Đắk Nông đưa vắc xin Rota vào phòng bệnh tiêu chảy cho trẻ em
Từ năm 2025, thực hiện chủ trương chung, Đắk Nông bắt đầu triển khai vắc xin Rota phòng bệnh tiêu chảy ở trẻ em trong Chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR).
Sử dụng vắc xin Rota miễn phí
Thực hiện Nghị quyết số 104/NQ-CP ngày 15/8/2022 của Chính phủ về lộ trình tăng số lượng vắc xin trong Chương trình TCMR giai đoạn 2021-2030, Bộ Y tế đưa vắc xin Rota vào sử dụng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi từ năm 2024. Qua đó, cả nước phấn đấu trẻ em dưới 1 tuổi được uống 2 liều vắc xin Rota trong tiêm chủng thường xuyên đạt trên 90%.
Trong khuôn khổ thực hiện chủ trương trên, với sự tham mưu của ngành Y tế, ngày 15/1/2025, UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành Kế hoạch số 31/KH-UBND triển khai đưa vắc xin Rota vào trong Chương trình TCMR trên địa bàn tỉnh.

Theo Bộ Y tế, trong những năm gần đây, nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính, tiêu chảy vẫn là hai trong số các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi. Trong giai đoạn 2016-2023, vi rút Rota là nguyên nhân gây ra ca tiêu chảy cấp ở 20% đến trên 50% trẻ nhỏ. Bệnh làm trầm trọng hơn tình trạng mất nước, gây nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ em. Ước tính vi rút Rota khiến hàng trăm ngàn trẻ phải nhập viện và hàng nghìn trẻ phải cấp cứu mỗi năm. Đặc biệt, ở vùng sâu, vùng xa chưa có điều kiện tiếp cận với vắc xin phòng bệnh trong tiêm chủng dịch vụ.
Tình hình này đặt ra yêu cầu là cần có các biện pháp hữu hiệu để bảo vệ sức khỏe trẻ em Việt Nam trước tình trạng tiêu chảy cấp do vi rút Rota gây ra. Vì vậy, trong thời gian qua, Trung tâm Nghiên cứu sản xuất vắc xin và sinh phẩm y tế (Polyvac) đã nghiên cứu và sản xuất ra vắc xin phòng chống bệnh tiêu chảy cấp do vi rút Rota gây ra và bảo đảm cung ứng cho Chương trình TCMR.
Vắc xin Rota là vắc xin thứ 11 được triển khai miễn phí, đưa vào Chương trình TCMR của Việt Nam phục vụ cho trẻ em và phụ nữ có thai. Hiện nay, Chương trình TCMR cung cấp các loại vắc xin phòng được 12 bệnh truyền nhiễm phổ biến và nguy hiểm bao gồm: bệnh lao, viêm gan B, bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm phổi/viêm màng não mủ, sởi, rubella, viêm não Nhật Bản, góp phần giảm đáng kể chi phí chăm sóc y tế, nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đắk Nông, tại Đắk Nông, vắc xin Rota sử dụng trong Chương trình TCMR là vắc xin Rotavin. Đây là vắc xin sống, giảm độc lực (uống) do Polyvac sản xuất trên tế bào Vero, được cấp phép lưu hành tại Việt Nam số 893310109424 tại Quyết định số 94/QĐ-QLD ngày 31/1/2024 của Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế. Vắc xin được đưa vào cơ thể của trẻ dưới 1 tuổi bằng hình thức uống.
Ông Trần Vinh, Phó Giám đốc phụ trách CDC Đắk Nông cho biết: vắc xin ngừa vi rút Rota đã được triển khai trước tại 33 tỉnh, thành và đến năm 2025 được mở rộng phạm vi cho toàn bộ trẻ em dưới 1 tuổi trên cả nước. Theo thông tin từ Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, nguồn vắc xin Rota sử dụng trong Chương trình TCMR sẽ có 20% do Liên minh Toàn cầu về vắc xin và tiêm chủng (GAVI) hỗ trợ, còn lại 80% sẽ mua sắm vắc xin sản xuất trong nước.
