Cần giải quyết dứt điểm vụ việc khiếu nại về lấn chiếm đất đai ở thành phố Buôn Ma Thuột (Bài 2)

Bà Phạm Thị Cúc đang giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24 đã được Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận số D 1477794 ngày 14/11/1994, bà yêu cầu chính quyền địa phương chỉ đất ngoài thực địa nhưng không chỉ được.

Thực hiện sự chỉ đạo của Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk, Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột đề nghị Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố Buôn Ma Thuột phối hợp Phòng Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân xã Hòa Phú kiểm tra thực địa, đo đạc, trích lục bản đồ địa chính toàn bộ lô đất của bà Phạm Thị Cúc (theo ranh giới bà Cúc xác định) để xác định rõ phần đất của gia đình bà Cúc đang sử dụng không chồng lấn với gia đình khác và phần diện tích chồng lấn giữa gia đình bà Cúc và các gia đình khác.

Bài 2: Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng không có đất thực tế

Theo báo cáo số 170/BC-CNBMT ngày 24/10/2018 của Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố Buôn Ma Thuột, ngày 7/10/2019, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố phối hợp Phòng Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân xã Hòa Phú tiến hành kiểm tra, đo đạc hiện trạng sử dụng đất của hộ bà Phạm Thị Cúc, ranh giới do bà Cúc tự xác định trên thực địa. Tuy nhiên, đến phần diện tích thửa đất số 80, 81 tờ bản đồ số 24 theo hệ thống bản đồ cũ thì ông Nguyễn Văn Huy không cho bà Cúc cắm mốc xác định phần diện tích đất này nên đoàn không đo đạc được phần diện tích giữa gia đình bà Cúc và ông Huy.

Đến ngày 7/1/2019, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố Buôn Ma Thuột phối hợp Phòng Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân xã Hòa Phú mời ông Nguyễn Văn Huy và bà Phạm Thị Cúc để đo đạc thống nhất lại ranh giới trên thực địa, ranh giới do hộ bà Cúc tự xác định. Tuy nhiên, đến phần diện tích thửa đất số 80, 81 tờ bản đồ số 24 theo hệ thống tờ bản đồ cũ thì hộ ông Nguyễn Văn Huy cũng xác định phần diện tích đất này là của gia đình ông đang canh tác, trồng lúa từ trước đến nay.

Theo trình bày của bà Cúc, phần diện tích trên thực địa thuộc một phần thửa đất số 80, 81 tờ bản đồ số 24, theo hệ thống bản đồ cũ mà hộ ông Nguyễn Văn Huy đang canh tác là thuộc thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24 đã được Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận số D 1477794 ngày 14/11/1994 cho gia đình bà. Tuy nhiên, hộ ông Nguyễn Văn Huy cũng khẳng định phần diện tích đất do bà Cúc chỉ ranh giới để chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố Buôn Ma Thuột đo đạc là thuộc diện tích thửa đất số 80, 81, tờ bản đồ số 24 theo hệ thống bản đồ cũ do gia đình ông canh tác từ trước đến nay.

Qua nhiều lần chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố Buôn Ma Thuột, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Đắk Lắk, Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố Buôn Ma Thuột, Ủy ban nhân dân xã Hòa Phú phối hợp đo đạc, xác định ranh giới sử dụng đất trên thực địa của hộ bà Phạm Thị Cúc, ranh giới do bà Cúc tự xác định trên thực địa. Tuy nhiên, kết quả các bên không thống nhất được ranh giới. Do đó, Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột giao cho Ủy ban nhân dân xã Hòa Phú hướng dẫn hộ bà Cúc khởi kiện ra Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột để giải quyết vụ việc do hộ bà Cúc đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Theo bà Phạm Thị Cúc, thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24 tọa lạc tại thôn 7, xã Hòa Phú đã được Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận số D 1477794 ngày 14/11/1994 cho gia đình bà, nhưng không được chính quyền địa phương và Tòa án nhân dân bảo vệ quyền lợi cho gia đình bà.

Ngày 6/4/2020, bà Phạm Thị Cúc đã gửi đơn khởi kiện ông Nguyễn Văn Huy và Nguyễn Văn Huỳnh ra Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột xem xét, buộc ông Nguyễn Văn Huy trả lại cho gia đình bà 257m2 và ông Nguyễn Văn Huỳnh trả lại cho gia đình bà trả lại cho gia đình bà 602m2 đã lấn chiếm đất của gia đình bà theo quy định pháp luật.

