8 nguyên tắc sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã ở Đắk Nông

Thực hiện Kết luận số 137-KL/TW và Quyết định số 759/QĐ-TTg của Trung ương về sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) các cấp, Đắk Nông đang khẩn trương triển khai việc sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã.

Việc tổ chức lại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn được thực hiện trên cơ sở 8 nguyên tắc chặt chẽ, đồng bộ khoa học, đúng quy định, bảo đảm hiệu lực quản lý Nhà nước, phục vụ tốt hơn cho người dân, đồng thời tạo nền tảng cho phát triển bền vững.

Nguyên tắc thứ nhất: Bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng

Nguyên tắc đầu tiên được Đắk Nông khẳng định là phải bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng trong toàn bộ quá trình sắp xếp ĐVHC cấp xã.

Việc sáp nhập, điều chỉnh địa giới không chỉ là bài toán kỹ thuật mà còn là chủ trương chính trị quan trọng. Do đó, cần có sự lãnh đạo thống nhất, xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt là vai trò của người đứng đầu cấp ủy và chính quyền các cấp.

Nguyên tắc thứ hai: Tuân thủ Hiến pháp, pháp luật và quy hoạch đã được phê duyệt

Việc sắp xếp lại các ĐVHC cấp xã ở Đắk Nông phải bám sát quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các nghị quyết, kế hoạch đã được phê duyệt.

Các ĐVHC mới phải phù hợp với các quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, huyện đã được cấp có thẩm quyền thông qua, tránh tình trạng chồng chéo hoặc phá vỡ quy hoạch tổng thể.

Nguyên tắc thứ ba: Ưu tiên sắp xếp các đơn vị chưa đạt chuẩn

Chỉ các ĐVHC cấp xã chưa đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên hoặc quy mô dân số theo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới sẽ thuộc diện sắp xếp.

Tuy nhiên, việc sắp xếp cần căn cứ vào các yếu tố lịch sử, văn hóa, vị trí địa lý liền kề, tiềm năng phát triển, thuận lợi cho quản lý và gắn kết cộng đồng dân cư.

Nguyên tắc thứ tư: Tính đến điều kiện tự nhiên, hạ tầng, không gian phát triển

Phương án sắp xếp ĐVHC cấp xã phải dựa trên đánh giá kỹ lưỡng về địa hình, hệ thống giao thông, không gian phân bố dân cư và điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Đây là cơ sở để phát huy tối đa lợi thế địa phương sau sáp nhập, đồng thời giảm thiểu xáo trộn, bảo đảm liên kết vùng và tạo điều kiện cho phát triển đồng đều.

Nguyên tắc thứ năm: Không thay đổi địa giới cấp huyện

Trường hợp thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp xã mà làm thay đổi địa giới đơn vị hành chính cấp huyện thì không phải thực hiện quy trình, thủ tục điều chỉnh địa giới của đơn vị hành chính cấp huyện, do đơn vị hành chính cấp xã đó vẫn trực thuộc huyện hiện hành.

Nguyên tắc này nhằm giúp Đắk Nông tinh gọn bộ máy cấp xã mà không ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức, hoạt động quản lý hành chính cấp huyện hiện có.

Nguyên tắc thứ sáu: Gắn với đổi mới tổ chức bộ máy chính trị

Song song với việc sắp xếp lại địa giới hành chính, Đắk Nông cũng chủ trương kiện toàn bộ máy chính trị theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.

Cụ thể, tỉnh tiến hành sáp nhập các cơ quan cấp xã, bố trí lại đội ngũ cán bộ, đẩy mạnh phân cấp và nâng cao tính chủ động của chính quyền địa phương. Qua đó, Đắk Nông từng bước nâng cao chất lượng phục vụ người dân.

Nguyên tắc thứ bảy: Không áp dụng cứng nhắc tiêu chí đô thị hóa

Đối với các ĐVHC hình thành sau khi sáp nhập, tỉnh Đắk Nông không áp dụng bắt buộc các tiêu chuẩn về đô thị hóa như số lượng đơn vị hành chính trực thuộc, tỷ lệ đô thị hóa, hạ tầng kỹ thuật đô thị…

Điều này giúp tạo điều kiện linh hoạt để địa phương phát triển đúng với đặc thù vùng miền, tránh gò ép theo khuôn mẫu không phù hợp thực tế.

Nguyên tắc thứ tám: Tăng cường tuyên truyền, tạo sự đồng thuận xã hội

Một nguyên tắc quan trọng khác Đắk Nông đề ra là làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu rõ chủ trương, mục tiêu và lợi ích của việc sắp xếp lại ĐVHC.

Đắk Nông đặc biệt chú trọng việc lấy ý kiến Nhân dân. Tỉnh thông qua các tổ chức đoàn thể, hội đồng Nhân dân cấp xã để tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong cộng đồng về sắp xếp lại ĐVHC cấp xã.

H'Lai