Tối 28/8, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, vào đúng dịp kỷ niệm 79 năm Ngày Truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 – 28/8/2024), Lễ tổng kết và trao giải Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển Văn hóa, Thể thao và Du lịch” lần thứ 2 đã diễn ra trang trọng.
Dự Lễ trao giải có các Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng; Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh; Phó Trưởng Ban thường trực Ban Dân vận Trung ương Phạm Tất Thắng.
Cùng dự có Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản Lê Hải Bình; nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng: nguyên Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, nguyên Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, nguyên Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Hồng Vinh.
Cùng dự có Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Phan Xuân Thủy; Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Phan Viết Lượng; các Thứ trưởng Bộ VHTTDL: Trịnh Thị Thủy, Hoàng Đạo Cương; Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Đoàn Thị Tuyết Nhung.
Đến dự còn có đại diện các Ban, Bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương; lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ VHTTDL; đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương, đặc biệt là các tác giả/nhóm tác giả đoạt giải.
Theo báo cáo của BTC Giải, kể từ ngày phát động, Giải đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của các cơ quan báo chí, các phóng viên, nhà báo, các hội viên Hội Nhà báo Việt Nam trong cả nước. Tác phẩm tham dự giải được đăng, phát trên các loại hình báo chí: Báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình, ảnh báo chí, từ ngày 1/7/2023 đến hết ngày 15/6/2024.
Đến hết ngày gửi tác phẩm dự thi (20/6/2024 tính theo dấu bưu điện), BTC đã nhận được tổng số 920 tác phẩm dự giải. Đây là số lượng tác phẩm lớn, nhất là đối với một giải báo chí ngành được phát động trong thời gian ngắn. Điều này thể hiện sự nhiệt tình, quan tâm đặc biệt của các nhà báo, của công chúng báo chí đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình.
Hội đồng giám khảo đánh giá, tác phẩm dự Giải năm nay không chỉ nhiều về số lượng, đa dạng về đề tài mà còn đạt chất lượng chuyên môn tốt, quy tụ được nhiều cơ quan báo chí lớn, nhỏ ở cả Trung ương và địa phương. Các tác phẩm đều bám sát các chủ đề lớn, phản ánh đậm nét các sự kiện quan trọng của năm 2023 - 2024 trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình.
Một số mảng đề tài nổi bật được nhiều tác giả, nhóm tác giả quan tâm, khai thác như vấn đề phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam trong tình hình mới; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật; vấn đề gìn giữ và phát huy, bảo tồn di sản văn hóa Việt Nam nói chung và văn hóa 54 dân tộc nói riêng; xây dựng nền công nghiệp giải trí, thị trường điện ảnh, thị trường sách và văn hóa đọc; phát triển du lịch, thể thao, xây dựng gia đình, bảo vệ trẻ em; đề tài gia đình, về truyền thống hiếu học với những tấm gương nhân vật sống hiếu thảo, nghĩa tình với cha mẹ; hướng độc giả tới những giá trị chân, thiện, mỹ của cuộc sống …
Báo in là loại hình báo chí có số lượng tác phẩm dự thi lớn nhất. Trong đó, chiếm khoảng hai phần ba là các loạt bài dài từ 3-5 kỳ. So với giải thưởng lần thứ nhất, các tác phẩm dự thi lần này có nhiều bài viết tốt, chất lượng cao hơn, được đầu tư rất kỹ. Các bài viết ở các góc độ khác nhau đã có những đề xuất giải pháp, phương hướng phát triển từng lĩnh vực một cách có trách nhiệm với tinh thần vừa động viên, cổ vũ, vừa đưa ra những kiến giải phù hợp với tình hình thực tế.
Loại hình báo điện tử có số lượng tác phẩm tham gia dự thi lớn thứ 2 sau Báo in. Các cơ quan báo chí Trung ương tiếp tục có thế mạnh về các loạt bài, tác phẩm chuyên sâu, đa phương tiện. Một số đơn vị báo chí gửi nhiều tác phẩm như Thông tấn xã Việt Nam, Báo Nhân Dân, Báo Văn hóa, Báo Dân trí, Tạp chí Lý luận Chính trị… Các tác phẩm được chọn vào chung khảo hầu hết được trình bày dạng đa phương tiện như Mega Story, E-magazine với hình ảnh, video clip, podcast, đồ họa dữ liệu… được trình bày sống động, bắt mắt, tận dụng ưu thế của báo điện tử. Các tác phẩm có tính bao quát, lý luận về các vấn đề văn hóa, thể thao, du lịch, gia đình.
