Đắk Nông xác định lấy chủ thể là các hợp tác xã (HTX), các doanh nghiệp nhỏ và vừa làm nòng cốt cùng với tổ hợp tác, hộ sản xuất có đăng ký kinh doanh, trong đó chú trọng các HTX và các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Việc xác định chủ thể nòng cốt là yếu tố quan trọng nhằm xúc tiến các bước chu trình dựa trên cơ sở nền tảng vốn có, các yêu cầu, điều kiện của sản phẩm OCOP.
 |
Các HTX đã có nhiều đóng góp cho phát triển OCOP của tỉnh |
Theo quy định, chu trình chứng nhận sản phẩm OCOP gồm 6 bước như: bước 1, tuyên truyền về OCOP. Thời gian thực hiện bước 1 liên tục trong năm, trọng tâm vào tháng 2 hàng năm. Bước 2 là nhận ý tưởng sản phẩm; tập huấn phương pháp xây dựng phương án kinh doanh với thời gian thực hiện vào tháng 3 hàng năm. Bước 3 là nhận phương án kinh doanh, thời gian thực hiện vào tháng 4 hàng năm; tập huấn phương pháp triển khai kế hoạch kinh doanh vào tháng 5 hàng năm. Bước 4, triển khai kế hoạch kinh doanh, với thời gian thực hiện liên tục từ khi kế hoạch kinh doanh được duyệt. Bước 5, đánh giá và phân hạng sản phẩm. Ở bước này, toàn bộ các sản phẩm đăng ký tham gia Chương trình OCOP đều phải được đánh giá và xếp hạng, dựa trên Bộ tiêu chí đánh giá, xếp hạng sản phẩm, được quy định tại Quyết định số 490/QĐ-TTg, ngày 7/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ. Bước cuối cùng là xúc tiến thương mại. Ở bước này, các sản phẩm dự thi đạt 3 sao trở lên sẽ được hỗ trợ xúc tiến thương mại tại các cấp tương ứng nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm tại thị trường địa phương, tỉnh, quốc gia và quốc tế.
Với các bước liên tục trong năm, việc ưu tiên xác định chủ thể là HTX và các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ có nhiều thuận lợi trong triển khai tuyên truyền, xác lập và nhận ý tưởng sản phẩm… Bởi vì, khi HTX hoặc doanh nghiệp ở địa phương bắt đầu lộ trình các bước để xét duyệt sản phẩm OCOP, trước đó, các sản phẩm của họ đã được phát triển trên nền tảng đề án, phương án sản xuất, kinh doanh. Các sản phẩm này còn được doanh nghiệp, HTX khai thác lợi thế về tính đặc trưng, đại diện nơi mà họ đóng chân. Chưa kể đến, các loại hình kinh tế này thường khởi nghiệp từ nông thôn. Phạm vi, quy mô hoạt động như cấp xã quản lý, vùng nguyên liệu, yếu tố về sản phẩm đều cơ bản đáp ứng yêu cầu, điều kiện để tham gia đánh giá OCOP.
 |
Đồ họa: V.D |
Bám sát lộ trình, kế hoạch, đến hết tháng 11/2022, Đắk Nông đã có 47 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP từ 3 đến 4 sao. Trong đó, có 19 sản phẩm OCOP, chủ thể là các HTX và 17 sản phẩm, chủ thể là doanh nghiệp.
Trong 6 nhóm sản phẩm, dịch vụ OCOP được xây dựng, Đắk Nông có 27 sản phẩm thuộc nhóm thực phẩm và 19 sản phẩm thuộc nhóm đồ uống; 1 sản phẩm thuộc nhóm thảo dược.
Như vậy, giai đoạn 2018-2020, sản phẩm OCOP của Đắk Nông ở các nhóm: Vải và may mặc; Lưu niệm - nội thất - trang trí và Dịch vụ du lịch nông thôn, bán hàng vẫn đang vắng bóng trên bảng ghi danh sản phẩm OCOP.
 |
Đồ họa: V.D |
Trong thời gian tới, ngoài việc tập trung giữ vững, nâng hạng các sản phẩm OCOP hiện có, Đắk Nông tiếp tục phát triển các chủ thể có sản phẩm tham gia đánh giá, chứng nhận OCOP với lộ trình, kế hoạch cụ thể. Trong đó, tỉnh khuyến khích, hỗ trợ người dân phát triển các sản phẩm dệt thổ cẩm truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc. Lựa chọn HTX đan thêu Thanh Hằng (huyện Krông Nô) với sản phẩm tranh thêu tham gia Chương trình nhằm góp mặt vào nhóm hàng Vải, may mặc.
Về nhóm Dịch vụ du lịch nông thôn, bán hàng, tỉnh đang lựa chọn các sản phẩm du lịch đặc trưng làm điểm để tham gia Chương trình OCOP. Xây dựng bon, buôn truyền thống Đắk R’moan (TP. Gia Nghĩa); buôn Buôr (Cư Jút); các sản phẩm dịch vụ phục vụ các tuyến du lịch từ Công viên địa chất núi lửa Đắk Nông…
Ðắk Nông tập trung xây dựng, cập nhật hệ thống cơ sở dữ liệu về sản phẩm OCOP. Hệ thống cơ sở dữ liệu này là cơ sở để đánh giá hiện trạng phát triển sản phẩm OCOP của địa phương; làm căn cứ để phân loại cấp độ sản phẩm cấp huyện, cấp tỉnh, cấp quốc gia; định hướng giải pháp phát triển sản phẩm OCOP quốc gia và xuất khẩu. |