Vi rút Rota là nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh tiêu chảy, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vi rút này có trong phân của người bị nhiễm bệnh, lây qua tiếp xúc đường miệng ngay cả khi người bệnh chưa xuất hiện triệu chứng. Nhiễm trùng vi rút Rota có thể dẫn đến tiêu chảy nghiêm trọng, gây ra các ảnh hưởng lớn đến cơ thể như mất nước. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng mất nước có thể đe dọa đến tính mạng của trẻ.
Chung tay để đạt hiệu quả cao
Vắc xin Rota là loại vắc xin mới nên kế hoạch của UBND tỉnh yêu cầu các sở, ban, ngành, đoàn thể chung tay cùng ngành Y tế để triển khai chương trình đạt hiệu quả cao, góp phần chăm sóc sức khỏe Nhân dân.

Cụ thể, Sở Y tế chủ trì, tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch nhằm đạt mục tiêu, chỉ tiêu bảo đảm đúng quy định, an toàn, hiệu quả và khoa học. CDC Đắk Nông là đơn vị đầu mối, có trách nhiệm tổ chức tập huấn, hướng dẫn chuyên môn kỹ thuật cho các tuyến triển khai sử dụng vắc xin Rota trên địa bàn tỉnh bảo đảm hiệu quả, an toàn tiêm chủng theo quy định. Cùng với việc tiếp nhận, bảo quản, vận chuyển vắc xin kịp thời, CDC Đắk Nông chủ trì, phối hợp với các cơ quan đơn vị liên quan để tuyên truyền về mục tiêu, lợi ích của việc sử dụng vắc xin phòng, chống dịch bệnh và thông tin về kết quả triển khai vắc xin Rota trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
Mặt trận và các tổ chức thành viên phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế, các ngành chức năng trong việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của đoàn viên, hội viên, người dân, vận động các đối tượng uống vắc xin đúng kế hoạch.
Theo ông Trần Vinh, Phó Giám đốc phụ trách CDC Đắk Nông, để bảo đảm triển khai vắc xin Rota hiệu quả, đạt được yêu cầu về tỷ lệ bao phủ và an toàn tiêm chủng, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã phối hợp tổ chức tập huấn, hướng dẫn các địa phương triển khai cho trẻ uống vắc xin Rota theo đúng kỹ thuật. Hoạt động tiếp nhận, bảo quản, vận chuyển vắc xin Rota được kịp thời để có thể triển khai sớm nhất trong những tháng đầu của năm 2025.
Về phía CDC Đắk Nông, đã triển khai tập huấn hướng dẫn các cơ sở y tế tổ chức sử dụng vắc xin Rota trên địa bàn theo kế hoạch ngay sau khi được cung ứng vắc xin và theo dõi giám sát phản ứng sau tiêm chủng để bảo đảm an toàn cho trẻ, tránh những ảnh hưởng không tốt đến việc triển khai vắc xin mới.
Song song với việc triển khai vắc xin Rota, tỉnh tiếp tục duy trì thành quả, tỷ lệ tiêm chủng và triển khai tiêm chủng bảo đảm an toàn, hiệu quả đối với các loại vắc xin đã sử dụng trong Chương trình TCMR trong nhiều năm qua để góp phần trong công cuộc phòng, chống bệnh truyền nhiễm.
"Đây là loại vắc xin mới, nên công tác thông tin, tuyên truyền cần được đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, bảo đảm có độ lan tỏa cao, nhất là việc hoàn toàn miễn phí, giảm bớt gánh nặng chi phí cho người dân. Trong đó, các cơ quan truyền thông cần tiếp cận, đưa tin các hoạt động triển khai sử dụng vắc xin Rota miễn phí trong Chương trình TCMR trên địa bàn tỉnh. Qua đó, người dân hiểu rõ mục tiêu, lợi ích của việc sử dụng vắc xin phòng, chống bệnh, nâng cao sức khỏe cộng đồng", ông Vinh đề nghị.