Ngân hàng chỉ được giải thể sau khi thanh toán đầy đủ các khoản nợ

Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành Thông tư 63/2024/TT-NHNN, quy định về hồ sơ và thủ tục thu hồi Giấy phép, thanh lý tài sản của tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Đồng thời, Thông tư này cũng đề cập đến hồ sơ và thủ tục thu hồi Giấy phép hoạt động của văn phòng đại diện tại Việt Nam của tổ chức tín dụng nước ngoài và các tổ chức nước ngoài khác có hoạt động ngân hàng.

Thanh toán xong các khoản nợ mới được giải thể

Theo Thông tư 63, tổ chức tín dụng (TCTD) và chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ được giải thể khi đáp ứng một trong hai điều kiện sau: Thứ nhất, tổ chức phải đảm bảo thanh toán đầy đủ các khoản nợ, nghĩa vụ tài sản và không đang trong quá trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án hoặc Trọng tài. Thứ hai, TCTD thuộc diện can thiệp sớm hoặc kiểm soát đặc biệt, nhưng có tổ chức tín dụng khác tiếp nhận toàn bộ nghĩa vụ nợ.

Trong quá trình thanh lý tài sản, nếu phát hiện TCTD không đủ khả năng thanh toán, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ ra quyết định chấm dứt thanh lý và triển khai phương án phá sản theo quy định tại Mục 5 Chương X và Điều 203 Luật Các tổ chức tín dụng.

Theo Luật Các tổ chức tín dụng 2024, các trường hợp giải thể hoặc chấm dứt hoạt động của TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài bao gồm: không gia hạn thời hạn hoạt động hoặc không được NHNN chấp thuận gia hạn; bị thu hồi Giấy phép; tự nguyện giải thể với điều kiện đủ khả năng thanh toán nợ và được NHNN phê duyệt; hoặc có tổ chức tín dụng khác tiếp nhận toàn bộ nghĩa vụ nợ trong trường hợp bị can thiệp sớm hoặc kiểm soát đặc biệt.

Khi giải thể theo Điều 202, TCTD phải thanh lý tài sản dưới sự giám sát của NHNN và thực hiện theo trình tự, thủ tục do Thống đốc NHNN quy định. Nếu phát hiện TCTD không đủ khả năng thanh toán khi thanh lý tài sản, NHNN sẽ chấm dứt việc thanh lý và triển khai phương án phá sản theo quy định tại Mục 5 Chương X và Điều 203 Luật Các tổ chức tín dụng.

Điều 203 Luật Các tổ chức tín dụng 2024 quy định rằng, sau khi NHNN ra quyết định chấm dứt kiểm soát đặc biệt hoặc không áp dụng biện pháp phục hồi khả năng thanh toán, nếu TCTD vẫn không thể thanh toán, TCTD phải nộp đơn yêu cầu Tòa án mở thủ tục phá sản. Sau khi thụ lý, Tòa án áp dụng thủ tục thanh lý tài sản ngay, chỉ định Quản tài viên hoặc doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản. NHNN sau đó thu hồi Giấy phép của TCTD.

Về thanh lý tài sản, thứ tự phân chia được quy định như sau: ưu tiên thanh toán các khoản vay đặc biệt; lệ phí và chi phí thanh lý tài sản; nợ lương, trợ cấp, bảo hiểm cho người lao động; các khoản chi trả cho người gửi tiền; nghĩa vụ tài chính với Nhà nước; và cuối cùng là các khoản nợ khác.

Nếu còn dư tài sản, phần còn lại được phân chia cho cổ đông, chủ sở hữu hoặc thành viên góp vốn theo tỷ lệ góp vốn tại thời điểm phân chia, hoặc thanh toán cho ngân hàng mẹ trong trường hợp chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Không được tẩu tán tài sản trong quá trình giải thể, thanh lý tài sản

Về các hành vi bị cấm, Thông tư 63/2024/TT-NHNN quy định, kể từ ngày cấp có thẩm quyền quyết định thông qua việc giải thể (hoặc kể từ ngày NHNN có văn bản chấp thuận nguyên tắc giải thể, hoặc kể từ ngày NHNN có văn bản yêu cầu tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thanh lý tài sản), người quản lý, người điều hành, người lao động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được thực hiện các hành vi sau:

Thứ nhất, cất giấu, tẩu tán tài sản.

Thứ hai, từ bỏ hoặc giảm bớt quyền đòi nợ.

Thứ ba, chuyển các khoản nợ không có bảo đảm thành các khoản nợ có bảo đảm bằng tài sản của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Thứ tư, cầm cố, thế chấp, tặng cho và cho thuê tài sản.

Thứ năm, ký kết thỏa thuận, hợp đồng mới trừ các thỏa thuận, hợp đồng nhằm thực hiện chấm dứt hoạt động.

Thứ sáu, chuyển tiền, tài sản ra nước ngoài.  

Thanh Cao