Khô hạn đã diễn ra trên diện rộng

Kể từ cuối năm 2012, khô hạn đã diễnra khá gay gắt trên địa bàn toàn tỉnh, làm cho lưu lượng nước trên các sôngsuối, nước dự trữ tại các hồ đập suy giảm mạnh, dẫn đến việc sản xuất cây trồngvụ đông xuân của người dân gặp nhiều bất lợi.

Huyện Krông Nô đang khẩn trương xâydựng các tuyến kênh để đưa nước về tưới tiêu cho cánh đồng ở xã Nâm N’đir

Diện tích cây trồng bị thiếu nước tăng cao

Theo Chi cục thủy lợi (Sở Nôngnghiệp – PTNT), đến cuối tháng 2/2013, mực nước tại các sông, suối chính trênđịa bàn tỉnh vẫn duy trì ở mức thấp, so với trung bình năm ngoái. Ðối với cácsuối nhỏ, nhất là khu vực phía Bắc tỉnh, lưu lượng dòng chảy hiện đang rất yếu,khả năng có nhiều khe suối sẽ cạn kiệt trong những ngày tới. Các ao hồ chứanước nhỏ lẻ của các hộ gia đình hiện đã cạn kiệt hoàn toàn. Ðặc biệt,tại các hồ chứa, đập thủy lợi thì mực nướcđang giảm nhanh và thấp hơn ngưỡng tràn khoảng từ 15cm-1,2 m. Mặc dù ở một sốvùng, các hộ dân đã tiến hành đào, vét các ao hồ, giếng, nhưng do nguồn sinhthủy kém nên cũng không thể duy trì đủ nguồn nước để phục vụ tưới tiêu.

Có thể nói, đến thời điểm này, khôhạn, nắng nóng đã diễn ra trên diện rộng và đang làm thiếu hụt nghiêm trọng trữlượng nước mặt cũng như nước ngầm, gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp,chăn nuôi, nước sinh hoạt của người dân trong tỉnh. Ðơn cử, tại khu vực các hồÐắk Huýt, Ðắk Ké, xã Quảng Trực, hồ Ðắk Bliêng, đập dâng thôn 2, xã Quảng Tân(Tuy Ðức), do dung tích nhỏ, mực nước xuống thấp khiến cho 131 ha lúa nước và126 ha cây trồng khác bị thiếu nước tưới. Tương tự, các công trình hồ chứa ChưPu, hồ Ea Diêr (Chư Jút); công trình thủy lợi Buôn Dơng, hồ thủy lợi Nam Ðà,Trạm bơm Buôn Choáh, Trạm bơm D2, xã Quảng Phú (Krông Nô); hồ Mạnh Tiến, hồ ÐắkLoou, hồ Ðắk Láp, Ðắk Mbai (Ðắk Mil)… mực nước đang giảm nhanh, ở dưới ngưỡngtràn từ 15 cm – 1 m, có nơi khả năng trong vòng 10 ngày nữa là hết nước tưới.

Theo thống kê từ các địa phương,tính đến cuối tháng 2, toàn tỉnh đã có 2.578 ha các loại cây trồng bị khô hạn;trong đó, có 842 ha lúa nước và 1.736 ha cây trồng khác. Ðây mới chỉ là những diệntích cây trồng được hưởng lợi từ nguồn nước của các công trình thủy lợi đượcthống kê tại các địa phương. Còn con số diện tích lúa nước, cà phê, hồ tiêu,cây hoa màu… nằm xa nguồn nước thủy lợi, trên nương rẫy thì bị khô hạn, thiếunước tưới có thể cao hơn gấp nhiều lần.

Huy động sức dân để chống hạn

Hiện nay, việc chống hạn đang diễnra khá cấp bách đối với chính quyền và nhân dân các địa phương. Nhiều địaphương đã triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý, điều tiết nước, vừa vậnđộng nhân dân chống hạn. Tại xã Quảng Phú (Krông Nô), chính quyền địa phương đãvận động được 400 nhân công và trên 20 triệu đồng để mua bao tải, rọ đá đắp 120m đập tạm, giữ nước cho trạm bơm D2 Buôn Sưk cứu kịp thời 90 ha lúa và trên 30ha cà phê đang bị khô hạn.

Tại các huyện Ðắk Glong, Ðắk Mil,Chư Jút và thị xã Gia Nghĩa cũng đã triển khai phương án phòng, chống hạn đạthiệu quả cao. Các địa phương đã cử các cán bộ chuyên môn phối hợp với cán bộkhuyến nông xã trực tiếp xuống đồng vận động, hướng dẫn người dân nạo vét kênhmương, hoặc sử dụng các phương tiện bơm tưới dẫn nước về ruộng. Ðơn cử, tại hồÐắk Láp (Ðắk Mil), do dung tích hồ nhỏ, hiện mực nước đã xuống thấp hơn ngưỡngtràn 1,2 m, địa phương đã bố trí cán bộ vận hành điều tiết nước hợp lý và huyđộng người dân bơm tưới để chống hạn cho trên 100 ha cà phê. Còn tại đập dângthôn 2, xã Quảng Tân (Tuy Ðức), theo nhận định thì chỉ còn nửa tháng nữa sẽhạn, nên địa phương đã vận động người dân sử dụng máy bơm công suất nhỏ bơmnước từ giếng khoan, suối, khe về tưới cho trên 20 ha cà phê, hoa màu...

Có thể nói, chính nhờ sự chủ độngcủa ngành nông nghiệp, chính quyền và người dân đã giúp cho hàng trăm héc-tacây trồng ở các địa phương được cung cấp nước kịp thời. Ðược biết, để phục vụcho công tác chống hạn ở địa phương, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủylợi Ðắk Nông đã đầu tư hàng trăm triệu đồng xây dựng trên 15 đập dâng tại huyệnÐắk R’lấp và 1 đập dâng ở xã Quảng Phú (Krông Nô); đồng thời phát quang, nạovét hàng chục km kênh mương, kịp thời chung tay chống hạn cùng người dân.

Tuy nhiên, theo ngành Nông nghiệpthì trước tình hình khô hạn tiếp tục diễn ra trên diện rộng, thì cùng với việcvận hành, điều tiết nước hợp lý, các đơn vị, địa phương cần quản lý chặt chẽnguồn nước, kiểm tra, sửa chữa các công trình bị rò rỉ nhằm tận dụng tối đanguồn nước, cung cấp kịp thời cho cây trồng vụ đông xuân.

Bài, ảnh: Văn Tâm