Đi dọc quốc lộ 14 (QL14), đoạn qua thôn Thuận Hạnh, xã Thuận An (Đắk Mil), không khó để thấy những vườn cà phê xanh mướt, tràn nhựa sống. Các vườn cà phê này được tái canh vài năm trước bằng phương pháp trồng thay thế hoặc ghép cành. Hầu hết trong số đó là giống cà phê dây.
Bà Châu Thị Liên, ở thôn Thuận Hạnh cho biết, toàn bộ 2 ha cà phê của gia đình đã tái canh bằng phương pháp trồng thay thế cách đây 3 năm. Bà Liên tự ươm cây giống vào các bịch bóng rồi ghép chồi giống cà phê dây vào thân. Những chồi này được gia đình bà tuyển chọn từ các vườn cà phê có năng suất cao trong thôn.
 |
Hàng nghìn cây giống của gia đình bà Châu Thị Liên, xã Thuận An tự ươm đã sẵn sàng cung cấp ra thị trường |
Sau thời gian chăm sóc, vườn cà phê của gia đình bà Liên phát triển nhanh, cho năng suất cao. Hiện cà phê đang cho năng suất khoảng 3-4 tấn/ha. Sang năm tiếp theo, vườn cà phê dự kiến cho năng suất cao hơn do chính thức bước vào giai đoạn sản xuất.
Ngoài việc tự ươm giống cho gia đình, bà Liên còn tận dụng một khu vườn khoảng 100m2 để ươm cây giống. Vẫn dùng phương pháp ghép chồi, bà Liên đã ươm được hàng ngàn cây giống/vụ. Hiện bà Liên đang bán ra thị trường với giá khoảng 10.000 đồng/cây giống, khá cao so với thị trường.
Bà Liên chia sẻ: Giống cà phê dây Thuận An có nhiều ưu điểm vượt trội về năng suất, sản lượng…, nên được nhiều người tìm đến mua. Gia đình thấy vậy đã ươm một vườn cây giống để bán, kiếm thêm thu nhập. Ngoài mối quen, gia đình cũng bán giống cho nhiều người dân ngoài địa bàn.
 |
Người dân ươm cây giống bằng cách ghép chồi cà phê dây vào cây cà phê truyền thống |
Ngoài gia đình bà Liên, tại Thuận An, có khá nhiều hộ dân tự ươm giống cà phê dây để bán. Một số hộ dân đã đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng các vườn ươm quy mô lớn. Mỗi năm, người dân trên địa bàn đã sản xuất hàng trăm ngàn cây giống cà phê dây cung cấp ra thị trường.
Cà phê dây là giống cây trồng đã khẳng định được nhiều ưu điểm vượt trội ở Thuận An. Đặc tính của giống cà phê này là sinh trưởng khỏe, dễ trồng. Cà phê dây có tán thấp, cành rũ nên chăm sóc và thu hoạch rất thuận lợi. Năng suất cà phê dây bình quân đạt khoảng 5 tấn/ha trở lên, cá biệt có những vườn từ 7-10 tấn/ha.
Theo Chủ tịch UBND xã Thuận An Trần Khắc Dũng, giống cà phê dây có nguồn gốc tại vườn của một hộ dân trong xã, được cơ quan chức năng công nhận là giống cây đầu dòng từ năm 2017. Đây là giống cà phê đã được cơ quan chuyên môn theo dõi, đánh giá, công nhận đủ tiêu chuẩn lưu hành trên thị trường, khuyến khích nhân rộng.
 |
Tại Đắk Mil, nhiều hộ dân tự ươm giống cà phê để có thêm thu nhập |
Những năm qua, người dân Thuận An nói riêng, Đắk Mil nói chung đã tự tái canh cà phê dây bằng các phương pháp trồng mới hoặc ghép chồi. Ngoài việc tự ươm giống phục vụ việc tái canh, người dân còn chủ động ươm giống để bán ra thị trường, nhu cầu mua của người dân cũng khá cao.
Rất nhiều hộ dân coi việc ươm cà phê là một "nghề" để kiếm thêm thu nhập. Với quy mô ươm trung bình từ hàng nghìn đến hàng chục nghìn cây cà phê giống mỗi năm, nhiều hộ dân có thêm thu nhập từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Mặc dù việc ươm cây giống còn mang tính tự phát, nhưng nhiều hộ dân đã sống được với "nghề" này. Nhiều hộ dân cho biết sắp tới sẽ đầu tư bài bản để mở rộng vườn ươm, sản xuất quy mô lớn.