Bảo hiểm lượng mưa cho cà-phê là khái niệm còn mới mẻ, nhưng đây là mô hình tài chính hiệu quả đang được người trồng cà-phê hưởng ứng. Đắk Nông hiện có khoảng 142.000 ha cà-phê, sản lượng đạt hơn 360 nghìn tấn/vụ. Sản phẩm cà-phê của tỉnh xuất khẩu đến các thị trường, như Singapore, Hoa Kỳ, Đức, Nhật Bản, Australia, Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Italia…
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và đặc thù về địa hình, việc trồng cà-phê ở Đắk Nông phải đối mặt nhiều khó khăn, nhất là tình trạng khô hạn kéo dài, gây thiệt hại về cây trồng, năng suất và chất lượng hạt cà-phê. Trong khuôn khổ dự án “sản xuất cà-phê bền vững theo hướng giảm phát thải và đáp ứng các quy định chống phá rừng của EU tại Đắk Nông”, Công ty cổ phần Intimex Đắk Nông, Công ty JDE Peet’s (Hà Lan) và Công ty cổ phần TMT Consulting phối hợp Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh triển khai thí điểm mô hình bảo hiểm lượng mưa cho cây cà-phê tại hai huyện Krông Nô và Đắk Glong.
Giám đốc Công ty cổ phần TMT Consulting Nguyễn Thanh Tâm cho biết, tại huyện Krông Nô, đơn vị tư vấn TMT Consulting đã phối hợp chính quyền địa phương triển khai thí điểm mô hình và được người trồng cà-phê của bảy xã vùng dự án đồng tình hưởng ứng. Bà Nguyễn Thị Hương, xã Đắk D'rô, huyện Krông Nô cho biết, gia đình bà sản xuất cà-phê đã nhiều năm, nhưng đây là lần đầu được biết đến chương trình bảo hiểm lượng mưa. Qua tìm hiểu, bà Hương nhận thấy mô hình sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người sản xuất cà-phê cho nên đồng tình tham gia.
Thời gian qua, Công ty cổ phần TMT Consulting tiến hành khảo sát, kết nối và triển khai hội thảo, giúp người dân hiểu rõ hơn ý nghĩa của việc tham gia mô hình bảo hiểm lượng mưa. Từ mô hình thí điểm ban đầu, đến nay trên địa bàn huyện Krông Nô đã có hơn 35 nông hộ tham gia, với 99,6 ha cà-phê tiếp cận mô hình.
Ông Nguyễn Trọng Tuyển, xã Quảng Khê, huyện Đắk Glong canh tác hơn 3 ha cà-phê. Những năm qua, biến đổi bất thường của thời tiết, nắng nóng kéo dài khiến chi phí chăm sóc cà-phê tăng khá cao. Ngoài tốn chi phí bơm tưới, hạn hán cũng khiến cà-phê mất mùa, giảm sản lượng và chất lượng hạt do đó, rất cần một mô hình bảo hiểm phù hợp để người nông dân phòng tránh rủi ro. "Mô hình bảo hiểm lượng mưa cho cây cà- phê có thể ví như "của để dành" đối với nông dân, giúp chúng tôi có thể giảm thiệt hại do thời tiết gây ra", ông Tuyển cho biết.
Hiện nay, tại Việt Nam, có một số doanh nghiệp đã triển khai chương trình bảo hiểm lượng mưa như Công ty công nghệ Bảo hiểm (Insur-Tech) Hillridge, Công ty trách nhiệm hữu hạn Bảo hiểm phi nhân thọ MSIG Việt Nam (MSIG Việt Nam), Tổng công ty bảo hiểm PVI (Bảo hiểm PVI)…
Theo đại diện InsurTech, sản phẩm bảo hiểm lượng mưa được số hóa 100% cho nên khác với bảo hiểm nông nghiệp truyền thống. Việc chi trả không phụ thuộc vào mức độ thiệt hại, mà sẽ dựa vào lượng mưa ở khu vực có cà-phê được bảo hiểm. Nếu lượng mưa được tính toán và đo lường tự động thấp hơn so với quy định trong hợp đồng bảo hiểm, hệ thống sẽ tự động tính toán và chi trả quyền lợi cho người sản xuất.
Chương trình bảo hiểm chỉ số lượng mưa đã được nông dân tại 18 tỉnh, thành phố trong cả nước tiếp cận, trong đó có Đắk Nông. Hiện, nhiều doanh nghiệp triển khai mức bảo hiểm 5.000 đồng/ngày, người dân sẽ có cơ hội nhận bồi thường lên tới 6 triệu đồng. Cụ thể, nếu chỉ số lượng mưa tại khu vực canh tác thấp hơn ngưỡng nhất định trong thời gian mua bảo hiểm, người nông dân chỉ cần gửi các tài liệu cần thiết (từ điện thoại thông minh) qua cổng tiếp nhận thông tin của dịch vụ để nhận bồi thường.
Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Krông Nô (tỉnh Đắk Nông) Doãn Gia Lộc cho biết, bảo hiểm lượng mưa cho cà-phê là mô hình mới đang được triển khai thí điểm tại địa phương, hỗ trợ người trồng cà- phê về tài chính nếu xảy ra thiệt hại do hạn hán, lượng mưa trái mùa làm ảnh hưởng năng suất cây trồng.
Đã có 35 hộ nông dân ký hợp đồng bảo hiểm trên diện tích gần 100 ha với công ty bảo hiểm. Nếu rủi ro xảy ra, bảo hiểm sẽ hỗ trợ chi trả cho người trồng cà-phê đối với cả ba giai đoạn: Bị ảnh hưởng hạn hán, thời kỳ ra hoa và giai đoạn đậu trái; tùy theo mức và gói bảo hiểm. Nếu thí điểm thành công, địa phương sẽ khuyến khích nhân rộng, nhất là các vùng trồng cà-phê hằng năm thường xảy ra hạn hán, dông lốc.