Đắk Nông làm gì để bình thường mới

Những lo ngại mới

Tính đến 6 giờ ngày 6/12/2021, số ca mắc Covid-19 ở Đắk Nông là 3.198 ca. Số liệu này cao thứ 3 trong khu vực Tây Nguyên (sau Đắk Lắk và Gia Lai). So với toàn quốc, số ca mắc Covid-19 ở Đắk Nông đứng thứ 37/63 tỉnh, thành phố.

Nghị quyết 128/NĐ-CP, ngày 11/10/2021 của Chính phủ về “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” (NQ 128) đi vào đời sống, tạo điều kiện cho phục hồi và phát triển kinh tế. Do vậy, người và hàng hóa giao thương và lưu thông nhiều hơn. Kéo theo đó, gia tăng khả năng lây lan dịch bệnh. Chúng ta đã dự lường được điều này, tuy vậy, cần tỉnh táo phân tích để thấy mức độ gia tăng rất đáng lo ngại.

Tính từ ngày 9/7/2021, khi phát hiện ca mắc Covid-19 đầu tiên trên địa bàn, đến ngày 6/12/2021, Đắk Nông vừa tròn 150 ngày có F0. Trong 150 ngày đó, đến ngày thứ 94 (ngày 10/10/2021) Đắk Nông mới có 847 ca mắc Covid-19. Nhưng chỉ hơn 50 ngày sau, số ca mắc mới đã tăng thêm 2.351 ca, tăng gấp 2,78 lần so với trước đó (đến ngày 9/12 ghi nhận tổng số 3.487 ca ). Nghĩa là, trước khi thực hiện NQ 128, trung bình một ngày, Đắk Nông chỉ phát hiện có 9 ca F0. Nhưng sau đó, trung bình một ngày đã phát hiện 42 ca F0, cao gấp 4,66 lần so với trước. (Số liệu mới nhất, trong các ngày từ 8/12 đến nay, số ca F0 ở Đắk Nông đã giảm rõ rệt, nhưng vẫn còn sớm để có thể khẳng định sẽ bền vững).

Thống kê số mắc Covid-19 ở Đắk Nông

Trong tổng số ca mắc Covid-19 ở Đắk Nông đến ngày 6/12/2021, có hơn một nửa là các trường hợp chưa được tiêm vắc xin (1.805 ca, chiếm 56,4%). Phân tích về nguồn lây cho thấy phần lớn số ca lây nhiễm được phát hiện trong tỉnh (80,5%). Số ca lây nhiễm ngoại tỉnh, chủ yếu là từ Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Đắk Lắk…, chiếm 19,5%. Số ca lây nhiễm ghi nhận trong cộng đồng chiếm 36,8%.

Số ca mắc Covid-19 tăng kéo theo áp lực cho thu dung, cách ly, điều trị gia tăng. Dù toàn tỉnh đã dần áp dụng cho cách ly, điều trị tại nhà đối với các trường hợp đáp ứng điều kiện nhưng số cách ly, điều trị tại các cơ sở tập trung vẫn rất lớn. Đáng lo ngại nhất là áp lực đối với các khu vực điều trị. Hiện tại, toàn tỉnh có 11 cơ sở y tế đang phục vụ điều trị với tổng số giường trưng dụng phục vụ điều trị là 1.360 giường. Nhưng số liệu báo cáo của ngành y tế tại cuộc họp ngày 6/12, số bệnh nhân đang điều trị là 1.592 bệnh nhân (gồm cả số cho điều trị tại nhà). Nếu số ca F0 vẫn tăng như tuần đầu tiên của tháng 12/2021 thì áp lực cho các tầng điều trị sẽ tiếp tục tăng, đến một lúc nào đó sẽ đến ngưỡng và vượt quá năng lực điều trị của địa phương.

Đến đầu tháng 12/2021, Đắk Nông đã đạt tỷ lệ tiêm vắc xin Covid-19 thuộc nhóm cao nhất ở Tây Nguyên. Tỉnh phấn đấu đến hết năm 2021 sẽ đạt tỷ lệ bao phủ vắc xin Covid-19 cho toàn bộ số người từ 12 tuổi trở lên. Tỷ lệ tiêm vắc xin cao nên có tâm lý yên tâm hơn với dịch bệnh. Nhưng từ đây cũng có tâm lý lơ là với các biện pháp phòng chống. Chúng ta cần ghi nhớ: dù đã tiêm vắc xin rồi vẫn có thể bị mắc Covid-19. Khuyến cáo này thường xuyên được đề cập nhưng có vẻ chưa được cộng đồng chú ý nhiều. Số liệu của ngành y tế cung cấp cho thấy, trong số  các ca F0, tỷ lệ người đã tiêm vắc xin rất đáng kể (khoảng trên dưới 20%, tùy theo người tiêm mũi 1 và người tiêm mũi 2).

Nguy cơ và khả năng gia tăng số ca mắc Covid-19 ở Đắk Nông càng đáng lo ngại hơn khi những ngày cuối tháng 11/2021, thế giới liên tục cảnh báo về sự xuất hiện và tính chất nguy hiểm của biến chủng Omicron.

