Thị trường ô tô Việt Nam trải qua năm 2022 với nhiều biến động. Dịch Covid-19 từng bước được kiểm soát mở ra nhiều cơ hội, thay đổi cũng như xu hướng mới trên thị trường ô tô Việt Nam. Tuy nhiên, những “dư âm” sau đại dịch cùng với biến động của tình hình kinh tế thế giới cũng tạo nên không ít khó khăn, thử thách cho ngành ô tô Việt Nam trong năm 2022. Bất chấp khó khăn, các doanh nghiệp kinh doanh ô tô Việt Nam đã nỗ lực đưa thị trường vượt khó để lập nên những kỳ tích cũng như kỷ lục mới trên thị trường.
Trong thời khắc của năm 2022, hãy cùng Thanh Niên nhìn lại những điểm nhấn nổi bật trên thị trường ô tô Việt Nam trong suốt 1 năm qua:
Đứt gãy chuỗi cung ứng, thiếu hụt nguồn cung nhiều mẫu ô tô tăng giá
Đại dịch Covid-19 từng bước được kiểm soát, tuy nhiên bước sang năm 2022 các doanh nghiệp sản xuất, phân phối ô tô cũng như người tiêu dùng ô tô tại Việt Nam vẫn phải hứng chịu “cú sốc” bởi tình trạng cung không đủ cầu. “Dư âm” của đại dịch cùng với biến động của tình hình kinh tế, chính trị trên thế giới khiến chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy, sản lượng ô tô của nhiều nhà sản xuất sụt giảm khi không có đủ chip bán dẫn, linh kiện để lắp ráp sản xuất.
Sản lượng ô tô sụt giảm, thị trường khan hàng, ô tô bị đẩy giá chênh cả trăm triệu đồng. Ảnh: Bá Hùng
Nhiều nhà sản xuất, phân phối ô tô tại Việt Nam không có đủ xe để bán. Không ít khách hàng đặt mua xe lắp ráp trong nước hay nhập khẩu từ nước ngoài phải chờ đợi từ tháng tháng trời đến cả năm mới có thể nhận được xe. Không những vậy, lợi dụng tình trạng khan hàng, các đại lý phân phối ô tô còn đẩy giá bán nhiều mẫu xe chênh từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng.
Được miễn lệ phí trước bạ, ô tô điện ồ ạt đổ bộ thị trường Việt Nam
Để tạo điều kiện cho ô tô điện phát triển tại Việt Nam, đầu năm 2022 Chính phủ đã ban hành Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ, trong đó có quy định về việc miễn lệ phí trước bạ cho ô tô điện chạy bằng pin. Cụ thể, Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về việc tính lệ phí trước bạ với ô tô điện chạy pin, chia thành hai giai đoạn như sau: Giai đoạn 1 tính từ thời điểm Nghị định 10/2022/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1.3.2022 đến hết 1.3.2025, tức trong vòng 3 năm, mức thu lệ phí trước bạ với ô tô điện chạy pin là 0%. Giai đoạn 2, tính từ sau ngày 1.3.2025 đến hết 1.3.2027, mức thu lệ phí trước bạ khi mua ô tô điện chạy pin bằng 50% mức thu với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi. Các loại ô tô điện chạy pin nộp lệ phí trước bạ lần thứ hai trở đi với mức thu 2%, áp dụng thống nhất trên toàn quốc.
Từ ngày 1/3/2022 đến hết 1/3/2025, mức thu lệ phí trước bạ với ô tô điện chạy bằng pin là 0%. Ảnh: Bá Hùng
Chính sách này dù chưa mang đến nhiều ưu đãi như cách một số quốc gia đang trợ giá cho người dân mua xe điện, tuy nhiên cũng phần nào mang đến những tín hiệu tích cực cho thị trường xe điện tại Việt Nam vốn đang trong giai đoạn mở đầu.
