Các hợp tác xã vẫn rất khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn

P.V: Thưa ông, hiện nay các HTX trên địa bàn tỉnh đang có tiềm lực kinh tế như thế nào?

Ông Nguyễn Khải: Toàn tỉnh hiện có 230 HTX. Các HTX được thành lập chủ yếu từ các vùng nông thôn. Ban giám đốc, ban quản trị và các thành viên của các HTX hầu hết xuất phát từ nông dân. Với xuất phát điểm thấp, nên trình độ quản lý, tiềm lực kinh tế của các HTX cũng gặp rất nhiều khó khăn. 

Hiện nay, vốn điều lệ bình quân của HTX chỉ hơn 1 tỷ đồng, tài sản bình quân hơn 2,4 tỷ đồng. Năm 2021, doanh thu bình quân của HTX đạt 1,4 tỷ đồng/đơn vị, thu nhập bình quân từ 850-900 triệu đồng/đơn vị, lợi nhuận trung bình chỉ 200 triệu đồng/đơn vị. 

Đồ họa: Bình Minh - Thanh Nga

P.V: Vậy, khó khăn lớn nhất của các HTX hiện nay là gì. Liệu có phải là việc tiếp cận các nguồn vốn để phục vụ phát triển sản xuất, kinh doanh, thưa ông ?

Ông Nguyễn Khải: Đúng như vậy! Các HTX hiện đang thiếu vốn. Trong khi việc tiếp cận các nguồn vốn lại rất khó khăn. Bởi vì, vốn của HTX chủ yếu là vay từ thành viên hoặc người thân của gia đình thành viên.

Trong khi đó, nguồn vay khác của các HTX đều đang gặp rất nhiều khó khăn. Nguồn thứ nhất là vay từ kênh của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX tỉnh, nhưng kênh này hiện có hơn 8 tỷ đồng, không thể phân bổ đủ.

Nguồn thứ 2 là vay giải quyết việc làm, cũng qua kênh của Liên minh HTX, nhưng không được nhiều. Nguồn vốn thứ 3 là vay thông qua các tổ chức, đoàn thể. Kênh này thường là vay tín chấp, nhưng chỉ được vay khi không còn dư nợ. Trong khi đó, đa số thành viên HTX đều có dư nợ tại các ngân hàng, nên không thể vay được.

Kênh vay vốn thứ tư của các HTX là từ ngân hàng thương mại. Kênh này đòi hỏi phải có tài sản thế chấp. Thế nhưng, như đã nói, hầu hết các HTX đều có tài sản rất ít, giá trị thấp.

Trên địa bàn tỉnh chỉ có khoảng 10% HTX có tài sản chung. Số HTX còn lại, tài sản chủ yếu là đóng góp, cổ phần từ các cá nhân. Mà tài sản cá nhân thì HTX rất khó để đem đi vay vốn ngân hàng.

HTX Nông nghiệp Buôn Choáh (Krông Nô) thu hoạch vụ lúa đông xuân vừa qua

P.V: Trước tình hình trên, Liên minh HTX tỉnh đã có giải pháp nào để tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn cho các HTX, nhất là tiếp cận các nguồn vốn vay ?

Ông Nguyễn Khải: Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX hiện tại có hơn 8 tỷ đồng. Theo Nghị định 45 mới ban hành năm 2021, mức vốn điều lệ của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX sẽ tăng lên mức tối thiểu 20 tỷ đồng. Điều này có nghĩa là các HTX sẽ có thêm cơ hội vay vốn từ nguồn quỹ này.

Liên minh HTX tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh chuyển đổi mô hình của Quỹ hỗ trợ thành Công ty TNHH MTV của Nhà nước và nắm giữ 100% vốn điều lệ.

Nếu được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương này, việc huy động nguồn vốn hỗ trợ các HTX sẽ có nhiều thuận lợi chứ không chỉ dừng lại ở mức 20 tỷ đồng. Khi đó, các HTX sẽ có nhiều thuận lợi để vay vốn phát triển sản xuất, kinh doanh, tháo gỡ phần nào khó khăn.

HTX được Đảng, Nhà nước đánh giá là nòng cốt thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, có vai trò quan trọng đối với phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Thực tế mặc dù sản xuất, kinh doanh và đóng góp vào GDP của các HTX còn thấp, nhưng khu vực kinh tế tập thể có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội, nhất là khâu tổ chức sản xuất theo quy mô hàng hóa, chất lượng cao… Vì vậy, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục đề xuất UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan, các ngân hàng… tạo  điều kiện để các HTX tiếp cận các vốn vay.

Chúng tôi hy vọng thời gian tới, những khó khăn của các HTX sẽ được tháo gỡ. Các HTX sẽ có sự bứt phá, phát triển tốt hơn.

P.V: Trân trọng cảm ơn ông!

Thanh Nga thực hiện