Thụ lý vụ án, ngày 3/9/2020 và ngày 14/6/2021, Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột đã tiến hành hòa giải vụ việc tranh chấp quyền sử dụng đất giữa hộ bà Phạm Thị Cúc và hộ ông Nguyễn Văn Huy, Nguyễn Văn Huỳnh, nhưng việc hòa giải không thành.

Đến ngày 1/12/2021, bà Phạm Thị Cúc có đơn thay đổi yêu cầu khởi kiện, buộc ông Nguyễn Văn Huy trả lại cho gia đình bà 226,7m2 và ông Nguyễn Văn Huỳnh trả lại cho gia đình bà 700,4m2 thuộc thôn 7, tờ bản đồ 111. Lý do trước đây bà đo bằng tay nên không chính xác, nay đo lại bằng máy.

Ngày 28/2/2022, Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột đưa vụ án ra xét xử. Tại bản án số 09/2022/DS-ST ngày 28/2/2022 về việc tranh chấp quyền sử dụng đất đai của Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột là ông Y Lương Byă chỉ nêu ý kiến ngắn gọn: “Đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Phạm Thị Cúc về việc yêu cầu ông Nguyễn Văn Huy phải trả lại cho gia đình bà Cúc 226,7m2 đất và ông Nguyễn Văn Huỳnh phải trả cho gia đình bà Cúc 700,4m2 đất tại thôn 7, xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột’’. Đại diện viện kiểm sát không nêu lý do vì sao không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Cúc.

Còn Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột nhận định, về yêu cầu khởi kiện của bà Phạm Thị Cúc đối với ông Nguyễn Văn Huy, hộ bà Phạm Thị Cúc là chủ sử dụng thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24, địa chỉ xã Hòa Phú, thành Phố Buôn Ma Thuột có diện tích 1.050m2 theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số D 0477794 do Ủy ban nhân dân thị xã Buôn Ma Thuột cấp ngày 14/11/1994, khi chưa làm con đường thôn 1, thôn 6, xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột thì có một phần diện tích phía nam của thửa đất số 79 của bà Cúc giáp với thửa 80, 81 (nay là thửa 05, 06 tờ bản đồ số 111) của gia đình ông Nguyễn Văn Huy.

Con đường thôn 1, thôn 6 đi buôn M’brê, xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột bắt đầu làm năm 2011 đến năm 2013 hoàn thành. Khi làm đường có lấy đi một phần diện tích thuộc thửa đất số 80, 81 của gia đình ông Huy giáp với thửa đất số 79 của gia đình bà Cúc, nên sau khi làm đường thì phía bắc của thửa đất số 80, 81 giáp với con đường.

Như vậy, bà Cúc cho rằng, gia đình ông Huy lấn 226,7m2 đất thuộc thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24 của gia đình bà là không có căn cứ. Do vậy không chấp nhận yêu cầu của bà Cúc về việc yêu cầu ông Huy phải trả cho bà Cúc 226,7m2 đất.

Về yêu cầu khởi kiện của bà Phạm Thị Cúc đối với ông Nguyễn Văn Huỳnh, Hội đồng xét xử nhận định, hộ ông Huỳnh là chủ sử dụng thửa đất số 83, 86, tờ bản đồ số 24 nay là thửa đất số 18 tờ bản đồ số 111, xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột.

Năm 2014, ông Huỳnh làm thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và ngày 8/2/2017 hộ ông Huỳnh đã được Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CB513640.

Con đường thôn 1, thôn 6 không đi qua phần đất nào của ông Huỳnh, do vậy khi làm đường cũng không lấy đi diện tích đất nào trong thửa đất số 18 của hộ gia đình ông Huỳnh. Sau khi làm đường thì thửa đất này cũng không giáp đường.

Do vậy, việc bà Cúc cho rằng, lợi dụng việc làm đường mà ông Huỳnh lấn đất của gia đình bà là không đúng. Mặt khác, thửa đất số 18 không giáp với thửa đất số 79 của gia đình bà Cúc mà có một phần diện tích phía nam và đông giáp với thửa đất số 84, 85, 89, tờ bản đồ số 24 (nay là thửa đất số 7, 173 và 174, tờ bản đồ số 111, xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột của gia đình bà Cúc). Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ gia đình ông Huỳnh được cấp sau khi con đường đã hoàn thành. Đất của hộ gia đình bà Cúc và của gia đình ông Huỳnh là đất ruộng nên mốc giới không rõ ràng.