Đối với loại hình phát thanh – truyền hình, tác phẩm dự thi ở loại hình phát thanh – truyền hình năm nay có số lượng nhiều hơn năm đầu tiên. Đáng chú ý, có nhiều tác phẩm nêu bật tấm gương tận tụy, hết lòng đóng góp vì sự nghiệp giữ gìn văn hóa, nghệ thuật dân tộc.
Các tác phẩm được giám khảo đánh giá tốt đều là tác phẩm được khán giả quan tâm, tạo hiệu ứng tuyên truyền. Nội dung sáng tạo, mới mẻ trong phát hiện đề tài. Cách kể chuyện hấp dẫn, có sức thuyết phục và nhất là nhuần nhuyễn trong sử dụng yếu tố đặc trưng của truyền hình đó là hình ảnh, lời bình, âm thanh.
Ảnh báo chí ghi nhận số lượng tác phẩm tham dự lớn. Số lượng tác phẩm ảnh báo chí ở địa phương, các tỉnh thành phố năm nay cao hơn, không chỉ khu vực các tỉnh miền Bắc mà có cả miền Trung và miền Nam. Các bộ ảnh năm nay đặt vấn đề tốt.
Trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ của 119 tác phẩm do Hội đồng sơ khảo đề xuất vào Vòng chung khảo, Hội đồng chung khảo đã tiến hành công tác chấm, xét giải trên tinh thần khẩn trương, công tâm, khách quan, bám sát Thể lệ, Quy chế. Kết quả, Hội đồng chung khảo đã chọn được 94 tác phẩm xuất sắc nhất để trao 5 giải Nhất, 15 giải Nhì, 24 giải Ba và 50 giải Khuyến khích cho các cá nhân, tập thể.
Tại Giải lần này, Báo Văn Hoá đoạt nhiều giải cao. Trong đó, loạt 5 bài Những cột mốc chủ quyền vĩnh cửu của nhóm tác giả Nguyễn Thị Thu Trang, Lại Thị Thúy Hà, Trần Văn Huấn đoạt giải Nhì, loại hình báo in. Loạt 5 bài Quanh chuyện đặt tên sau sáp nhập của nhóm tác giả Trịnh Quỳnh Hoa, Nguyễn Thị Thu Trang, Phạm Thị Ngân đoạt giải Khuyến khích, loại hình báo in.
Ở loại hình ảnh báo chí, tác phẩm Chung một sợi dây di sản văn hóa gắn kết cộng đồng của nhóm tác giả Trần Văn Huấn, Hoàng Đình Nguyên, Nguyễn Kiều Khanh, Nguyễn Viết Hưng, Phạm Võ Thanh Hà đoạt giải Nhì. Tác phẩm Khám phá đại ngàn, bay trên biển bạc của nhóm tác giả Trần Văn Huấn, Lê Ngọc Hòa, Nguyễn Kiều Khanh, Hoàng Đình Nguyên, Phạm Võ Thanh Hà đoạt giải Khuyến khích.
Loạt 3 bài Hành trình theo dấu chân Bác ở Lào – Thái Lan của tác giả Lại Thị Thúy Hà đoạt giải Ba, loại hình báo điện tử.
Phát biểu tại Lễ phát động Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển Văn hóa, Thể thao và Du lịch” lần thứ 3 năm 2025, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy, Trưởng BTC Giải nhấn mạnh, lĩnh vực văn hoá, thể thao, du lịch luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm, đầu tư, chăm lo và đạt được những thành quả quan trọng.
Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng giữa nhiệm kỳ khóa XIII, cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Trong khó khăn, các lĩnh vực văn hóa, xã hội vẫn tiếp tục được quan tâm chăm lo, đầu tư phát triển, đạt được nhiều kết quả quan trọng, rõ rệt. Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần đầu tiên được tổ chức rất thành công, đã tạo ra một nguồn sinh lực mới, khí thế mới cho sự nghiệp xây dựng, chấn hưng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, được dư luận rộng rãi trong cả nước hoan nghênh và đồng tình, ủng hộ cao”.
