Đắk Nông và bài toán bảo đảm thu ngân sách

Tông màu trầm từ thu ngân sách

Trong năm 2023, dự toán số thu ngân sách Nhà nước tại Đắk Nông là 3.650 tỷ đồng. Trong đó, riêng số thu ngành Thuế quản lý hơn 3.470 tỷ đồng.

Đến hết tháng 7/2023, Đắk Nông thực hiện được 1.579 tỷ đồng, đạt 45,5% dự toán tỉnh giao, giảm 26,6% so với cùng kỳ 2022. Trong đó, riêng số thuế, phí, lệ phí thực hiện 1.327 tỷ đồng, đạt 57,2% kế hoạch.

Theo Sở Tài chính, chưa có năm nào tình hình thu ngân sách gặp nhiều khó khăn như 2023. Tất cả các lĩnh vực, sắc thuế, địa bàn đều gặp khó. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến số thu đạt thấp. Trước tiên phải kể đến là do nguồn thu từ sử dụng đất.

Nhiều chính sách bắt đầu áp dụng từ tháng 1/2023 đã làm hụt thu ngân sách so với dự toán. Đơn cử, Nghị quyết số 30/2022/UBTVQH 15 của Quốc hội về giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu. Thực hiện nghị quyết này, Đắk Nông giảm nguồn thu khoảng 100 tỷ đồng.

Quyết định số 01/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc giảm tiền thuê đất, thuê mặt nước của năm 2022 cũng làm giảm nguồn thu thuế hơn 10 tỷ đồng. Như vậy, tính sơ bộ, ngay từ đầu năm, Đắk Nông đã hụt thu khoảng 110 tỷ đồng.

“Hụt thu cao, thị trường bất động sản trầm lắng. Điều này đặt ra nhiều thách thức trong thu thuế đối với Đắk Nông”, Giám đốc Sở Tài chính Nghiêm Hồng Quang chia sẻ.

Đẩy mạnh thu sử dụng đất

Trong năm 2023, Đắk Nông có kế hoạch thu tiền sử dụng đất 866 tỷ đồng. Số thu này chiếm 24% số thu ngân sách của tỉnh. Tuy nhiên, đến 15/8, toàn tỉnh mới thực hiện được 200 tỷ đồng, đạt 23,21% kế hoạch.

Số thu sử dụng đất thấp, kéo theo nguồn thu ngân sách không đạt tiến độ kỳ vọng. Do đó, đẩy mạnh thu từ sử dụng đất đang được các địa phương xác định là trọng tâm tăng thu ngân sách những tháng cuối năm.

Đến 15/8/2023, tiền thu sử dụng đất tại huyện Đắk R’lấp mới thực hiện 17,2 tỷ đồng, đạt hơn 31% kế hoạch. Chủ tịch UBND huyện Đắk R’lấp Nguyễn Quang Tứ nhấn mạnh, thu ngân sách tại huyện đang rất khó khăn.

Nguyên nhân một phần là do thị trường bất động sản trầm lắng. Điều này kéo theo các nguồn thu chính giảm mạnh như: thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ, chuyển quyền sử dụng đất…

Huyện đang cho rà soát lại quỹ đất mà người dân sử dụng vượt hạn mức. Phòng TN-MT huyện phối hợp với các xã khẩn trương vận động người dân chuyển đổi sang đất ở để tăng thu.

“Chúng tôi đẩy mạnh giải phóng mặt bằng, đẩy mạnh bán đấu giá. Riêng các khu tái định cư, chậm nhất cuối quý III hoàn thành thủ tục đấu giá giao đất cho dân”, ông Tứ khẳng định.

Tại Đắk Mil, số thu sử dụng đất còn thấp. Đến 15/8, toàn huyện mới thực hiện được 19 tỷ đồng, đạt 23% dự toán. Theo ông Phạm Văn Trực, Chi cục trưởng Chi cục thuế khu vực Đắk Mil - Đắk Song, huyện đang làm khung giá đất.

“Chi cục thuế tham mưu cho UBND huyện đẩy mạnh giải phóng mặt bằng, tạo nhiều quỹ đất sạch để đưa ra đấu giá”, ông Trực cho biết.

Liên quan đến giải pháp thu tiền sử dụng đất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Lê Trọng Yên nhấn mạnh, những trường hợp tái định cư, đấu giá đang còn nợ, các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động. Khi đã làm đủ, đúng quy định, trường hợp nào không chấp hành bắt buộc phải dùng biện pháp cưỡng chế.

Quyết tâm thu đạt kế hoạch

Theo ông Trần Văn Long, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Đắk Nông, thời điểm cuối năm, Cục Thuế sẽ bám sát thực tế, có dự báo chính xác số thu hàng quý, hàng tháng. Việc rà soát, xác định những khoản thu còn tiềm năng sẽ được đơn vị đẩy mạnh để quản lý thu hiệu quả.

“Tình hình kinh tế khó khăn được dự báo còn kéo dài, không còn cách nào khác là toàn ngành phải tập trung vào tăng thu. Từ thu thuế, thu nợ, chống thất thu đều vào guồng một cách quyết liệt”, ông Long cho biết.

Về giải pháp thu thuế, phí, tại hội nghị sơ kết công tác thuế 6 tháng đầu năm diễn ra ngày 21/7 vừa qua, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Đắk Nông Lê Văn Chiến khẳng định, năm 2023 kinh tế cực kỳ khó khăn, nhất là lĩnh vực thu ngân sách. Nếu ngân sách không đạt sẽ ảnh hưởng rất lớn đến các hoạt động khác của địa phương.

Trong những tháng cuối năm, Cục Thuế cần tập trung rà soát toàn bộ nguồn thu trên địa bàn. Từ đó, giao sát chỉ tiêu cho từng chi cục thuế khu vực thực hiện công tác thu.

“Phải linh hoạt trong thực hiện giải pháp thu. Chúng ta rà soát đúng thực tế nguồn thu trong thực tiễn, nhằm thu sát, thu đúng, thu đủ các nguồn phát sinh”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Văn Chiến nhấn mạnh.

Tại hội nghị đánh giá tình hình phát triển kinh tế, xã hội 6 tháng đầu năm 2023, diễn ra ngày 7/6 vừa qua, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Hồ Văn Mười chỉ đạo, thu ngân sách hiện nay rất khó khăn. Tỉnh đã có rất nhiều hội nghị về lĩnh vực này.

Việc định giá đất, tài sản công, UBND tỉnh đã giao các sở, ngành, địa phương làm rồi. "Khó khăn là thế, nhưng không phải không có đường ra. Vấn đề mấu chốt là chủ tịch các huyện, thành phố có thực sự quyết tâm, quyết liệt hay không", Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Hồ Văn Mười nhấn mạnh.