Kết quả đo vẽ bằng máy và lồng ghép thể hiện hiện trạng thửa đất hộ gia đình ông Huỳnh đang sử dụng đúng với diện tích 2.245,9m2 và sơ đồ trích lục thửa số 18, tờ bản đồ số 111, xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột mà Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột đã cấp cho hộ ông Huỳnh. Diện tích mà bà Cúc cho rằng, ông Huỳnh lấn chiếm của gia đình bà thuộc thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24, xã Hòa Phú, thành phố Buôn Ma Thuột là không có căn cứ. Do vậy, không chấp nhận yêu cầu của bà Cúc về việc yêu cầu ông Huỳnh phải trả cho bà Cúc 700,4m2 đất.

Tuy nhiên, bà Phạm Thị Cúc cho rằng, Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột xét xử không khách quan, không đúng thực tế sự việc. Mặc dù thửa đất của gia đình bà đã được Ủy ban nhân dân thị xã Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số D 0477794 vào ngày 14/11/1994, nhưng Hội đồng xét xử không bảo vệ đất đai đã được Nhà nước cấp quyền sở hữu. Trong khi đó, các thửa đất của ông Nguyễn Văn Huy mua chỉ là giấy viết tay và thửa đất của ông Nguyễn Văn Huỳnh được Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CB 513640 vào ngày 8/2/2017, khi thửa đất này đang tranh chấp nhưng Hội đồng xét xử cũng không đề cập tới…

Không chỉ vậy, bà Cúc còn bức xúc cho rằng: “Trong bản án ghi rõ, các đương sự có quyền làm đơn kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án, đương sự vắng mặt tại phiên tòa thì thời hạn kháng cáo tính từ ngày nhận được bản án hoặc được tống đạt hợp lệ. Tuy nhiên, 23 ngày sau khi Hội đồng xét xử tuyên án tôi mới nhận được bản án gửi về nhà, lúc này đã hết thời hạn kháng cáo”.

Không đồng tình với bản án của Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột, bà Cúc tiếp tục làm đơn khiếu nại gửi tới các cấp, các ngành của tỉnh Đắk Lắk đề nghị giải quyết dứt điểm vụ việc, bảo đảm quyền lợi cho gia đình bà. Vì theo bà Cúc, hiện nay bà vẫn đang giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số D 0477794 vào ngày 14/11/1994 đối với thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24, xã Hòa Phú, nhưng ngoài thực địa không còn thửa đất này. Trong thời gian qua, bà đã nhiều lần đề nghị Ủy ban nhân dân xã Hòa Phú và các ngành chức năng của thành phố Buôn Ma Thuột ra thực địa chỉ thửa đất 79 cho gia đình bà để bà chia cho các con của bà, nhưng chính quyền địa phương và các ngành chức năng không chỉ được thửa đất 79 ngoài thực địa.

Trong khi đó, trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột Lê Đại Thắng cho biết, hiện nay bản án số 09/2022/DS-ST ngày 28/2/2022 của Tòa án nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột vẫn còn hiệu lực, đề nghị bà Cúc thực hiện theo bản án.

Tuy nhiên, khi phóng viên thông tin bà Cúc vẫn đang giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số D 0477794 vào ngày 14/11/1994 đối với thửa đất số 79, tờ bản đồ số 24, xã Hòa Phú, nhưng ngoài thực địa không còn thửa đất này thì đồng chí Lê Đại Thắng nói sẽ cho kiểm tra, xem xét lại, nhưng đến nay vụ việc vẫn đi vào im lặng, còn hằng ngày bà Cúc vẫn trông chờ vào sự giải quyết của các cơ quan chức năng của thành phố Buôn Ma Thuột và tỉnh Đắk Lắk trong tuyệt vọng.

Đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk chỉ đạo Ủy ban nhân dân thành phố Buôn Ma Thuột và các ngành chức năng của tỉnh cùng chính quyền địa phương kiểm tra, xác minh, làm rõ, giải quyết dứt điểm vụ vụ việc, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân.