh quy hoạch thủy điện Đắk Glun 3 không phù hợp với tiêu chí được chuyển đổi rừng tự nhiên sang mục đích khác."
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình thi công dự án thủy điện Đắk Glun 2, Đắk Glun 3, chủ đầu tư, nhà thầu cũng đã vi phạm các quy định của Luật Đất đai, Luật Lâm nghiệp 2017. Cụ thể, tại công văn số 1727/STNMT-QHGĐ, ngày 22/7/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông khẳng định qua đối chiếu ranh giới tọa độ tuyến kênh và hồ sơ điều chỉnh quy hoạch, Sở nhận thấy diện tích triển khai 2 dự án có 15,3ha nằm ngoài ranh giới đã được Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Nông cho thuê đất. Đây là hành vi vi phạm điều 12, Luật Đất đai quy định về “lấn, chiếm, hủy hoại đất đai."
Còn việc chủ đầu tư, nhà thầu thi công dự án khi chưa được cơ quan có thẩm quyền bóc tách, chuyển đổi mục đích hơn 25 ha đất rừng, chưa được phê duyệt điều chỉnh quy hoạch (trong các năm từ 2019-2021) là hành vi vi phạm Điều 9, Luật Lâm nghiệp quy định về “các hành vi bị cấm trong hoạt động lâm nghiệp." Đáng chú ý hơn, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, hành vi này còn có dấu hiệu vi phạm “tội hủy hoại rừng” theo quy định tại Điều 243, Bộ luật Hình sự 2015.
Như TTXVN đã thông tin vào ngày 12/5 vừa qua, 2 dự án thủy điện Đắk Glun 2, Đắk Glun 3 chỉ đạt gần 25% tổng khối lượng sau hơn 15 năm được cấp chủ trương đầu tư.
Đáng chú ý hơn, theo Thanh tra Chính phủ, căn cứ vào tiến độ triển khai và năng lực nhà đầu tư, 2 dự án này thuộc nhóm phải thu hồi chủ trương đầu tư, thu hồi các quyết định cho thuê đất vào cuối năm 2014 nhưng các ngành chức năng liên quan và Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Nông đã không thực hiện nội dung này.
Một vị trí dự kiến thi công dự án thủy điện Đắk Glun 3. (Ảnh: Hưng Thịnh/TTXVN)Thêm nữa, liên quan tới 2 dự án này, tháng 4/2016, ngành chức năng tỉnh Đắk Nông phát hiện có gần 60ha đất đã được giao cho Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Đắk Nông sử dụng vào mục đích quốc phòng (trong tổng số 208 ha đất đã được Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Nông cho Công ty Đắk Glun thuê). Sang năm 2019, ngành chức năng tiếp tục phát hiện có hơn 25ha rừng tự nhiên trong khu vực thực hiện dự án. Sang năm 2021, ngành chức năng lại phát hiện Công ty Đắk Glun sử dụng hơn 15ha ngoài diện tích đã được cho thuê…
Đáng chú ý hơn, việc bóc tách, xử lý các vấn đề chống lấn đất quốc phòng, đất lâm nghiệp; việc sử dụng đất ngoài diện tích cho thuê… tới nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Nhiều đơn vị chức năng liên quan tới vấn để thẩm định đất đai, thực hiện điều chỉnh chủ trương, điều chỉnh quy hoạch, thiết kế 2 dự án đã bị Thanh tra Chính phủ yêu cầu kiểm điểm, xử lý trách nhiệm. Điển hình như Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Nông, Sở Kế hoạch và Đầu tư Đắk Nông và một số sở ngành liên quan; Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương)…
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Nông, 2 dự án thủy điện Đắk Glun 2, Đắk Glun 3 có tổng công suất 11 MW. Tổng diện tích sử dụng đất gần 208ha với tổng vốn đầu tư gần 350 tỷ đồng.
Theo văn bản giãn tiến độ dự án mới nhất của Sở Kế hoạch và Đầu tư Đắk Nông, 2 dự án này được hoàn thành, đưa vào sử dụng từ tháng 3/2022, tức cách đây hơn 1 năm./.