Không chỉ VinFast tiên phong dừng sản xuất, kinh doanh xe xăng để chuyển hoàn toàn sang xe điện. Nhiều nhà sản xuất, phân phối ô tô tại Việt Nam như Hyundai, Kia cũng như các hãng xe sang như Mercedes-Benz, Audi, Porsche… đã và đang lên kế hoạch phân phối ô tô điện tại Việt Nam. Theo ghi nhận của Thanh Niên, trong năm 2022 có ít nhất 4 mẫu ô tô điện mới được phân phối tại Việt Nam, con số này dù chưa thể sánh ngang với các thị trường khác trên thế giới nhưng cũng cho thấy xu hướng và sự phát triển của ô tô điện tại Việt Nam trong năm 2022.
Thương hiệu xe Việt Nam đầu tiên xuất khẩu ô tô điện ra thế giới
Không chỉ sản xuất, phân phối ô tô điện đáp ứng nhu cầu khách hàng trong nước, thương hiệu xe Việt - VinFast đánh dấu cột mốc lịch sử của ngành ô tô Việt Nam khi xuất khẩu lô ô tô điện đầu tiên, gồm 999 chiếc VinFast VF 8 ra thị trường quốc tế. Sự kiện này không chỉ là cột mốc quan trọng đánh dấu bước tiến đặc biệt của ngành công nghiệp xe hơi Việt Nam mà còn là minh chứng cho năng lực sản xuất của VinFast.
VinFast đánh dấu cột mốc lịch sử của ngành ô tô Việt Nam khi xuất khẩu lô ô tô điện đầu tiên ra thị trường quốc tế
Sự kiện VinFast xuất khẩu xe điện ra thế giới được diễn ra tại Cảng MCP Port - Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải, phường Đông Hải 2, thuộc Quận Hải An, thành phố Hải Phòng. 999 chiếc VinFast VF 8 được đưa lên tàu Silver Queen để vận chuyển sang Mỹ. Lô xe này cập cảng California (Mỹ) và bàn giao đến khách hàng quốc tế đầu tiên vào tháng 12.2022. Đây là lô xe đầu tiên xuất khẩu ra thị trường quốc tế trong số 65.000 đơn đặt hàng xe điện VinFast VF 8 và VF 9 trên toàn cầu để phục vụ khách hàng tại Mỹ. Tiếp đó, những chiếc VinFast VF 8 sẽ tiếp tục chinh phục các thị trường tiếp theo như Canada và châu Âu.
Triển lãm ô tô Việt Nam trở lại sau 2 năm tạm hoãn
Sau 2 năm tạm hoãn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tháng 10.2022 Triển lãm ô tô Việt Nam - Vietnam Motor Show 2022 (VMS 2022) chính thức đánh dấu sự trở lại với khách thưởng lãm. Tiếp tục được tổ chức tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), Triển lãm thu hút 14 thương hiệu ô tô cùng hàng trăm nhãn hàng trong lĩnh vực phụ trợ liên quan đến ô tô cùng tham gia.
Sau 2 năm tạm hoãn, tháng 10.2022 Triển lãm ô tô Việt Nam - Vietnam Motor Show 2022 (VMS 2022) chính thức đánh dấu sự trở lại. Ảnh: Bá Hùng
Tiếp tục thiếu vắng nhiều tên tuổi trong làng ô tô Việt Nam, tuy nhiên nỗ lực trở lại sau 2 năm gián đoạn, với các xu hướng, phong cách mới… đã góp phần thổi một làn gió mới vào sự kiện lớn nhất của ngành ô tô Việt Nam. Không khí sôi động suốt 5 ngày diễn ra triển lãm, các hãng xe trình làng hàng loạt mẫu mã mới, trong đó nổi bật là xu hướng ô tô điện, xe hybrid… đã thu hút hàng ngàn khách thưởng lãm.
Ô tô mới ồ ạt trình làng, xe MPV phổ thông 5+2 chỗ nở rộ
Không chỉ tại Triển lãm ô tô Việt Nam, trong năm 2022, nhiều nhà sản xuất phân phối ô tô đã nỗ lực tung ra thị trường hàng loạt mẫu mã mới. Hầu hết các phân khúc ô tô tại Việt Nam trong năm 2022 đều chào đón những mẫu mã mới hay các phiên bản nâng cấp, cải tiến chuyển giao thế hệ.
