13 chiêu trò sử dụng công nghệ cao, lừa đảo qua mạng xã hội
Phản ánh của một số người dân gần đây cho thấy, một số đối tượng đã lợi dụng mạng xã hội, sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản bằng nhiều hình thức.
1. Giả mạo hoặc chiếm quyền điều khiển tài khoản mạng xã hội của người dùng, sau đó nhắn tin lừa đảo bạn bè của họ.
Đối tượng giả mạo hoặc chiếm quyền điều khiển tài khoản mạng xã hội của người dùng (tấn công, hack nick Zalo, Facebook...). Có trường hợp chiếm tài khoản vĩnh viễn khiến người dùng không thể truy cập lại để sử dụng. Có trường hợp chiếm tài khoản nhưng hoạt động song song, người dùng vẫn có thể sử dụng nên không phát hiện.
Trong trường hợp này, đối tượng sẽ truy cập tài khoản để nghiên cứu, tìm hiểu sơ lược về các mối quan hệ, các thói quen sinh hoạt, thói quen viết tin nhắn của người dùng để bắt chước cách nhắn tin và tìm kiếm “con mồi”.
Tiếp đó, sẽ nhắn tin với người thân quen trong danh sách bạn bè của người dùng để nhờ thanh toán tiền, hoặc mua thẻ cào điện thoại, hoặc chuyển tiền vào một số tài khoản ngân hàng mà các đối tượng đã chuẩn bị sẵn từ trước hòng chiếm đoạt.
- Một trong những thủ đoạn mới các đối tượng đang bắt đầu sử dụng, đó chính là giả giọng nói, khuôn mặt của người thân bị hại để gọi điện bằng hình ảnh lừa đảo. Thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo là lấy những video của người dùng đã đưa lên các nền tảng mạng xã hội, từ đó cắt ghép hoặc dùng công nghệ deepfake, AI để khi thực hiện hành vi sẽ phát lại video lừa đảo.
2. Lừa đảo qua dịch vụ VoIP mạo danh cơ quan thực thi pháp luật đề nghị cung cấp thông tin hỗ trợ điều tra.
- Các đối tượng tạo webite giả mạo Cục Cảnh sát giao thông, đồng thời gọi điện thoại cho nạn nhân để thông báo nạn nhân đã vi phạm luật Giao thông đường bộ thông qua việc tra cứu, giám sát từ hệ thống camera của Cục Cảnh sát giao thông, từ đó đã ra quyết định xử phạt hành chính. Với mục đích giúp các nạn nhân không tốn thời gian đi nộp phạt hoặc giảm uy tín cá nhân nên các đối tượng liên tục gọi điện và dẫn dắt nạn nhân gặp đồng bọn giả danh cán bộ cơ quan Công an, Viện kiểm sát, Tòa án yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản tiết kiệm, thẻ ngân hàng, làm giả các hình ảnh giấy triệu tập, lệnh bắt... đề nghị nạn nhân đăng ký mới tài khoản, chuyển mã OTP hoặc chuyển tiền vào tài khoản chỉ định trước của chúng để chiếm đoạt.
- Ngoài ra, chúng giả danh nhân viên bưu điện, các cơ quan Cảnh sát điều tra, Viện Kiểm Sát, Toà án gọi cho bị hại thông báo bị hại có liên quan đến các vụ án đặc biệt nghiêm trọng như: Buôn bán trái phép ma tuý; rửa tiền; lừa đảo, … đe doạ bị hại có thể bị khởi tố, bắt tạm giam hay phong toả các tài khoản ngân hàng. Yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản tạm giữ của cơ quan chức năng để chúng kiểm tra hoặc để làm đảm bảo, trong vòng 1 đến 2 ngày sẽ hoàn trả. Sau khi có được tiền của bị hại, chúng nhanh chóng chuyển tiền đi và chiếm đoạt.
Một số trường hợp còn giả làm cơ quan Cảnh sát phòng cháy chữa cháy để liên lạc các cơ sở kinh doanh trên địa bàn yêu cầu đóng tiền tập huấn, mua tài liệu tập huấn phòng cháy thông qua hình thức chuyển khoản ngân hàng.
3. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức kinh doanh đa cấp hoặc thông qua các sàn giao dịch ảo (sàn vàng, ngoại tệ, bất động sản, Forex, Wefinex, Deniex, Pocinex, Binaex, Remitex, Vista…).
Xuất hiện nhiều doanh nghiệp hoạt động theo mô hình đa cấp có dấu hiệu chiếm đoạt tài sản dưới nhiều vỏ bọc khác nhau. Các doanh nghiệp này thường xây dựng đội ngũ duy trì hệ thống tại nhiều tỉnh, thành phố trên toàn quốc, thu hút hàng trăm nghìn người tham gia, gây thiệt hại ước tính hàng nghìn tỷ đồng.
- Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua các sàn giao dịch ảo (sàn vàng, ngoại tệ, bất động sản, Forex, Wefinex, Deniex, Pocinex, Binaex, Remitex, Vista, …): Đối tượng sử dụng những thủ đoạn phạm tội rất tinh vi, phức tạp gồm đội ngũ môi giới tiếp thị để lôi kéo khách hàng (các nhà đầu tư) mở tài khoản giao dịch: Chúng tự lập sàn, website giả mạo sàn nước ngoài và điều chỉnh về kĩ thuật để chiếm đoạt tài sản.
Với thủ đoạn mời, chào làm đại lý trên mạng, thời gian đầu bị hại có thể bán được hàng hoá (nhiều trường hợp thực chất là đối tượng cài người vào để mua hàng). Khi bị hại đã mắc bẫy, các đối tượng sẽ tiếp cận và đề nghị các nạn nhân nhập hàng với số lượng lớn để được hưởng chiết khấu cao. Với thủ đoạn trên, nhiều bị hại đã chi hàng tỷ đồng để nhập hàng về nhưng không bán được vì hàng hóa toàn là kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ.
- Riêng đối với các sàn giao dịch ảo “đầu tư tài chính” như: Forex, Wefinex, Deniex, Pocinex, Binaex, Remitex, Vista, ... là dạng phi vật chất, nên khi hệ thống dữ liệu bị xoá thì toàn bộ tài sản mà người dân nạp tiền vào sẽ bị mất, gây thiệt hại lớn.
4. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua mạng xã hội kết bạn, xây dựng tình cảm và hứa hẹn gửi quà có giá trị.
Thông qua mạng xã hội như Zalo, Facebook, Twiter, Instagram, ... các đối tượng làm quen và kết bạn với các nạn nhân.
Đối tượng tự giới thiệu mình là kĩ sư, quân nhân, doanh nhân đang sinh sống và làm việc tại nước ngoài và tâm sự những chuyện riêng tư nhằm tạo niềm tin rồi hứa hẹn tặng quà, hứa kết hôn và bảo lãnh nạn nhân đi nước ngoài hoặc ngỏ ý muốn giúp đỡ tạo điều kiện để nạn nhân kinh doanh.
Sau khi nạn nhân tin tưởng thì các đối tượng thông báo sẽ chuyển tiền hoặc đồ vật có giá trị từ nước ngoài về Việt Nam.
Tiếp đến, các đối tượng cho người đóng giả làm nhân viên Hải quan, thuế hoặc Công an, gọi điện thoại thông báo với nạn nhân là quà tặng bị giam giữ khi về đến sân bay, bến cảng do có giá trị lớn nên buộc các nạn nhân phải chuyển tiền để nộp thuế hoặc “hối lộ” cho cán bộ Hải quan, Công an.
5. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua tấn công hộp thư Email.
- Đối tượng sử dụng các biện pháp kĩ thuật giả mạo, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển email của các doanh nghiệp, cá nhân hệ kinh doanh, thanh toán tiền với các đối tác nước ngoài, thường tập trung vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại các địa phương, không có bộ phận quản trị mạng chuyên trách, kiến thức bảo mật chưa cao để lừa đảo. Sau đó thay đổi các thông tin giao dịch chuyển tiền để chiếm đoạt thông qua các hợp đồng kinh tế, các tài khoản nhận tiền do các đối tượng chỉ định thường được mở tại các ngân hàng ngoài lãnh thổ Việt Nam dẫn tới khó khăn trong việc thu hồi tiền và tài sản bị chiếm đoạt.
6. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hoạt động thương mại điện tử.
Đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản khác nhau như: Ký hợp đồng qua mạng, thực hiện giao dịch đúng hợp đồng trong một số lần đầu để tạo lòng tin, nhưng sau khi đối tác đã chuyển một khoản tiền lớn, chúng nhanh chóng rút tiền để chiếm đoạt và không giao hàng như thoả thuận. Quảng cáo, rao bán hàng hoá qua các website, diễn đàn, mạng xã hội, email. Yêu cầu khách hàng trả tiền trước nhưng không chuyển hàng hoặc chuyển hàng không đúng mẫu mã, số lượng, chủng loại hoặc hàng giả, kém chất lượng, …
7. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức phishing lấy cắp thông tin tài khoản InternetBanking, mã OTP của khách hàng và rút tiền.
Các đối tượng gửi thư điện tử đến các nạn nhân với nội dung: “Yêu cầu xác thực tài khoản ngân hàng, nếu không thực hiện xác thực theo đường link đối tượng cung cấp trong vòng 24h tài khoản ngân hàng sẽ bị tạm khoá”.
Hoặc thông qua hình thức tặng quà, hoặc nhận tiền thưởng, nhận Voucher khuyến mại giảm giá sản phẩm để câu dụ khách truy cập vào link. Sau khi truy cập vào đường link sẽ được điều hướng đến một trang website yêu cầu nạn nhân nhập thông tin đăng nhập InternetBanking, số điện thoại, cung cấp mã xác thực bảo mật OTP, từ thao tác này các đối tượng sẽ có được thông tin truy cập của nạn nhân, sau đó thay đổi phương thức xác thực và truy cập để chiếm đoạt tiền trong tài khoản của nạn nhân.
8. Lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua dịch vụ OTT (Over the Top)
Các đối tượng thường lập các website trúng thưởng, gửi tin nhắn qua phần mềm nhắn tin OTT như: Facebook, Zalo, Viber, ... thông báo cho chủ tài khoản đã trúng thưởng tài sản, hiện vật có giá trị lớn, đề nghị nạp tiền phí để nhận thưởng.
Chúng thường yêu cầu nạn nhân nạp tiền thông qua mua mã thẻ điện thoại, thẻ game hoặc chuyển tiền sang các tài khoản trung gian sau đó chiếm đoạt.
9. Lừa đảo thông qua hình thức tư vấn, mua bán thông tin kèo cá độ, dự đoán kết quả lô đề trên mạng Internet
Các đối tượng tự nhận là các “chuyên gia” phân tích kết quả số lô, số đề, kèo các trận thể thao; sử dụng các trang mạng xã hội lập ra dịch vụ soi cầu, lấy số, bạch thủ lô đề rao bán với giá vài triệu đến vài chục triệu đồng.
Ngoài rao bán số lô đề, các đối tượng còn rao bán các kèo cá độ bóng đá gồm có 3 mức: Mức thứ nhất là chính xác 90%; mức VIP là chính xác 95%; mức siêu VIP chính xác 99,9%.
10. Lừa đảo thông qua hình thức cho vay tín chấp thủ tục rút gọn (cho vay tiền qua các ứng dụng trên mạng xã hội).
Thường là nhóm đối tượng có tổ chức, hoạt động chuyên nghiệp, có kiến thức về lĩnh vực tài chính, công nghệ. Các đối tượng thông qua các kênh truyền thông, mạng xã hội để mời chào với các khẩu hiệu như: “Cho vay tiền tín chấp thủ tục rút gọn, giải ngân nhanh, lãi suất ưu đãi ...”.
Khi có khách liên hệ vay tiền, đối tượng sẽ phân công đối tượng “Tư vấn viên, hỗ trợ viên” dẫn khách đến các trang website hoặc ứng dụng (app) cho vay của họ có các giao diện, nút chức năng, biểu giá vay và lãi suất ... đã được xây dựng công phu, chuyên nghiệp hòng gây dựng niềm tin.
