Đắk Nông nỗ lực ổn định đời sống cho đồng bào DTTS di cư tự do

Cuộc sống mới trên quê hương thứ hai

Là người có mặt từ sớm tại cụm dân cư khu Suối Phèn, thuộc thôn 12, xã Quảng Hòa, huyện Đắk Glong, ông Giàng A Lìn, Trưởng cụm dân cư khu Suối Phèn rất vui mừng khi nơi đây được Nhà nước, chính quyền địa phương quan tâm đầu tư đường giao thông, điện lưới quốc gia… phục vụ người dân. Ông Giàng A Lìn phấn khởi "Những năm trước, khu vực này không có đường ô tô đi lại. Bà con chủ yếu trồng mì, lúa, nuôi gà vịt để tự phục vụ gia đình và các hộ dân khác trong cụm dân cư. Cuộc sống hầu như khép kín và gặp nhiều khó khăn. Năm 2016, khu Suối Phèn được quy hoạch để ổn định dân cư. Đường ô tô được đầu tư. Lớp học được xây dựng. Người dân được đăng ký hộ khẩu theo quy định… Khi nơi ở được ổn định, người dân chúng tôi yên tâm lao động sản xuất phát triển kinh tế, xây dựng quê hương thứ 2 ở Đắk Nông".

Từ năm 2009, gia đình anh Sùng A Nhè về sinh sống ở bản Tân Lập, xã Đắk Ngo, huyện Tuy Đức thuộc Chương trình, dự án bố trí, sắp xếp chỗ ở cho người dân. Mặc dù lúc đó cuộc sống còn khó khăn, hạ tầng chưa đầy đủ nhưng anh Nhè và bà con trong bản có nơi ở ổn định, không còn phải du canh, du cư. Trong những năm qua, được sự quan tâm đầu tư của Nhà nước chính quyền các cấp, đến nay đã có đường bê tông nối giữa các bon, bản liền kề và đi tới trung tâm xã. Trường học đã được nâng cấp lên trường tiểu học và THCS, tạo thuận lợi cho con em trong bản học hành. Bản còn có điện lưới quốc gia phục vụ người dân trong cuộc sống và lao động sản xuất.

"Người dân chúng tôi được tập huấn các lớp kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, được tiếp cận vốn vay ưu đãi đầu tư phát triển kinh tế nên cuộc sống của gia đình tôi cũng như nhiều hộ khác trong bản đã có nhiều đổi thay, phát triển", anh Nhè vui vẻ cho hay.

Nỗ lực giúp người dân "an cư lạc nghiệp"

Tính đến 31/12/2023, toàn tỉnh Đắk Nông có 38.191 hộ dân, với 173.973 nhân khẩu di cư tự do đến sinh sống. Thời gian qua, tỉnh đã triển khai, lồng ghép nhiều dự án, chương trình để thực hiện, bố trí, sắp xếp ổn định chỗ ở cho 35.189 hộ dân, với 160.571 nhân khẩu.

Việc bố trí, sắp xếp, ổn định chỗ ở cho các hộ dân di cư đã góp phần ổn định và từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống, từng bước xóa đói, giảm nghèo bền vững, bảo đảm an ninh trật tự xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Điều này, tạo điều kiện cho địa phương quản lý tốt dân cư, hạn chế việc phá rừng, sử dụng đất đai hợp lý.

“

Xã Quảng Phú được tỉnh quy hoạch 4 điểm để sắp xếp, ổn định dân cư, trong đó có 3 điểm mới, 1 điểm xen ghé). Khi triển khai giải phóng mặt bằng, người dân nằm trong dự án đều đồng tình ủng hộ, giao lại đất cho chính quyền thực hiện dự án. Các dự án khi đưa vào sử dụng, người dân sẵn sàng di chuyển về nơi ở mới theo quy hoạch. Cấp ủy, chính quyền địa phương sẽ thực hiện đầy đủ các chế độ, chính sách của Nhà nước nói chung, dành cho đồng bào DTTS nói riêng".

Ông Đỗ Thanh Hùng, Chủ tịch UBND xã Quảng Phú,
huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông

Đắk Nông phấn đấu đến năm 2025 cơ bản không còn tình trạng dân di cư tự do; hoàn thành công tác bố trí ổn định chỗ ở cho hơn 3.000 hộ/13.400 khẩu trên địa bàn tỉnh. Địa phương tiến hành đăng ký thường trú và thực hiện các chính sách an sinh xã hội theo quy định đối với những hộ dân đã được sắp xếp ổn định. Đối với những hộ dân chưa đủ điều kiện thì địa phương vận dụng linh hoạt đăng ký tạm trú và thực hiện các chính sách an sinh xã hội.

Thời gian tới, tỉnh tập trung giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất sản xuất, đất ở, nhà ở, nước sinh hoạt vùng đồng bào dân tộc thiểu số và người dân di cư, theo hướng thu hồi diện tích đất sử dụng không hiệu quả của các tổ chức, cá nhân, giao cho địa phương quản lý, sắp xếp cho người dân sử dụng. Trong đó, địa phương chú trọng thực hiện tốt Dự án 2 về "Quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết " thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021-2025.

Về đất sản xuất, toàn tỉnh cần khoảng 3.000ha để bố trí cho các hộ dân. Đối với diện tích này, Đắk Nông tiến hành rà soát, điều chỉnh các quy hoạch về đất đai, quy hoạch ba loại rừng theo hướng dẫn của bộ, ngành Trung ương. Trong đó, tỉnh đề xuất cấp có thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng diện tích đất quy hoạch là đất rừng nhưng thực tế không còn rừng trong vùng quy hoạch để bố trí (đất ở, đất sản xuất), cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ dân di cư đủ điều kiện theo quy định. Các địa phương nghiên cứu giao đất, cho thuê đất phát triển rừng lồng ghép với chương trình, dự án theo mô hình nông - lâm kết hợp hoặc liên doanh, liên kết với các công ty nông, lâm nghiệp. Đắk Nông yêu cầu các địa phương, ngành vận dụng các quy định của pháp luật, hướng dẫn của bộ, ngành Trung ương để có phương án giao đất theo mô hình nông lâm kết hợp hoặc liên doanh, liên kết đầu tư phát triển nông lâm cho các hộ và các chương trình, dự án lồng ghép, hỗ trợ các hộ dân di cư tự do, đồng bào DTTS trên địa bàn...

Riêng UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành Quyết định số 2004/QĐ-UBND ngày 11/12/2019 về việc phê duyệt Phương án sử dụng đất tổng thể do các công ty nông - lâm nghiệp bàn giao về địa phương quản lý; Đề án phát triển rừng tự nhiên gắn với phát triển kinh tế - xã hội, ổn định dân cư giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030...

Bên cạnh đó, tỉnh yêu cầu chính quyền các cấp, ngành chức năng tăng cường tuyên truyền, vận động người dân chấp hành chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về định canh, định cư. Đồng bào các dân tộc, nhất là các hộ DTTS di cư vào Đắk Nông sinh sống phát huy tinh thần đoàn kết, cùng nhau xây dựng quê hương mới ngày càng phát triển và ổn định.