CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông phát triển bền vững từ giá trị văn hóa, địa chất

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản

CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông được công nhận lần đầu tiên vào tháng 7/2020. Tháng 7/2024, CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông tiếp tục được tái công nhận lần thứ 2.

Trở thành CVĐC toàn cầu đồng nghĩa rằng các di sản ở Đắk Nông không chỉ là di sản của địa phương mà đã trở thành di sản chung của toàn nhân loại và của các thế hệ mai sau. Vì vậy, phát triển bền vững là mục tiêu mà CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông hướng tới.

CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông chứa đựng, liên kết các di sản về địa chất, văn hóa, lịch sử, thiên nhiên, cảnh quan, đa dạng sinh học... Hiện nay, tỉnh đang triển khai thực hiện công tác khoanh vùng bảo vệ các điểm di sản quan trọng và phát triển du lịch CVĐC gắn với thiên nhiên, văn hóa vùng di sản. Địa phương tập trung xây dựng, phát triển thương hiệu “CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông – Xứ sở của những âm điệu” .

Thực hiện công tác bảo tồn các giá trị di sản trong vùng CVĐC, UBND tỉnh chỉ đạo Ban Quản lý CVĐC Đắk Nông phối hợp với các nhà khoa học, sở, ban, ngành tổ chức nhiều chương trình nghiên cứu nhằm tạo cơ sở pháp lý xác định các điểm di sản cần bảo vệ và hướng đến khoanh vùng bảo vệ di sản trong vùng CVĐC.

Đến nay, UBND tỉnh đã phê duyệt Đề án xây dựng danh mục các loại hình di sản và phương án khoanh vùng bảo tồn, phát huy giá trị di sản trong vùng CVĐC giai đoạn 2021 – 2025, định hướng đến năm 2030 tại Quyết định số 960/QĐ-UBND ngày 7/6/2022.

Từ năm 2021, tỉnh Đắk Nông phê duyệt chủ trương đầu tư 5 dự án tại 5 điểm đến trong vùng CVĐC nhằm thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu về CVĐC toàn cầu Đắk Nông. Các dự án đã được triển khai xây dựng trong năm 2022 và đang từng bước đi vào hoạt động.

Nhằm bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể có nguy cơ thất truyền của đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ, Đắk Nông đã ban hành hàng loạt kế hoạch, đề án, sửa đổi quy định quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh,…

Đắk Nông thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, truyền dạy kỹ năng làm nghề; khôi phục các làng nghề thủ công, đan lát, dệt thổ cẩm, làm rượu cần của dân tộc M’nông, Mạ, Ê đê. Đến nay, địa phương tổ chức và phục dựng thành công 12 lễ hội, 4 ngày hội truyền thống...

Đến nay, nghề dệt truyền thống của người M’nông đã được Bộ VH - TT - DL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là di sản cơ sở để phát huy giá trị di sản nghề dệt trong vùng CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông.

“

Từ năm 2021, tỉnh Đắk Nông phê duyệt chủ trương đầu tư 5 dự án tại 5 điểm đến trong vùng CVĐC nhằm thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan, tìm hiểu về CVĐC toàn cầu Đắk Nông. Các dự án đã được triển khai xây dựng trong năm 2022 và đang từng bước đi vào hoạt động.

Chú trọng công tác tuyên truyền, quảng bá

PGS.TS Trần Tân Văn, chuyên gia cấp cao của Mạng lưới CVĐC toàn cầu cho biết, CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông có những lợi thế về thiên nhiên và nền văn hóa cộng đồng dân cư bản địa để phát triển hiệu quả du lịch CVĐC, tạo sinh kế bền vững cho người dân. Để phát huy những lợi thế đó, Đắk Nông cần đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về các giá trị trong vùng di sản.

Trên cơ sở khuyến cáo, tỉnh Đắk Nông đẩy mạnh các hoạt động hợp tác, nghiên cứu khoa học, quảng bá, giáo dục các giá trị di sản của CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông.

