Chủ động ngăn ngừa lây nhiễm HIV từ mẹ sang con
Thông qua Chương trình Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, những năm gần đây tình trạng trẻ em sinh ra bị nhiễm HIV do lây truyền từ mẹ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông giảm đáng kể.
Cách đây 2 năm, chị T.H.L (Gia Nghĩa) phát hiện bị nhiễm HIV khi vào bệnh viện khám thai chuẩn bị sinh. Đây là con thứ 2 nên lo lắng cho bản thân mình thì ít mà sợ đứa con trong bụng bị lây nhiễm HIV từ mình nhiều hơn. Chị L chỉ ước con sinh ra khỏe mạnh như bao đứa trẻ bình thường khác, không mắc căn bệnh thế kỷ từ mẹ.
Để bảo đảm an toàn cho thai nhi, tránh lây nhiễm cho em bé trong quá trình sinh thường, các bác sĩ đã tiến hành mổ lấy con cho chị. Sau sinh, em bé được bú sữa ngoài hoàn toàn và uống thuốc điều trị dự phòng lây nhiễm HIV trong vòng 1 tháng.
Chị L chia sẻ: “Đến nay, tôi đưa con đi làm xét nghiệm thì kết quả vẫn âm tính, cháu chưa bị lây truyền HIV từ mẹ. Còn tôi, nhờ uống thuốc đầy đủ theo đúng lịch điều trị, tôi thấy sức khỏe của mình vẫn tốt, vẫn làm việc và sinh hoạt bình thường”.
.jpg)
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, năm 2022, phát hiện được 18 trường hợp nhiễm HIV trong đó có 15 nam và 3 nữ, không có trường hợp nào lây truyền HIV từ mẹ sang con. Bác sĩ Đặng Thành, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: HIV lây truyền từ mẹ sang con qua 3 giai đoạn, thứ nhất là giai đoạn mang thai, nếu người mẹ không được uống thuốc ARV thì vi rút HIV sẽ lây từ mẹ sang con qua nhau thai. Thứ hai trong quá trình chuyển dạ và sinh con, thai nhi sẽ đi qua ống đẻ của bà mẹ. Trong quá trình rặn đẻ và đi qua ống đẻ chật hẹp sẽ gây ra các vết xước trên da hoặc các niêm mạc em bé nuốt phải từ nước ối của người mẹ sẽ khiến em bé bị lây nhiễm HIV từ mẹ. Thứ ba, sau khi sinh ra em bé không được can thiệp kịp thời. Người mẹ cũng không biết tình trạng nhiễm HIV của mình và tiếp tục cho con bú dẫn tới bị lây nhiễm HIV trong sữa mẹ.
Nếu 100 bà mẹ nhiễm HIV không được can thiệp thì tỷ lệ lây truyền từ mẹ sang con là trên 40%. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và can thiệp bằng thuốc ARV trước, trong và sau quá trình mang thai và cho em bé uống thuốc phơi nhiễm, tỷ lệ lây nhiễm giảm chỉ còn dưới 2%.
Tại Đắk Nông, từ khi triển khai thực hiện Chương trình Dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con, tỷ lệ con lây nhiễm HIV từ mẹ giảm rõ rệt. Nhiều năm qua, không có em bé nào sinh ra nhiễm HIV từ mẹ.
Bác sĩ Thành khuyến cáo, tất cả những bệnh nhân đang điều trị HIV dù có đang mang thai hay không đều phải uống thuốc ARV điều trị liên tục đúng giờ, hàng ngày. Đặc biệt, đối với phụ nữ mang thai nhiễm HIV cần tăng cường uống đều đặn thuốc ARV hơn các bệnh nhân khác và báo với bác sĩ điều trị về tình trạng mang thai của mình để có hướng chuyển gửi, giới thiệu những đơn vị có can thiệp cho bà mẹ mang thai nhiễm HIV lúc sinh và cho em bé uống thuốc dự phòng lây nhiễm sau sinh.
Bệnh nhân cần tái khám đúng hẹn, theo dõi sức khỏe thường xuyên. Người bệnh thường xuyên theo dõi tác dụng phụ của thuốc để báo ngay với bác sĩ có hướng thay đổi phác đồ hoặc có các can thiệp khác. Phụ nữ mang thai mắc HIV cần tăng cường chế độ dinh dưỡng để bảo đảm hệ miễn dịch của mình và nuôi dưỡng thai nhi.