Khu di tích cách mạng Cuba - Pháo đài Moncada. (Ảnh tư liệu: TTXVN)
Ngày 26/7, nhân dân Cuba và đông đảo các lực lượng cách mạng trên thế giới kỷ niệm 70 năm cuộc tiến công Pháo đài Moncada (26/7/1953-26/7/2023), sự kiện mở đầu cuộc cách mạng do lãnh tụ Cuba Fidel Castro lãnh đạo, đồng thời là cột mốc đánh dấu quá trình các quốc gia dân tộc Mỹ Latinh đấu tranh chống đế quốc, bảo vệ chủ quyền quốc gia, thực hiện công bằng và tiến bộ xã hội.
Theo phóng viên TTXVN tại La Habana, đúng 5h15 giờ địa phương, cùng thời điểm cách đây 70 năm khi luật sư trẻ yêu nước Fidel Castro cùng đồng chí tấn công trại lính Moncada và Carlos Manuel de Céspedes, mở màn cho cuộc đấu tranh giành độc lập và tự do thật sự của nhân dân Cuba chống lại chế độ độc tài Fulgencio Batista, hơn 10.000 người dân thành phố Santiago de Cuba đã tập trung trước khu vực pháo đài quân sự cũ để kỷ niệm ngày tiếng súng Moncada thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh vũ trang trên toàn đảo quốc Caribe này.
Đại tướng Raúl Castro Ruz, người trực tiếp chỉ huy một trong ba mũi tiến công năm ấy, Tư lệnh Cách mạng Ramiro Valdés, cùng nhiều chứng nhân lịch sử khác cũng có mặt tại lễ kỷ niệm ở Santiago de Cuba.
Bí thư thứ nhất của Đảng Cộng sản và Chủ tịch nước Cộng hòa Cuba Miguel Díaz-Canel đã chủ trì lễ kỷ niệm chính, bao gồm nhiều hoạt động văn hóa-nghệ thuật phong phú.
Phát biểu trước đông đảo quần chúng nhân dân, Chủ tịch Cuba khẳng định sự kiện Moncada là minh chứng cho thấy thất bại có thể là khởi nguồn của chiến thắng, thất bại tạm thời trong cuộc tấn công Pháo đài Moncada đã mở ra giai đoạn quyết định dẫn đến thắng lợi của Cách mạng Cuba.
Trước đó, Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Quốc hội Esteban Lazo Hernández, Thủ tướng Manuel Marrero Cruz cùng nhiều lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước Cuba đã tham dự gala nghệ thuật tối 25/7 tại Nhà hát Heredia, biểu tượng văn hóa của Santiago de Cuba.
Nhiều hoạt động kỷ niệm sự kiện Moncada cũng đã diễn ra trên khắp cả nước cũng như tại Nga, Ấn Độ, Costa Rica, Nicaragua, Ai Cập, Puerto Rico…
Pháo đài Moncada là doanh trại quân đội lớn thứ hai của chế độ độc tài Batista, nằm ở tỉnh miền Đông Santiago de Cuba, cách thủ đô La Habana hơn 1.000km.
Theo kế hoạch của Tổng tư lệnh Fidel, ngày 26/7/1953, khoảng 160 chiến sỹ đồng thời tấn công trại lính Moncada, các mục tiêu lân cận và trại lính Carlos Manuel de Céspedes ở thành phố Bayamo, thuộc tỉnh miền Đông Granma ngày nay.
Tuy nhiên, do một số yếu tố chủ quan và khách quan, cuộc tiến công đã mất đi tính chất bất ngờ và trở thành cuộc đọ súng không cân sức giữa quân du kích thiếu vũ trang và hàng nghìn binh lính tác chiến tại bản doanh.
Các chiến sỹ cách mạng Cuba, do Tổng tư lệnh Fidel Castro lãnh đạo, tấn công Pháo đài Moncada ở Santiago de Cuba ngày 26/7/1953 (Ảnh: Shutterstock)
61 chiến sỹ đã hy sinh và bị địch giết hại trong và sau cuộc tấn công này, trong khi Fidel Castro, Raúl Castro và nhiều đồng chí khác bị bắt giam.
Cuộc tiến công thất bại nhưng dư âm của buổi bình minh ngày 26/7 cách đây 70 năm đã mở ra một giai đoạn phát triển mới cho Cách mạng Cuba, đưa cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Cuba đến thắng lợi ngày 1/1/1959, đánh dấu mốc son chói lọi trong lịch sử đất nước.
Tiếng súng Moncada cũng thức tỉnh toàn bộ khu vực Mỹ Latinh sau hàng thế kỷ nghèo nàn lạc hậu dưới ách đô hộ của thực dân cũ và hàng thập niên tiếp tục lạc hậu trong điều kiện của chủ nghĩa thực dân mới.