Thông qua các chương trình, hoạt động trưng bày, triển lãm, hội thảo, cuộc thi tìm hiểu về CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông, biên soạn tài liệu giáo dục địa phương của tỉnh tích hợp vào chương trình giảng dạy của các bậc học,... đã lan tỏa hình ảnh CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông đến gần hơn với công chúng.

Bên cạnh đó, Đắk Nông không ngừng đẩy mạnh các hoạt động phối hợp, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong nước và quốc tế để quản lý, xây dựng và phát triển các CVĐC một cách bền vững theo tiêu chí của UNESCO.

Ông Seokchan Kang, đại diện CVĐC toàn cầu UNESCO Jeju, đơn vị ký kết biên bản kết nghĩa với CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông vào tháng 9/2024 cho biết, giữa CVĐC toàn cầu UNESCO Jeju và CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông có những điểm khá tương đồng như có hệ thống hang động núi lửa cũng như nền văn hóa cư dân bản địa vô cùng đặc sắc.

“Thông qua chương trình ký kết, bằng kinh nghiệm và bài học có được trong suốt gần 15 năm xây dựng thương hiệu CVĐC toàn cầu Jeju, chúng tôi hi vọng sẽ hỗ trợ CVĐC toàn cầu Đắk Nông trong việc xây dựng hệ thống quản lý du khách và du lịch bền vững song song với việc giảm nhẹ và thích ứng với biến đổi khí hậu”, ông Seokchan Kang cho biết.

Phát triển thương hiệu CVĐC toàn cầu

Phát biểu tại Hội nghị quốc tế lần thứ 8 Mạng lưới CVĐC toàn cầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương được tổ chức tại tỉnh Cao Bằng vào tháng 9/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định: CVĐC chính là "lời giải" cho phát triển bền vững. Mạng lưới CVĐC toàn cầu đã có những đóng góp thiết thực trong việc tăng cường gắn kết, gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị loại hình di sản đặc biệt - di sản địa chất gắn với đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường, bảo tồn văn hóa, vì phát triển của cộng đồng, sinh kế của người dân và phát triển bền vững ở khu vực và toàn cầu trong suốt 2 thập kỷ qua.

Đồng chí Tôn Thị Ngọc Hạnh, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, xác định giá trị cốt lõi và những đặc điểm độc đáo của CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông, tỉnh Đắk Nông đã xây dựng 1 thương hiệu khác biệt và hấp dẫn, tạo ra 1 thông điệp rõ ràng và nhất quán về “CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông – Xứ sở của những âm điệu”. Hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cộng đồng về các giá trị của CVĐC Đắk Nông gắn với phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tỉnh Đắk Nông đã quy hoạch, thực hiện 3 tuyến trải nghiệm trong vùng CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông với 41 điểm đến. Ngoài ra, tỉnh chú trọng phát triển các khu, điểm vệ tinh xung quanh, khuyến khích các huyện, thành phố xây dựng các mô hình du lịch cộng đồng gắn với các điểm đến trong vùng CVĐC toàn cầu UNESCO Đắk Nông. Qua đó, tạo thành chuỗi sản phẩm du lịch liên hoàn, khép kín, tập trung vào các trải nghiệm độc đáo như thám hiểm hang động, khám phá văn hóa dân tộc bản địa Mạ, M’nông, Ê đê và các hoạt động sinh thái.

Về thu hút đầu tư, tỉnh tập trung phát triển cơ sở hạ tầng, hỗ trợ đầu tư, đưa ra các chính sách ưu đãi như: miễn giảm thuế, hỗ trợ đất đai, đơn giản hóa thủ tục hành chính, xây dựng các tuyến du lịch liên vùng,... nhằm nâng cao sức hấp dẫn của tỉnh đối với nhà đầu tư và du khách, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững.