Vụ án FLC, Tân Hoàng Minh: Gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về hiện tượng thao túng thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu
Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2/2024, báo chí đề nghị Bộ Công an thông tin thêm về kết quả điều tra vụ Tân Hoàng Minh và FLC đến nay và theo đại diện Bộ Công an, từ vụ án này cần rút ra bài học gì để làm lành mạnh thị trường chứng khoán?
Trả lời công luận, Trung tướng Tô Ân Xô, Người phát ngôn Bộ Công an nhấn mạnh: Thông qua vụ án FLC và Tân Hoàng Minh, Bộ Công an đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về hiện tượng thao túng thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu.
Báo chí đã đề cập khá nhiều về 2 vụ án này. Cơ quan Điều tra cũng đã có kết luận điều tra và Viện Kiểm sát đã có cáo trạng, sẽ sớm đưa ra xét xử hai vụ án này.
Hai hành vi thao túng thị trường chứng khoán
Tuy nhiên câu hỏi của phóng viên tập trung vào việc làm sao để thị trường chứng khoán được hoạt động lành mạnh thì tôi xin trả lời thế này: Qua quá trình điều tra, cơ quan điều tra phát hiện rằng việc thao túng thị trường chứng khoán của FLC thể hiện qua 2 hành vi:
Hành vi thứ nhất là lừa đảo chiếm đoạt tài sản: Trịnh Văn Quyết chỉ đạo lập và ký khống hồ sơ góp vốn tại Công ty cổ phần xây dựng FLC Faros, nâng khống 3.102 tỷ đồng (từ 1,5 tỷ đồng lên 4.300 tỷ đồng).
Sau đó hợp thức hóa hồ sơ để cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán chấp nhận đăng ký lưu ký, từ đó thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt 3.620 tỷ đồng.
Hành vi thứ hai là thao túng thị trường chứng khoán: Trịnh Văn Quyết chỉ đạo mượn giấy tờ cá nhân của 45 người thân trong gia đình, lập 20 công ty nhưng không hoạt động kinh doanh, sử dụng danh tính pháp nhân để mở 500 tài khoản chứng khoán thao túng chứng khoán.
Thủ đoạn thao túng là liên tục mua bán cùng 1 loại chứng khoán. Thứ hai là mua bán khớp lệnh nội nhóm. Thứ ba là đặt nhiều lệnh mua, bán vào thời điểm mở cửa và đóng cửa. Thứ tư là đặt nhiều lệnh mua bán sau đó hủy nhằm tạo cung cầu giả và lùa nhà đầu tư mua theo.
Từ 26/5/2017- 10/01/2022 nhóm này đã sử dụng 190 tài khoản để thực hiện hành vi thao túng, thu lợi bất chính 723 tỷ.
Sáu sơ hở thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước và một số quy định pháp luật
Như vậy, có thể rút ra là các đối tượng lợi dụng sơ hở thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước và một số quy định pháp luật liên quan như sau:
Một là, thiếu kiểm tra, giám sát, kiểm soát của cơ quan chức năng đối với việc góp vốn điều lệ tại các doanh nghiệp (Tổ chức, cá nhân tự khai) dẫn đến khai khống, hợp thức hóa vốn.
Hai là, thiếu kiểm soát việc mở tài khoản chứng khoán, mở rất dễ dàng, nhờ người khác đứng tên, mở nhiều tài khoản.
Ba là, chế tài xử lý còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe đối với các đối tượng vi phạm.
Bốn là, quy định quản lý nhà nước về chất lượng dịch vụ kiểm toán, trách nhiệm cá nhân chưa cụ thể, lỏng lẻo.
Năm là, tiếu kiểm soát của mạng xã hội nên một số đối tượng lợi dụng hội nhóm kín hô hào lôi kéo nhà đầu tư điều khiển, thao túng.
Sáu là, chưa có quy định, hướng dẫn cơ sở pháp lý trong việc xác định thiệt hại cho nhà đầu tư tham gia trong giai đoạn chứng khoán bị thao túng.
Từ những bài học rút ra này, các cơ quan chức năng đã phối hợp "bịt lỗ hổng", hy vọng trong thời gian tới thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ phát triển lành mạnh, đúng cơ chế thị trường.
Cơ quan Công an cũng gửi thông điệp đến các nhà đầu tư chứng khoán là không nên lợi dụng những sơ hở đó để thao túng thị trường chứng khoán. Nếu còn cá nhân, tổ chức thực hiện những hành vi này thì cơ quan điều tra sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật, để thị trường chứng khoán hoạt động lành mạnh.