Các dự án thủy điện Đắk Glun ách tắc vì sai phạm và thủ tục
Dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3 được xác định có nhiều vi phạm trong quá trình lập hồ sơ và triển khai thi công.
Năm 2009, Dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3 được UBND tỉnh Đắk Nông chấp thuận chủ trương đầu tư. Hai dự án này đều do Công ty Cổ phần Thủy điện Đắk Glun là chủ đầu tư. Thủy điện Đắk Glun 2 có công suất 3,9MW; Đắk Glun 3 công suất 7,1MW.
Theo ông Phạm Cao Trí, Giám đốc Công ty, dự án triển khai từ năm 2015. Hiện nay, dự án đã bước đầu hình thành các hạng mục như đường giao thông, kênh dẫn dòng, đập nước… Tổng kinh phí chủ đầu tư đã chi trả cho giải phóng mặt bằng, thi công khoảng gần 100 tỷ đồng.
Tuy nhiên, hiện dự án đang gặp nhiều khó khăn trong triển khai. Bởi một số diện tích đất thuộc dự án nằm trong đất quy hoạch 3 loại rừng.
“Công ty đã lập hồ sơ xin gia hạn dự án và được cấp có thẩm quyền đồng ý giãn tiến độ tới tháng 3/2022. Nhưng hiện thủ tục chuyển đổi mục đích đất rừng vẫn chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt”, ông Trí cho hay.
Lãnh đạo Công ty Đắk Glun cho rằng, nguyên nhân dự án chậm tiến độ là do yếu tố khách quan như: đất vướng quy hoạch 3 loại rừng, ảnh hưởng bởi dịch Covid-19… Tuy nhiên, cơ quan chức năng lại không cho là như vậy.
Cụ thể, Thanh tra Chính phủ khẳng định, đến ngày 31/12/2014 là hết hiệu lực thực hiện các Dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3.
Thế nhưng, sau thời điểm đó, cơ quan chức năng chưa xem xét, thu hồi giấy chứng nhận đăng đầu tư dự án theo quy định tại Luật Đầu tư năm 2014.
Trong 208 ha đất giao cho Công ty (năm 2010) để thực hiện 2 dự án thủy điện trên, có gần 189 ha đất có rừng (trong đó có hơn 25 ha rừng tự nhiên). Diện tích đã giao này thuộc trường hợp phải thu hồi, nhưng chưa được cấp có thẩm quyền thực hiện.
Đặc biệt, Công ty đã thi công xây dựng dự án trên 15,3 ha đất nằm ngoài diện tích cho thuê. Công ty cũng thi công xây dựng dự án thủy điện trên diện tích đất có rừng. Đây đều là những hành vi bị nghiêm cấm trong Luật Lâm nghiệp năm 2017.
Khoản 7, Điều 9, Luật Lâm nghiệp 2017 nghiêm cấm “Khai thác tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên khoáng sản, môi trường rừng trái quy định của pháp luật; xây dựng, đào, bới, đắp đập, ngăn dòng chảy tự nhiên và các hoạt động khai thác trái quy định của pháp luật làm thay đổi cấu trúc cảnh quan tự nhiên của hệ sinh thái rừng”.
Trong quá trình thi công dự án, nhà thầu là Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ Hoàng Thiên Phúc chưa kê khai nộp thuế giá trị gia tăng vãng lai. Thanh tra Chính phủ xác định, số tiền thuế này là hơn 900 triệu đồng.
Cũng liên quan đến 2 dự án này, Thanh tra Chính phủ xác định, Cục Điện lực và năng lượng tái tạo (Bộ Công thương) đã thiếu trách nhiệm trong thẩm định hồ sơ.
Đơn vị này đã thẩm định, trình Bộ Công thương phê duyệt điều chỉnh 2 dự án này (ngày 29/8/2022) mà không lấy ý kiến của UBND tỉnh Đắk Nông.
Ý kiến của Bộ NN-PTNT cho rằng “2 thủy điện trên không phù hợp với tiêu chí dự án được chuyển đổi mục đích sử dụng rừng tự nhiên sang mục đích khác” đã không được ghi nhận.
Hiện tại, UBND tỉnh Đắk Nông đã giao cho các sở, ngành, đơn vị liên quan rà soát hồ sơ, thủ tục Dự án thủy điện Đắk Glun 2 và Đắk Glun 3.
Lãnh đạo Sở KH-ĐT cho biết, đơn vị đang chủ trì phối hợp với Sở TN-MT, Sở NN-PTNT thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh và sớm có báo cáo về vụ việc.