Thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Nghị quyết số 89/2023/QH15 ngày 02/6/2023 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, Ban soạn thảo dự án Luật Chuyển đổi giới tính đã soạn thảo dự thảo Luật Chuyển đổi giới tính.
Điều kiện để công dân được can thiệp y học để chuyển đổi giới tính
Trong đó, về điều kiện để công dân được can thiệp y học để chuyển đổi giới tính (Điều 10), dự thảo Luật quy định công dân được can thiệp y học để chuyển đổi giới tính khi đáp ứng đủ 05 điều kiện về:
(1) Độ tuổi từ đủ 16 tuổi trở lên;
(2) Đã trải qua quá trình tư vấn tâm lý, y tế, pháp lý và đã được khám sàng lọc bảo đảm có đủ sức khỏe tâm thần và thể chất phù hợp với biện pháp can thiệp y học;
(3) Có năng lực hành vi dân sự;
(4) Tình trạng hôn nhân độc thân;
(5) Không thuộc trường hợp đang chấp hành án treo, cải tạo không giam giữ, hình phạt hình sự bổ sung như cấm đi khỏi nơi cư trú và chưa được xóa án tích.
Độ tuổi được thực hiện can thiệp y học chia 2 trường hợp
* Đối với độ tuổi được thực hiện can thiệp y học,nhằm bảo đảm sự thận trọng trong thực hiện can thiệp y học, dự thảo Luật chia 02 trường hợp:
- Trường hợp người từ đủ 18 tuổi trở lên được đề nghị can thiệp y học để chuyển đổi giới tính và được lựa chọn một trong 05 phương pháp can thiệp y học là:
(i) Sử dụng nội tiết tố sinh dục;
(ii) Phẫu thuật ngực và cơ quan sinh dục ngoài;
(iii) Phẫu thuật cắt bỏ triệt để các bộ phận có chức năng sinh sản gắn với giới tính cũ;
(iv) Phối hợp phẫu thuật và sử dụng nội tiết tố sinh dục;
(v) Các phương pháp khác để chuyển đổi giới tính được các nước trên thế giới công nhận và phù hợp với Việt Nam theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế.
- Riêng với trường hợp sử dụng nội tiết tố sinh dục, dự thảo Luật cho phép độ tuổi thực hiện là từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi nếu được cơ sở khám bệnh, chữa bệnh xác nhận có tình trạng bức bối giới thì chỉ được áp dụng phương pháp can thiệp y học là sử dụng nội tiết tố sinh dục để chuyển đổi giới tính. Việc can thiệp y học để chuyển đổi giới tính phải được sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ.
Giúp người chuyển giới tiết kiệm được chi phí tài chính, tránh việc tốn kém chi phí vì những suy nghĩ bồng bột, tức thời
Theo Ban soạn thảo dự án Luật Chuyển đổi giới tính, việc chuyển đổi giới tính từ nam sang nữ hoặc từ nữ sang nam sẽ rất khó có thể khắc phục để quay trở lại giới tính ban đầu.
Vì vậy việc quy định người từ đủ 18 tuổi trở lên (là người đã trưởng thành, đã hoàn thiện về thể lực, nhận thức đầy đủ về hành vi của mình và đủ chín chắn trong việc xác định giới tính thật của mình) được thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính sẽ giúp người có nhận diện giới khác giới tính hiện có thực hiện quyền chuyển đổi giới tính của mình, hoàn toàn ý thức được việc mình đang làm và hậu quả có thể xảy ra.
Hơn nữa, việc thực hiện can thiệp y học để chuyển đổi giới tính cũng tốn kém về chi phí.
Do vậy, với độ tuổi từ đủ 18 tuổi trở lên, có đủ năng lực, đủ chín chắn trong nhận thức hành vi của mình sẽ giúp người chuyển giới tiết kiệm được chi phí tài chính, tránh việc tốn kém chi phí vì những suy nghĩ bồng bột, tức thời khi quyết định thực hiện các can thiệp y học để chuyển đổi giới tính.
Giúp người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có mong muốn chuyển đổi giới tính giảm được các phiền muộn, bức bối giới
Cũng theo Ban soạn thảo, các nghiên cứu và thực tế cho thấy, người có mong muốn chuyển đổi giới tính phát hiện sự khác biệt về giới tính của mình rất sớm.
Ở độ tuổi 16 đến dưới 18 vẫn còn sự bồng bột, đôi khi vì cá tính, mong muốn thể hiện bản thân mà có thể có sự cảm nhận chưa đúng về giới tính của mình.
Quy định độ tuổi này chỉ được sử dụng nội tiết tố sinh dục vì trong quá trình sử dụng nội tiết tố sinh dục, nếu có cảm nhận sai về giới tính mong muốn thì có thể dừng quá trình can thiệp y học và tiếp tục với giới tính ban đầu.
Quy định như vậy sẽ giúp người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có mong muốn chuyển đổi giới tính giảm được các phiền muộn, bức bối giới, đạt được hiệu quả cao khi sử dụng nội tiết tố sinh dục để chuyển đổi giới tính.