Thiếu tín dụng dài hạn, người trẻ ngán ngại vay mua nhà

Tín dụng ưu đãi hướng vào nhà ở giá rẻ cho người trẻ

Tại Hội thảo “Đòn bẩy tài chính hiệu quả –Cơ hội an cư cho người trẻ” ngày 26/6, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết hiện có 9 ngân hàng tham gia gói tín dụng 145.000 tỷ đồng hỗ trợ nhà ở xã hội, với lãi suất thấp hơn thị trường 1,5–2%/năm, hiện phổ biến ở mức 5,9% và đang có xu hướng tiếp tục giảm.

Đặc biệt, gói vay dành cho người dưới 35 tuổi mua nhà ở xã hội được ưu đãi lãi suất thấp hơn 2% so với mức bình quân của 4 "ông lớn" ngân hàng trong 5 năm đầu, và thấp hơn 1% trong 10 năm tiếp theo.

Đại diện Agribank cho biết, ngân hàng triển khai gói tín dụng 10.000 tỷ đồng kéo dài đến 2030 cho người trẻ mua nhà, lãi suất ưu đãi 6,1%/năm, kỳ hạn lên đến 15 năm, cho vay 100% nhu cầu vốn, tài sản đảm bảo linh hoạt. Đến nay, đã có hơn 300 khách hàng và 7 chủ đầu tư được vay, tổng giải ngân gần 1.300 tỷ đồng.

Ngoài ra, từ tháng 4/2025, Agribank tiếp tục triển khai gói 10.000 tỷ đồng dành cho công chức, viên chức và người lao động dưới 35 tuổi mua nhà thương mại. Gói vay này có lãi suất từ 5,5%/năm cố định trong 3 năm đầu, thời hạn vay tối đa 40 năm, ân hạn gốc đến 60 tháng và được áp dụng ngay cả khi chỉ một người trong cặp vợ chồng đủ điều kiện tuổi.

Tuy nhiên, theo ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), thời hạn vay hiện nay vẫn chưa đủ dài so với nhu cầu. Người trẻ cần khoản vay dài 20–30 năm và lãi suất thấp 5–6%/năm để giảm áp lực trả nợ.

Thực tế cho thấy, mức thu nhập của người dân không theo kịp đà tăng giá nhà. Tại các đô thị lớn, để mua một căn hộ 70m² có giá từ 3–4 tỷ đồng, người trẻ cần tới 20–25 năm tích lũy. Phần lớn các cặp vợ chồng thu nhập 20–30 triệu đồng/tháng vẫn phải thuê nhà hoặc sống cùng gia đình nếu không có hỗ trợ tài chính.

Chuyên gia Vũ Đình Ánh cảnh báo nhiều người trẻ từng phải vay nóng hoặc tín dụng đen để kịp thanh toán tiền nhà. Do đó, khi vay vốn, cần đọc kỹ các điều khoản hợp đồng về thời gian gia hạn, xử lý khi trả chậm hoặc biến cố tài chính để tránh rơi vào vòng xoáy nợ nần không kiểm soát.

Gỡ “nút thắt” tín dụng nhà ở xã hội

Theo các chuyên gia, việc tín dụng mua nhà ở xã hội chưa đạt kỳ vọng bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, trong đó nổi bật là nguồn cung khan hiếm và dòng vốn hỗ trợ thiếu tính ổn định. Nhiều gói vay ưu đãi chỉ mang tính ngắn hạn, thiếu sự đa dạng nguồn lực và chưa được ngân sách Nhà nước đảm bảo lâu dài.

Một chuyên gia nhận định: “Lãi suất vay thương mại còn cao, thời hạn vay lại ngắn khiến cả nhà đầu tư lẫn người mua nhà đều e dè”.

Để tháo gỡ điểm nghẽn, cần rà soát và hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến nhà ở và tín dụng bất động sản nhằm đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và dễ thực thi.

Các chuyên gia đề xuất sửa đổi chính sách thuế thu nhập cá nhân theo hướng hỗ trợ người mua nhà lần đầu: tăng mức giảm trừ gia cảnh, cho phép khấu trừ một phần lãi vay mua nhà khỏi thu nhập chịu thuế. Đây là giải pháp gián tiếp giúp giảm áp lực tài chính hàng tháng.

Bên cạnh đó, việc cải thiện khả năng tiếp cận tín dụng thông qua các gói vay dài hạn, lãi suất ưu đãi là cần thiết. Ngân sách trung ương cần cấp đủ và đúng hạn vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội để triển khai chương trình cho vay mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Đồng thời, cần đẩy nhanh giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng (hiện nâng lên 145.000 tỷ đồng), mở rộng đối tượng vay là cá nhân, hộ gia đình, đặc biệt là người dưới 35 tuổi. Theo ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản nên kéo dài thời hạn vay 15–20 năm, đồng thời thiết kế riêng các gói vay ưu đãi cho người trẻ mua nhà thương mại lần đầu.

Đại diện NHNN, bà Hà Thu Giang cho biết hiện đang phối hợp các địa phương xác định rõ nhóm dự án có mức giá phù hợp với thu nhập người dân để hỗ trợ giải ngân hiệu quả hơn. “Nếu các bên cùng ‘xắn tay’ vào cuộc, tín dụng nhà ở xã hội sẽ thực sự trở thành đòn bẩy an cư cho người thu nhập thấp”, bà nhấn mạnh.

Quang Anh