“Đôi mắt” mới của lực lượng vũ trang Pháp
Ngay khi vệ tinh đi vào quỹ đạo ở độ cao 800km, Bộ trưởng Bộ Quân đội Pháp Sébastien Lecornu tuyên bố: “Tôi xin chúc mừng tất cả các nhóm đã nỗ lực để vụ phóng này thành công. CSO là một chương trình quan trọng góp phần hỗ trợ các hoạt động quân sự, quyền tự chủ chiến lược và quyền ra quyết định cũng như chủ quyền hoạt động của Pháp và các đối tác châu Âu”.
Hệ thống CSO nằm trong chương trình Hệ thống hình ảnh không gian đa quốc gia (MUSIS) do Tổng cục vũ khí Pháp (DGA) và Trung tâm nghiên cứu không gian quốc gia (CNES) thực hiện nhằm phục vụ cho Bộ tư lệnh Không gian (CDE) thuộc Lực lượng Không quân và vũ trụ Pháp. Hệ thống CSO gồm 3 vệ tinh, trong đó CSO-1 được phóng vào tháng 12-2018 và CSO-2 được phóng lên quỹ đạo vào tháng 12-2020. Cũng giống như CSO-1 và CSO-2, vệ tinh CSO-3 là đôi mắt mới của lực lượng vũ trang Pháp, và cụ thể hơn là của Cục Tình báo Quân đội (DRM) và các cơ quan tình báo Pháp trên mọi chiến trường. Chòm sao gồm 3 vệ tinh giống hệt nhau này sẽ cho phép tần suất quay lại (tần suất vệ tinh đi qua mục tiêu) ít nhất là 24 giờ.
 |
Vệ tinh quan sát quân sự CSO-3 được phóng lên quỹ đạo bằng tên lửa đẩy Ariane 6. Ảnh: La Tribune |
Giống như CSO-1, vệ tinh CSO-3 sẽ thực hiện các nhiệm vụ trinh sát được gọi là THR (Độ phân giải rất cao) ở độ cao 800km, trong khi CSO-2 thực hiện các nhiệm vụ nhận dạng được gọi là EHR (Độ phân giải cực cao) ở độ cao 480km kể từ năm 2020. Về mặt kỹ thuật, chòm sao gồm 3 vệ tinh này, với độ phân giải dưới 20cm (được phân loại), sẽ cung cấp hình ảnh quang học và hồng ngoại có độ phân giải rất cao (ngày và đêm) thông qua các trạm mặt đất Creil (DRM) và Kiruna ở Thụy Điển.
So với chương trình Helios trước đây, hệ thống CSO đã và sẽ mang lại sự cải thiện đáng kể về mặt số lượng (chụp nhiều ảnh) và chất lượng (hình ảnh 3D từ 3 vệ tinh và nhận dạng các mục tiêu nhỏ hơn) về mặt hình ảnh khi chòm sao này đi vào hoạt động hoàn toàn. Vì vậy, hệ thống có thể cung cấp khả năng xử lý 800 hình ảnh mỗi ngày. Con số này cao gấp 10 lần so với thế hệ vệ tinh trước, cho phép quân đội phản ứng nhanh hơn nhiều. Hệ thống CSO cũng có khả năng phát hiện chất lỏng trong bồn chứa hoặc sự hiện diện của máy bay trong nhà chứa máy bay nhờ vào dấu vết hồng ngoại để lại. Đây là bước nhảy vọt về chất lượng cực kỳ có giá trị.
Hiệu suất đáng chú ý của hệ thống CSO đã thu hút nhiều đối tác châu Âu và hiện đang mang lại lợi ích cho Đức, Thụy Điển, Ba Lan, Bỉ, Italy, Tây Ban Nha, Hy Lạp và Thụy Sĩ.
Những trở ngại ban đầu
Vệ tinh CSO-3 ban đầu được lên kế hoạch phóng lên quỹ đạo vào tháng 10-2021 bằng tên lửa Ariane 62. Nhưng chương trình CSO-3 đã gặp phải một số trở ngại trong quá trình thiết kế cũng như tác động của đại dịch Covid-19, buộc Bộ Quân đội Pháp phải hoãn phóng CSO-3.
