Cần tiếp tục đẩy mạnh đầu tư cho y tế cơ sở

Ngày 22/1/2002, Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa IX đã ban hành Chỉ thị số 06 - CT/TW về củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở.

Sau hơn 20 năm triển khai Chỉ thị số 06, hệ thống y tế cơ sở đã có những tiến bộ. Chỉ số bao phủ y tế toàn dân của Việt Nam hiện là một trong những nước có mức xếp hạng cao trên thế giới. Mạng lưới y tế cơ sở rộng khắp cả nước, từng bước được củng cố về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực. Chất lượng dịch vụ y tế tuyến cơ sở từng bước được nâng cao, góp phần quan trọng trong việc cải thiện tình trạng sức khỏe của Nhân dân.

Trong 20 năm qua, tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam đã tăng từ 71,3 lên 73,6; tỷ lệ trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm đầy đủ các loại vắc xin tăng từ 89,7 (năm 2002) lên 95% vào năm 2022... Đến năm 2022, cả nước có gần 88% trạm y tế có bác sĩ công tác. Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế tăng nhanh từ 16,5% năm 2002 lên 92,04% năm 2022. Chi cho y tế cơ sở hàng năm khoảng 32% tổng số chi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Gói dịch vụ y tế cơ bản cho y tế cơ sở đã được ban hành năm 2017 với 76 dịch vụ, 241 thuốc và hiện đang được nghiên cứu tiếp tục mở rộng. Số lượt khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tại y tế cơ sở đạt 75% của cả hệ thống y tế (huyện 58%, xã 17%).

Cùng với đó, số lượng dịch vụ ngày càng tăng; khám chữa bệnh y học cổ truyền, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em, người cao tuổi ngày càng được chú trọng. Bước đầu, Việt Nam đang quản lý bệnh không lây nhiễm, quản lý sức khỏe người dân tại y tế xã.

Riêng tại Đắk Nông, trong 20 năm qua, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng (thể nhẹ cân) đã giảm từ 36,6% xuống còn 21,1%; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể thấp còi giảm từ 45,4% xuống còn 32,9%... Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ dưới 1 tuổi hàng năm đạt trên 95%.

Đắk Nông hiện có 90% số trạm y tế xã có đủ điều kiện khám, chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế, thực hiện được tối thiểu 60% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến xã; 95% trung tâm y tế huyện thực hiện được tối thiểu 60% danh mục dịch vụ kỹ thuật của tuyến huyện, 71,8% xã đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế xã.

Trong những năm qua, Đắk Nông chú trọng phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của mạng lưới y tế cơ sở đáp ứng cơ bản nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân. Tỉnh đã bước đầu triển khai mô hình phòng khám bác sĩ gia đình, đảm nhận nhiệm vụ khám, điều trị các bệnh mãn tính không lây tại trạm y tế, quản lý sức khỏe cộng đồng, tư vấn giảm tỷ lệ mắc bệnh và biến chứng của bệnh.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác y tế cơ sở thời gian qua còn bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế. Tổ chức hệ thống y tế cơ sở chưa ổn định. Năng lực cung ứng dịch vụ còn hạn chế, hiệu quả hoạt động còn thấp. Cơ chế tài chính cho y tế cơ sở chưa phù hợp. Thuốc và trang thiết bị y tế cho y tế cơ sở chưa đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh...

Theo Bộ Y tế, để giảm chi tiền túi của người dân cho y tế xuống 30%, Việt Nam cần thêm đầu tư cho y tế cơ sở và có thêm các chính sách mới, bao gồm việc bảo đảm nguồn kinh phí cho y tế cơ sở.