Nhiều nhà sản xuất phân phối ô tô đã nỗ lực tung ra thị trường hàng loạt mẫu mã mới. Ảnh: Bá Hùng
Từ màn lột xác của những mẫu xe như Honda Civic, Mitsubishi Xpander, Ford Ranger, Hyundai Tucson, Hyundai Elantra, Kia K5, Toyota Corolla Altis… sự xuất hiện của các mẫu mã mới như Hyundai Creta, VinFast VF 8, Hyundai Stargazer, Ford Territory, Kia Carens… cho đến những mẫu xe sang như Mercedes C-class, Mercedes-Maybach, Volvo XC90…đã mang đến lựa chọn đa dạng cho người tiêu dùng ô tô tại Việt Nam.
Năm 2022 đánh dấu sự nở rộ của các mẫu ô tô thuộc phân khúc xe MPV phổ thông 5+2 chỗ ngồi tại Việt Nam. Ảnh: Bá Hùng
Đáng chú ý, năm 2022 đánh dấu sự nở rộ của các mẫu mã ô tô thuộc phân khúc xe MPV phổ thông 5+2 chỗ ngồi tại Việt Nam. Ngoài các mẫu mã được cải tiến, nâng cấp như Mitsubishi Xpander, Suzuki Ertiga, Toyota Avanza hay sự trở lại của Kia Carens… phân khúc này còn có sự xuất hiện của những tân binh như Toyota Veloz Cross, Hyundai Stargazer. Chỉ trong một thời gian ngắn, phân khúc xe MPV phổ thông 5+2 chỗ ngồi tại Việt Nam đã thực sự nở rộ với nhiều sự lựa chọn, góp phần tăng thêm tính cạnh tranh, cung cấp thêm lựa chọn cho người mua ô tô.
Nhà sản xuất “tăng lực”, sức mua hồi phục, tiêu thụ ô tô tại Việt Nam lập kỷ lục
Trong giai đoạn nửa cuối năm 2022, trong bối cảnh ngành sản xuất ô tô gặp khó khăn về sản lượng, nhiều nhà lắp ráp sản xuất ô tô tại Việt Nam đã nỗ lực thay đổi chiến lược, đầu tư xây dựng thêm dây chuyền, nhà máy mới để gia tăng năng lực sản xuất, đáp ứng nhu cầu thị trường. Theo đó, tháng 11.2022 Tập đoàn ô tô Hyundai cùng đối tác liên doanh - Tập đoàn Thành Công (TC Group) chính thức khánh thành, đưa vào hoạt động nhà máy Hyundai Thành Công số 2 tại công nghiệp Gián Khẩu, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, đánh dấu bước tiến mới trong việc nâng cao năng lực sản xuất và cung ứng các dòng xe Hyundai.
Tháng 11.2022 Tập đoàn ô tô Hyundai cùng đối tác liên doanh - Tập đoàn Thành Công (TC Group) chính thức khánh thành, đưa vào hoạt động nhà máy Hyundai Thành Công số 2. Ảnh: Bá Hùng
VinFast cũng đưa vào hoạt động nhà xưởng sản xuất pin nằm trong nhà máy sản xuất ô tô điện của hãng tại Việt Nam. Trong khi đó, để đáp ứng nguồn cung tại thị trường Việt Nam, Toyota cũng chuyển từ nhập khẩu, sang lắp ráp tại Việt Nam thêm hai mẫu xe Veloz Cross và Avanza Premio. THACO AUTO cũng cho thấy bước tiến mới trong lĩnh vực sản xuất, lắp ráp ô tô khi đưa vào lắp ráp các mẫu xe sang BMW 3-Series, 5-Series, X3 và X5 tại khu công nghiệp cơ khí ô tô Chu Lai - Trường Hải thuộc khu kinh tế mở Chu Lai, tỉnh Quảng Nam.
Nỗ lực của các nhà sản xuất, lắp ráp ô tô tại Việt Nam góp phần giúp thị trường ô tô từng bước hồi phục với đà tăng trưởng liên tiếp trong 5 tháng cuối năm 2022, qua đó xác lập lên kỷ lục mới về lượng xe bán ra trên thị trường. Tính đến hết tháng 11.2022, tổng lượng ô tô mới bán ra tại Việt Nam đạt gần 500.000 xe các loại.