Huyện Đắk Glong hiện có gần 40.000 nhânkhẩu, trong đó đồng bào các dân tộc thiểu số chiếm hơn 72% dân số toàn huyện.Vì vậy, trên địa bàn huyện đã có sự đan xen của các nền văn hóa khác nhau, đãtạo nên sự phong phú và đa dạng về văn hóa các dân tộc. Trong những năm gầnđây, nhờ sự tác động, hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, của chính quyền địa phươngnên công tác bảo tồn văn hóa dân gian trên địa bàn huyện được chú trọng.
Theo báo cáo của ngành chức năng, từ năm2006 đến nay, huyện đã thường xuyên tổ chức các lễ hội truyền thống, gắn chặtkhông gian văn hóa với cuộc sống hiện đại. Nhiều nghi lễ dân gian tưởng chừngbị mai một đã được phục dựng lại như lễ hội Jun Jông (lễ kết nghĩa), Lễ cúngbến nước, Lễ cúng thần Rừng, Lễ Tắc Năng Jô (Lễ hội Sum họp cộng đồng), Lễ Mừngcông... Chính từ những lễ hội truyền thống này, nhiều chương trình văn hóa, vănnghệ mang đâm bản sắc truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số đã được dàndựng và giới thiệu rộng rãi đến mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn huyện. ÔngBặp Tuyết, già làng bon Phi Mur (xã Quảng Khê) tâm sự: “Trước đây, người đồngbào dân tộc thiểu số ở địa phương chủ yếu canh tác bằng lúa rẫy, thì nay hầuhết đồng bào đã chuyển sang trồng cà phê, tiêu, cao su... và nhà ở cũng làmtheo kiểu của người Kinh nên không còn điều kiện để tổ chức các nghi lễ như lễCúng lúa mới, Cúng kho lúa, Cúng bến nước, Lễ ăn trâu mừng được mùa... nhưtrước nữa. Nay, nhờ Đảng và Nhà nước cùng chính quyền địa phương đã tạo điềukiện cho bà con có dịp được sinh hoạt văn hóa, tổ chức lễ hội, được ôn lạinhững truyền thống lễ hội của đồng bào mình. Chúng tôi như được “tiếp sức” đểnỗ lực bảo tồn và phát triển văn hóa, văn nghệ dân gian”.
Với sự nỗ lực của các ngành chức năng ởđịa phương,công tác tìm kiếm, sưu tầmvà lưu giữ lại các nghi lễ truyền thống của đồng bào M’nông và Mạ đã được duytrì và đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Theo ông Phan Xuân Đức, Phó Phòng Vănhóa-Thông tin huyện thì đến nay, huyện đã sưu tầm và ghi chép lại được khánhiều lễ nghi truyền thống của đồng bào. Điển hình là các lễ nghi trong hai hệthống lễ của người M’nông là lễ nông nghiệp và lễ vòng đời người. Được biết, lễnông nghiệp thường được tổ chức trước và trong mùa rẫy, vào mùa mưa. Trong đó,gồm có các nghi lễ như lễ cúng rừng, lễ cúng lúa, lễ cúng bến nước, lễ cúngđược mùa, lễ cúng kho lúa... Còn các lễ nghi vòng đời thường được tổ chức saumùa nương rẫy, thường vào mùa khô và dịp đầu xuân, gồm các nghi lễ như lễ đặttên, lễ thổi tai, lễ trưởng thành, lễ cúng sức khỏe... Ngoài việc khôi phụcđược hàng chục lễ hội dân gian truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số tạichỗ, chính quyền địa phương và các ngành có liên quan đã vận động bà con bảotồn các nhạc cụ truyền thống của đồng bào mình, khôi phục và thành lập thêmnhiều đội văn nghệ dân gian... Theo số liệu thống kê của Phòng Văn hóa-Thôngtin huyện thì toàn huyện hiện còn 19 bộ chiêng gốc. Đặc biệt, huyện còn lưu giữđược 2 bộ chiêng quý ở xã Quảng Sơn, và nhiều nhạc cụ dân tộc truyền thống khácnhư kèn R’lét, Mbuốt... Huyện cũng đã thành lập 1 đội văn nghệ dân gian củahuyện và 7 câu lạc bộ văn nghệ dân gian tại các bon trên địa bàn. Điển hình làđội văn nghệ dân gian của bon Phi Mur (xã Quảng Khê), đội văn nghệ dân gian củabon B’Srêa (xã Đắk Som), bon <_st13a_city w:st="on"><_st13a_place w:st="on">Sana(xã Đắk R’măng)...Đặc biệt là địaphương đã khuyến khích và tạo mọi điều kiện cho thanh, thiếu niên được tiếp cậnvà học các kỹ năng sử dụng, chế tác nhạc cụ truyền thống. Đến nay, huyện đã tổchức được 8 lớp dạy cồng chiêng và 1 lớp chế tác nhạc cụ dân tộc tại cộng đồngthu hút hàng trăm học viên tham gia.
Tin rằng, với những nỗ lực trên, công tácbảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân gian ở Đắk Glong sẽ còn thu đượcnhiều kết quả tốt đẹp, góp phần to lớn trong việc gìn giữ vốn văn hóa truyềnthống của cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên.
Vũ Trang