Nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Slovenia (7/6/1994-7/6/2024), phóng viên TTXVN tại khu vực Trung và Đông Âu đã có cuộc trao đổi với Đại sứ Việt Nam tại Áo kiêm nhiệm Slovenia Nguyễn Trung Kiên.
Trong cuộc trao đổi, Đại sứ Nguyễn Trung Kiên đánh giá Việt Nam và Slovenia có nhiều tiềm năng để tăng cường hợp tác cùng phát triển vì hòa bình, an ninh và ổn định của hai nước cũng như khu vực và quốc tế.
Đại sứ nhấn mạnh lịch sử quan hệ giữa Việt Nam và Slovenia bắt đầu dài hơn cột mốc 30 năm, kể từ khi Slovenia là một nước Cộng hoà trong Nam Tư.
Trước đây, Việt Nam đã có mối quan hệ rất tốt đẹp với Nam Tư và Nam Tư, trong đó có Slovenia, ủng hộ sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của Việt Nam.
Sau khi Slovenia độc lập năm 1991, đến năm 1994, Việt Nam-Slovenia đã thiết lập quan hệ ngoại giao. Kể từ đó đến nay, mối quan hệ song phương giữa Việt Nam và Slovenia không ngừng phát triển mạnh mẽ.
Hai bên đã thực hiện các hoạt động trao đổi đoàn, trong đó có các đoàn cấp cao, duy trì cơ chế họp thường kỳ của Ủy ban liên chính phủ về hợp tác kinh tế giữa Việt Nam và Slovenia.
Vào tháng 10/2023, tại thủ đô Ljubljana, hai nước đã tiến hành khóa họp lần thứ 3 của Ủy ban này dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ ngoại giao và các vấn đề châu Âu Slovenia Tanja Fajon.
Trước đó, nhận lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao và các vấn đề châu Âu Slovenia Tanja Fajon thăm chính thức Việt Nam từ ngày 22-23/5.
Hai nước đã vạch ra một số phương hướng nhằm thúc đẩy quan hệ song phương trong thời gian tới, như tăng cường trao đổi đoàn các cấp trên các kênh Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội và giao lưu nhân dân, phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế, trong đó có Liên hợp quốc, Diễn đàn hợp tác Á-Âu (ASEM), khuôn khổ hợp tác ASEAN-EU.
Về kinh tế thương mại, Đại sứ cho biết kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Slovenia tăng trưởng đều đặn và ổn định trong những năm gần đây, riêng trong năm 2023, đạt 573 triệu USD. Đây là tín hiệu lạc quan và đáng ghi nhận nếu tính tới quy mô diện tích và dân số của Slovenia.
Trong 4 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 161 triệu USD. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Slovenia đạt 127,5 triệu USD tương đương mức năm ngoái, còn nhập khẩu đạt 33,5 triệu USD giảm 0,6%.
Slovenia có 3 dự án với tổng vốn đăng ký 2,27 triệu USD, đứng thứ 92/144 nước đầu tư vào Việt Nam.
Bên cạnh đó, Đại sứ cho biết trao đổi, hợp tác và giao lưu giữa Việt Nam và Slovenia trên nhiều lĩnh vực khác cũng rất phát triển.
Slovenia đã bổ nhiệm Lãnh sự danh dự và sẽ sớm có văn phòng tại Thành phố Hồ Chí Minh nhằm tăng cường quan hệ với Việt Nam.
Đặc biệt sau đại dịch COVID-19, trao đổi giao thương giữa hai nước không ngừng được tăng cường, thể hiện sự hợp tác mang tính bổ trợ lẫn nhau, đáp ứng nhu cầu của hai nước và mở ra nhiều triển vọng trong tương lai.
Theo Đại sứ, Slovenia có thế mạnh về đổi mới sáng tạo với hàm lượng trí tuệ cao thể hiện trong các lĩnh vực dịch vụ và công nghệ, chiếm trên 60% tổng thể nền kinh tế.
Bên cạnh đó, công nghiệp chiếm tỷ trọng 30% trong nền kinh tế Slovenia cũng có hàm lượng công nghệ rất cao.
Với vị trí địa lý thuận lợi, Slovenia là cửa ngõ quan trọng để vào châu Âu nói chung, khu vực Trung Âu và Đông Nam Âu nói riêng.
Slovenia có cảng Koper, cảng nước sâu lớn nhất khu vực Trung Âu bên bờ Địa Trung Hải.
Đại sứ đánh giá đây là cửa ngõ quan trọng và hữu ích để Việt Nam có thể đưa hàng hoá tới châu Âu.
Quốc gia Trung Âu cũng phát triển mạnh về thể dục thể thao, là chủ nhà tổ chức nhiều sự kiện thể thao tầm cỡ quốc tế như đua thuyền, các môn điền kinh và có nhiều tiềm năng hợp tác với Việt Nam.
Trong khi đó, Việt Nam có quy mô dân số lớn, có nền kinh tế đang phát triển mạnh mẽ tại khu vực Đông Nam Á tăng trưởng năng động.
Việt Nam hứa hẹn là một thị trường đầy tiềm năng đối với thế mạnh đổi mới sáng tạo của Slovenia.
Đại sứ Nguyễn Trung Kiên cho biết Slovenia có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam trong hợp tác quốc tế nhằm nâng cao vị thế của đất nước.
Trong nhiệm kỳ Chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU), Slovenia đã đẩy mạnh việc thượng tôn luật pháp quốc tế, nâng cao chuẩn mực và thể chế của châu Âu.
Hiện nay, với vai trò là Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Slovenia rất quan tâm và đấu tranh bảo vệ quyền lợi của các nước vừa và nhỏ, nhận được sự ủng hộ và đánh giá cao của cộng đồng quốc tế, đặc biệt các nước đang phát triển. Slovenia đã chủ trì nhiều hội nghị của Liên hợp quốc nhằm đề cao luật pháp quốc tế.
Đại sứ Nguyễn Trung Kiên đánh giá với nhiều điểm tương đồng và tiềm năng của hai nước, Slovenia và Việt Nam có thể chia sẻ, hỗ trợ và tăng cường hợp tác hơn nữa để cùng phát triển vì hòa bình, an ninh và ổn định của hai nước cũng như trong khu vực và quốc tế.