Trong sự chuyển mình đó, có sự tham gia, đồng hành, chung lòng, góp sức không quản ngày đêm của các cơ quan báo chí, nhất là đội ngũ nhà báo giàu tâm huyết và sáng tạo - những chiến sĩ xung kích trên mặt trận văn hóa, tư tưởng đã dành ngày càng nhiều hơn trí tuệ, dung lượng, thời lượng cho những tác phẩm về xây dựng, phát triển văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình. Nhiều tác phẩm ấn tượng, tạo hiệu ứng mạnh mẽ đã được tôn vinh tại Lễ trao giải ngày hôm nay.
Hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), nhằm tiếp tục lan toả những thành tựu của ngành, ghi nhận và tôn vinh những đóng góp xuất sắc của tập thể, cá nhân đối với sự nghiệp phát triển văn hoá, thể thao và du lịch, Bộ VHTTDL phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam và các cơ quan liên quan tiếp tục tổ chức Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển VHTTDL” lần thứ 3 năm 2025.
Phát huy những kết quả đạt được trong hai mùa giải qua, Bộ VHTTDL trân trọng đề nghị các cơ quan báo chí, các nhà báo, phóng viên, biên tập viên tiếp tục quan tâm, tìm tòi, phát hiện, tổ chức sản xuất và đăng tải những tác phẩm báo chí phản ánh sâu sắc, toàn diện các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình.
Trong đó, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, tạo sức lan tỏa về những thành tựu mà toàn ngành đã thực hiện trong thời gian vừa qua. Chú trọng tuyên truyền sâu đậm về các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về văn hóa, thể thao và du lịch.
Trọng tâm là Chương trình Mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035; xây dựng môi trường văn hoá; xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, bình đẳng và hạnh phúc; phát triển các ngành công nghiệp văn hóa; hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới; công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa; Chiến lược phát triển thể thao, Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam; tập trung tuyên truyền nhiều hơn nữa về những cách làm hay, mô hình sáng tạo ở cơ sở, địa bàn dân cư, cơ quan, doanh nghiệp; quan tâm phản ánh sự chuyển động trong nhận thức và hành động của các Cấp ủy Đảng, chính quyền, người dân và cộng đồng doanh nghiệp.
Đồng thời, Bộ VHTTDL mong muốn các cơ quan báo chí dưới góc nhìn xây dựng, phản biện sẽ có phân tích, luận giải, chỉ ra những khó khăn, vướng mắc, bất cập, đề xuất giải pháp để phát triển văn hóa, thể thao và du lịch thật sự là sức mạnh nội sinh, nền tảng tinh thần của đất nước; được lượng hóa cụ thể hơn, toàn diện hơn trong văn kiện đại hội đảng các cấp, nhất là Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Thứ trưởng cho hay, nhìn lại hai mùa giải, bên cạnh thành công đáng ghi nhận, vẫn còn đó những băn khoăn, trăn trở. Với tất cả tình cảm chân thành và sự cầu thị, lãnh đạo Bộ VHTTDL đề nghị BTC Giải thưởng tiếp tục lắng nghe, tiếp thu ý kiến đóng góp từ các Hội đồng giám khảo, các cơ quan báo chí, nhà báo và độc giả, khán thính giả cả nước để điều chỉnh, hoàn thiện hơn nữa công tác tổ chức, nhất là công tác truyền thông, kết nối sự tham gia của các cơ quan báo chí địa phương, các hội chuyên ngành và báo chí quốc tế.
Cùng với đó, mùa giải 2025 phải gắn với kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025) và rất nhiều ngày kỷ niệm trọng đại của Đảng, của dân tộc, của ngành, năm tổ chức đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Thứ trưởng hy vọng sẽ ngày càng có nhiều tác phẩm hay, sâu sắc, đa dạng về nội dung, phong phú về hình thức, đóng góp xứng đáng vào thành quả chung của toàn ngành trong thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Với tinh thần đó, Thứ trưởng Trịnh Thị Thuỷ đã phát động Giải Báo chí toàn quốc “Vì sự nghiệp phát triển VHTTDL” lần thứ 3 năm 2025.