Số ca và nguy cơ lây nhiễm covid-19 ở Đắk Nông đã tăng hơn nhiều so với trước đây. Trong khi đó, khi thực hiện NQ 128, có tư tưởng tập trung hơn cho đẩy mạnh phát triển kinh tế. Nhiệm vụ phòng chống Covid-19 có những biểu hiện không còn được chú trọng như trước. Đâu đó có biểu hiện “xả hơi” sau một thời gian dài đã căng mình chống dịch. Điều này thể hiện ở việc một số địa phương có chú trọng xác định cấp độ dịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế nhưng chưa thật sự chú ý và triển khai thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng chống tương ứng với các cấp độ dịch. Người dân cũng có những chủ quan, lơ là các biện pháp phòng chống dịch so với trước đây.

Thông tin về ổ dịch Covid-19 ở Đắk Nông

Mục tiêu và giải pháp để bình thường mới

“Bình thường mới” nghĩa là “bình thường” trong bối cảnh “mới”. Bối cảnh mới và mục tiêu mới của chúng ta không phải là “No covid” mà là “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”. Nghĩa là chúng ta chấp nhận vẫn còn có các ca mắc Covid-19, nhưng phải trên cơ sở an toàn, linh hoạt chứ không phải lơi lỏng cho dịch bệnh lây lan và “chạy theo” để cách ly, điều trị. Có như thế mới đạt được mục tiêu “kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”.

Từ mục tiêu chung đó, chúng ta phải xác định những mục tiêu rất cụ thể cho bình thường mới. Mục tiêu cụ thể này được xác định là đưa địa phương về cấp độ dịch ở mức 1 – cấp độ màu xanh, vùng xanh.

Trong 3 tiêu chí để đạt vùng xanh, có 1 tiêu chí chúng ta đã “sẵn sàng” là tiêu chí bao phủ vắc xin mũi 1 cho người trên 18 tuổi đạt trên 70%. (Tính đến ngày 09/12/2021, Đắk Nông đã triển khai 15 đợt tiêm, tỷ lệ bao phủ mũi 1 cho đối tượng từ 18 tuổi trở lên đạt 99,84% (404.221/404.872đối tượng); mũi 2 đạt 93% (376.602/404.872). Tỉnh đã triển khai 02 đợt tiêm chủng cho trẻ em từ 12-17 tuổi, tỷ lệ bao phủ mũi 1 là 60.130/72.059 đối tượng, đạt 83,45%.)

Về tiêu chí đảm bảo khả năng thu dung, điều trị của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh các tuyến, chúng ta có thể đáp ứng tình hình dịch ở cấp độ 4.

Như vậy, để đạt mục tiêu địa phương là vùng xanh, chúng ta chỉ còn phụ thuộc vào tiêu chí khống chế số ca mắc Covid-19 hàng tuần. Theo tiêu chí này, để đạt vùng xanh thì trong một tuần số ca mắc mới trong100 ngàn người phải dưới 20 ca.

Đắk Nông hiện có dân số trên 650.000 người. Do vậy, để đạt tiêu chí trên thì số ca mắc mới trong toàn tỉnh, trong một tuần phải dưới 130 ca. Nghĩa là trung bình một ngày, toàn tỉnh chỉ còn dưới 19 ca thì chúng ta mới có thể “trở về” vùng xanh.

Phân tích số liệu thống kê từ ngày 11/10 đến 6/12, trung bình hàng ngày, Đắk Nông có 35,6 ca mắc mới Covid-19. Để đạt vùng xanh, chúng ta phải giảm mạnh hơn số ca mắc hàng ngày. Việc xác định cấp độ dịch và thực hiện các biện pháp phòng chống dịch tương ứng phải đến từng xã, phường, thị trấn.

Thời gian này đang trong vụ thu hoạch nông sản. Sắp tới là Lễ Noel, nghỉ Tết Dương lịch và đón Tết âm lịch Nhâm Dần 2022. Lượng người đến và về địa phương chắc chắn tăng hơn nhiều so với trước đây. Vì thế, nguy cơ bùng phát dịch rất cao.

Bối cảnh mới, mục tiêu mới đòi hỏi phải có thay đổi trong nhận thức và hành động mới phù hợp, sát đúng với thực tiễn hơn. Trên cơ sở đánh giá và nhận định tình hình qua hơn 150 ngày có dịch trên địa bàn và nhất là kể từ khi thực hiện NQ 128, Đắk Nông đã kịp thời có những điều chỉnh trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác phòng chống dịch. Một trong những sự thay đổi đó là tiếp tục nâng cao nhận thức, tránh tư tưởng “xả hơi”. Các địa phương, đơn vị đề cao trách nhiệm và thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo về phòng chống dịch bệnh theo phương châm 4 tại chỗ; tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại địa phương đáp ứng kịp thời khi dịch bệnh bùng phát (xem chi tiết văn bản tại đây).

Mục tiêu, biện pháp thực hiện thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 của Đắk Nông đã rất rõ ràng, cụ thể. Để mục tiêu thành hiện thực cần quyết tâm và hành động quyết liệt của cả cộng đồng, trong đó ý thức và hành động cụ thể của từng người dân và các cộng đồng dân cư mang tính quyết định.

N.T