Khởi nguồn từ sự kiện Moncada, nhân dân Mỹ Latinh bừng tỉnh và đứng lên đấu tranh giải phóng dân tộc lần thứ hai, xác lập chủ quyền quốc gia đích thực, tự quyết định con đường phát triển của đất nước, bảo vệ công lý, công bằng xã hội, kiên định chống chủ nghĩa đế quốc…
Nếu như Moncada của 70 năm trước là một doanh trại với hàng nghìn binh lính của chế độ độc tài, thì Moncada ngày nay sau khi cách mạng thành công đã trở thành một trường học ngập tràn tiếng cười trẻ thơ, một biểu tượng sống động của Cuba - cường quốc giáo dục, an sinh xã hội và phát triển con người.
Hiện nay, Cuba là một trong những nước có hệ thống y tế đứng hàng đầu thế giới. Ở Cuba, mọi dịch vụ giáo dục và y tế, từ học mẫu giáo cho tới cấp bậc tiến sỹ, từ việc tiêm chủng mở rộng cho tới các phẫu thuật phức tạp về tim, thận…, đều hoàn toàn miễn phí.
Cuba đã đạt được nhiều tiến bộ lớn trong giáo dục, y tế, tuổi thọ và nghiên cứu khoa học và vẫn đang tiếp tục đạt được những thành tựu mới trong những lĩnh vực này.
Đặc biệt trong hơn 3 năm qua, trải qua bối cảnh khó khăn do dịch COVID-19 bùng phát, Cuba đã thực hiện, phát triển các quy định phù hợp thực tế kinh tế-xã hội.
Đảo quốc Caribe duy trì sự phát triển về công nghệ sinh học, lĩnh vực đã trở thành một trong những thế mạnh và ưu tiên hàng đầu trong sự phát triển của Cuba.
Nhờ sự tiến bộ của công nghệ sinh học, Cuba đã hoàn thành mục tiêu tiêm chủng phòng COVID-19 toàn dân trong thời gian sớm, bằng các loại vaccine do chính các nhà khoa học Cuba sáng chế.
Đảo quốc Caribe là quốc gia Mỹ Latinh duy nhất sản xuất được vaccine ngừa COVID-19 và được xem là điểm sáng về vaccine ở thời điểm khu vực này là điểm nóng của đại dịch trên toàn cầu.
Không những vậy, với tinh thần quốc tế cao cả, dù phải chống chọi với đại dịch và đương đầu những tác động tiêu cực từ môi trường khu vực không thuận lợi, Cuba vẫn kiên định với truyền thống thực hiện sứ mệnh hỗ trợ y tế tại nhiều quốc gia khác.
Cuba đã cử nhiều đoàn hợp tác y tế tới hàng chục quốc gia và vùng lãnh thổ tại Mỹ Latinh, châu Phi và châu Âu để hỗ trợ chống dịch.
Ngay sau khi kiểm soát được dịch bệnh, Cuba có những bước tiến quan trọng trong lĩnh vực du lịch.
Khách du lịch tại Cuba. (Nguồn: plenglish)
Trong năm 2022, đảo quốc Caribe này đã đón hơn 2,2 triệu lượt khách du lịch, con số phản ánh mức tăng trưởng 400% so với năm 2021, đóng góp hơn 1,1 tỷ USD cho nền kinh tế quốc gia và chiếm khoảng 10% GDP của Cuba.
Trong 5 tháng đầu năm 2023, du lịch Cuba tiếp tục có nhiều khởi sắc khi đã đón hơn 1,4 triệu lượt khách du lịch quốc tế, tăng 177% so với cùng kỳ năm 2022…
Những con số ấn tượng trên đã chứng minh rằng Cuba hoàn toàn có thể tự thích nghi với các khả năng thực tế trong bối cảnh nhiều khó khăn mà đất nước này phải đối mặt, đồng thời khẳng định nền kinh tế đã có những bước tiến năng động.
Đặc biệt, mới đây Cuba đã tiến hành bầu cử Quốc hội khóa X (ngày 26/3/2023). Đây là cuộc bầu cử Quốc hội đầu tiên kể từ sau khi Cuba cải cách Hiến pháp năm 2019 với những thay đổi mang tính cách mạng, cũng được đánh giá là sự kiện chính trị quan trọng nhất của Cuba kể từ năm 1993 tới nay.
Thành công của cuộc bầu cử cho thấy sự ủng hộ của người dân đối với Chính phủ Cuba; là minh chứng rõ nét của khối đại đoàn kết toàn dân và cho thấy cử tri đã có sự lựa chọn vì những giá trị của cách mạng.
Như lời của lãnh tụ Fidel Castro đã từng nói trước thềm cuộc bầu cử lập pháp cách đây 30 năm: “Những giá trị mà chúng ta bảo vệ là rất thiêng liêng, rất cao đẹp, rất mạnh mẽ, đó là những giá trị của Tổ quốc, đó là những giá trị của cách mạng, đó là những giá trị của chủ nghĩa xã hội, là những giá trị của công lý, những giá trị của bình đẳng, những giá trị của nhân phẩm và danh dự của con người. Những giá trị đó mang sức nặng to lớn”./.