Không quân Pháp đã đưa ra phương án B với chuyến bay dự kiến vào cuối năm 2022 tại Trung tâm vũ trụ Guiana trên tên lửa đẩy Soyuz ST của Nga, nơi đã phóng 2 vệ tinh CSO đầu tiên. Nhưng vận rủi vẫn đeo bám CSO-3. Việc ngừng hoạt động của tên lửa đẩy Soyuz tại Kourou được Nga quyết định vào cuối tháng 2-2022 một lần nữa buộc Không quân Pháp phải tìm một kế hoạch thay thế mới: Chờ tên lửa Ariane 6 đi vào hoạt động. Bộ Quân đội Pháp sau đó ước tính, chuyến bay CSO-3 có thể bị trì hoãn trong một năm. "Lựa chọn nổi lên là sử dụng tên lửa Ariane 6 với chuyến bay hoạt động đầu tiên dự kiến diễn ra trong những tháng tới", người phát ngôn của Bộ Quân đội Pháp Hervé Grandjean cho biết hồi tháng 3-2022. Nhưng việc phóng vệ tinh CSO-3 vẫn tiếp tục bị trì hoãn.
 |
| Vệ tinh quan sát quân sự CSO-3 bay trên quỹ đạo. Ảnh: LA TRIBUNE |
Tháng 5-2023, Bộ trưởng Sébastien Lecornu tuyên bố trước Quốc hội rằng việc phóng CSO-3 đã được "lên kế hoạch vào năm 2024". Sau đó, với thành công của chuyến bay đầu tiên của Ariane 6 vào tháng 7-2024, Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) đảm bảo rằng vụ phóng thương mại đầu tiên của tên lửa đẩy hạng nặng của châu Âu với vệ tinh quan sát quân sự CSO-3 được lên kế hoạch vào tháng 12-2024. "Sự chậm trễ trong các chương trình phòng thủ không gian chủ yếu là do không có quyền tiếp cận với tên lửa đẩy: CSO-3 không tiến triển vì Ariane 6 bị chậm trễ", ông Lecornu giải thích trước Quốc hội vào tháng 10-2024.
Và phải đến cuối năm 2024, CSO-3 mới gia nhập chòm sao của mình. Nhiệm vụ thứ hai của tên lửa Ariane 6 được lên lịch vào giữa tháng 2-2025. Sau thành công của chuyến bay đầu tiên của Ariane 6, Tập đoàn ArianeGroup, công ty Arianespace và các đối tác đã thu thập và phân tích hàng triệu dữ liệu. "Những phân tích chi tiết này đã cho phép chúng tôi thực hiện một số điều chỉnh để chuẩn bị cho các sứ mệnh Ariane 6 trong tương lai", Martin Sion, Chủ tịch điều hành của ArianeGroup, cho biết vào thời điểm đó. "Những thông số khác nhau này buộc chúng tôi phải cân nhắc ngày thực hiện chuyến bay tiếp theo của Ariane 6 vào quý đầu tiên của năm 2025, từ giữa tháng 2", ông Sion cho biết thêm.
Vào cuối tháng 1-2025, Arianespace công bố ngày 26-2 là thời điểm thực hiện sứ mệnh thương mại đầu tiên của Ariane 6. Nhưng một tai nạn khác lại xảy ra khiến Ariane 6 dừng bay một lần nữa. Chuyến bay đã bị hoãn lại "do cần thực hiện thêm các hoạt động trên mặt đất", Arianespace giải thích.
Việc liên tục trì hoãn Ariane 6, chuyến bay đầu tiên dự kiến diễn ra vào năm 2020, đã khiến Bộ Quân đội Pháp trả giá đắt. Theo tờ La Tribune (Pháp), việc lưu trữ vệ tinh CSO-3 tại Airbus Space ở Toulouse khiến Bộ Quân đội Pháp tốn một triệu euro mỗi tháng.
Với việc phóng thành công vệ tinh CSO-3 lên quỹ đạo bằng tên lửa Ariane-6, nước Pháp đang đặt mục tiêu phóng Ariane 6 lên tới 12 lần/năm trong tương lai, so với 5 lần dự kiến vào năm 2025.
PHƯƠNG LINH (theo La Tribune)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quân sự thế giới xem các tin, bài liên quan.