Sau khi khách nhập các thông tin cá nhân, số điện thoại, số tài khoản ngân hàng và chọn gói vay theo nhu cầu, sẽ buộc khách phải chuyển khoản tiền lệ phí hồ sơ, tiền bảo hiểm khoản vay, tiền chứng minh khả năng chi trả.
Tiếp đó, sẽ can thiệp vào hệ thống của website hoặc ứng dụng (app) cho vay để tạo ra các thông báo lỗi hệ thống hoặc đổ lỗi cho khách nhập sai thông tin, rồi yêu cầu khách nộp tiền để khắc phục lỗi hoặc để đảm bảo uy tín của khách rằng khách không lừa đảo họ.
11. Lừa đảo thông qua hình thức tuyển dụng lao động
Các đối tượng thông qua các kênh truyền thông, mạng xã hội để mời chào tuyển dụng lao động với các khẩu hiệu như: “Việc làm tại nhà đơn giản, mức lương hấp dẫn, trả lương theo ngày cao”.
Khi nạn nhân liên hệ thì sẽ yêu cầu nạn nhận chuyển khoản cọc tiền hàng để gửi hàng về cho làm tại nhà. Tuy nhiên khi nạn nhân chuyển tiền các đối tượng sẽ chiếm đoạt.
12. Lừa đảo thông qua hình thức đổi tiền
Số đối tượng phạm tội thông qua nhiều nguồn tin để khai thác, lấy thông tin về tên, tuổi, số điện thoại của những người đổi tiền uy tín trên địa bàn để giả mạo những người này. Sau đó chủ động liên lạc đặt vấn đề đổi tiền với những người có nhu cầu đổi tiền trên mạng xã hội với mức phí cao. Sau khi kết nối, thống nhất số tiền đổi, số đối tượng phạm tội làm giả tin nhắn báo giao dịch tài khoản ngân hàng (qua hệ thống Internet Banking) và làm giả hoá đơn chuyển tiền qua ngân hàng rồi gửi cho bị hại biết. Khi nhận được tin nhắn thông báo của đối tượng, bị hại không kiểm tra kỹ lại phát sinh giao dịch tiền trong tài khoản cảu mình mà lập tức gửi chuyển tiền cho đối tượng, đối tượng lập tức chiếm đoạt số tiền gửi.
13. Lừa đảo thông qua thủ đoạn tạo lập Fanpage kêu gọi từ thiện rồi chiếm đoạt tiền ủng hộ của các nhà hảo tâm.
Lợi dụng lòng tin của người dân để lừa đảo tiền từ thiện qua mạng xã hội, chúng tạo lập các trang mạng xã hội (chủ yếu trên Facebook), sau đó đăng tải các bài viết, tạo dựng những nội dung không có thật về một số hoàn cảnh đang gặp khó khăn, hoạn nạn cần được giúp đỡ; hoặc giả mạo các trang mạng xã hội chuyên làm từ thiện được nhà nước cho phép, rồi đăng tải các bài viết kêu gọi cộng đồng mạng giúp đỡ. Tinh vi hơn, một số đối tượng còn sử dụng các bài báo viết về các hoàn cảnh khó khăn đã được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng để dẫn nguồn trên Fanpage Facebook, rồi xen cài số tài khoản ngân hàng tiếp nhận từ thiện do các đối tượng tự tạo lập quản lý, để tiếp nhận nguồn tiền ủng hộ.
* Mọi thông tin nghi vấn hoặc phát hiện về lừa đảo thông qua mạng xã hội, mạng internet đề nghị người dân kịp thời thông báo, tố giác, cung cấp thông tin về Công an tỉnh Đắk Nông qua:
- Số điện thoại: 0905.449.161 - ông Võ Ngọc Hùng Sơn, Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Đắk Nông để xử lý, giải quyết
- Fanpage của Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Đắk Nông
Rất mong người dân đọc và chia sẻ, thông báo cho người thân trong gia đình, người dân ở khu phố mình sinh sống biết để phòng tránh những tổn hại về kinh tế mà loại tội phạm này gây ra.