Tết và nỗi lo thực phẩm

Nhu cầu tăng cao

Dạo quanh trung tâm TP. Gia Nghĩa các huyện, chợ vào thời điểm này có thể thấy tại các cửa hàng, siêu thị, chợ… hàng hóa phục vụ Tết Nguyên đán Ất Tỵ đã phong phú, đa dạng, đủ chủng loại. Tại Co.opmart Đắk Nông, các loại thực phẩm, bánh mứt đã lên kệ, với lời mời gọi hấp dẫn: “Tết đến rồi, không thể thiếu những hộp bánh mứt thơm ngon, ngọt ngào, hãy đến Co.opmart Đắk Nông đặt ngay các phần quà chất lượng, sang trọng…”.

Chị Lê Thị Hạnh ở phường Nghĩa Tân, TP. Gia Nghĩa cho hay: “Năm nào cũng vậy, cứ vào dịp tết là tôi thường đi sắm đủ loại hàng hóa, nhiều nhất vẫn là các loại thực phẩm, từ đồ uống cho đến bánh mứt, sản phẩm đông lạnh, tươi sống. Gia đình tôi xác định, cả một năm nỗ lực làm việc thì tết đến phải sắm sửa tươm tất, vừa để dùng vừa đi biếu nội ngoại 2 bên, thết đãi bạn bè, tạo không khí vui xuân, động lực cho một năm mới an khang, đủ đầy”.

Theo Cục Thống kê tỉnh Đắk Nông, hoạt động thương mại và dịch vụ năm 2024 diễn ra sôi động với nhiều chương trình kích cầu, kết nối, xúc tiến thương mại được triển khai mở rộng. Hàng hóa đa dạng về chủng loại và bảo đảm chất lượng, giá cả ít biến động, lưu thông thông suốt.

Với xu hướng trên, trong tháng 1/2025 - thời gian cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ, hoạt động thương mại tiếp tục diễn ra sôi động và có mức tăng mạnh so với những tháng trước đó. Tại các siêu thị, chợ truyền thống, nguồn hàng được chuẩn bị tăng lên 20-30% so với ngày thường.

Cùng với đó, sức mua của người dân trong dịp tết tăng khoảng 10-20% so với tháng thường và chủ yếu tập trung vào các mặt hàng lương thực, thực phẩm, hàng hóa thiết yếu phục vụ nhu cầu tiêu dùng. Đặc biệt, do giá cà phê vụ mùa năm 2024 tăng cao, nhiều nông dân có nguồn thu nhập khá nên người dân mạnh dạn chi tiêu, tăng mua sắm hàng hóa so với mọi năm.

Chưa hết những nỗi lo

Đi cùng với sự sôi động, nhộn nhịp là các loại hàng hóa, thực phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ xâm nhập thị trường làm gia tăng nguy cơ mất ATVSTP, đe dọa đến sức khỏe, gây bao nỗi lo cho người dân là điều không thể tránh khỏi.

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả tỉnh Đắk Nông (Ban Chỉ đạo 389), trong năm 2024, hoạt động kinh doanh thương mại, dịch vụ trên địa bàn tỉnh ổn định, lượng hàng hóa được cung ứng đầy đủ, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Trên địa bàn tỉnh không có đường dây, ổ nhóm buôn bán tàng trữ hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng.

Tuy nhiên, tình trạng buôn bán hàng nhập lậu, hàng giả, hàng vi phạm xuất xứ hàng hóa, nhãn hàng hóa và gian lận thương mại trên địa bàn tỉnh vẫn xảy ra.

Đáng chú ý, phương thức thủ đoạn gian lận thương mại của các đối tượng ngày càng tinh vi hơn, có những biểu hiện che giấu sự kiểm tra, kiểm soát của các lực lượng chức năng. Trong đó, các đối tượng ứng dụng dịch vụ bán hàng online qua các trang mạng xã hội như: facebook, zalo; vận chuyển hàng trên xe chuyển phát nhanh... Vì vậy, các lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn trong hoạt động kiểm tra, bắt giữ và xử lý.

Qua thống kê của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, trong năm 2024, các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 1.995 vụ/2154 đối tượng vi phạm buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả. Trong đó, nhiều vụ kinh doanh, vận chuyển thực phẩm là hàng giả nhãn mác hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Lực lượng chức năng đã xử lý hình sự 230 vụ và xử lý hành chính 1.753 vụ, thu nộp ngân sách Nhà nước trên 35,757 tỷ đồng. Qua đó cho thấy, một bộ phận người dân, doanh nghiệp vẫn còn ham lợi, làm ăn phi pháp, coi thường phát luật, tính mạng, sức khỏe của con người.

Theo dự báo, trong thời gian tới, nhất là dịp Tết Nguyên đán, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh sẽ có những diễn biến phức tạp, nhất là tình trạng mua bán, vận chuyển trái phép các loại thực phẩm là hàng giả, hàng không bảo đảm chất lượng, vi phạm ATVSTP…

Với tình hình hàng giả, hàng kém chất lượng ẩn hiện mọi lúc mọi nơi, vấn đề mất ATVSTP, dẫn đến nguy cơ ngộ độc thực phẩm trong cộng đồng vẫn còn cao, nếu người dân lơ là, thiếu ý thức phòng, chống.

Hãy là người tiêu dùng thông thái

Ông Tăng Hải Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP tỉnh Đắk Nông cho biết, trong thực tế, việc bảo đảm ATVSTP là một quá trình xuyên suốt từ khâu nuôi, trồng đến khâu thu hoạch, bảo quản, chế biến, vận chuyển và cung ứng đến người tiêu dùng... Bất kỳ một giai đoạn nào trong chuỗi sản xuất thực phẩm không bảo đảm ATVSTP đều dẫn đến tình trạng thực phẩm không an toàn.

Do đó, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm phải tuân thủ các điều kiện về bảo đảm ATVSTP trong quá trình sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật.

Hiện nay, điều kiện ATVSTP tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn tỉnh đã được cải thiện theo hướng tích cực, với số cơ sở được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP tăng. Hoạt động kiểm tra, hậu kiểm liên ngành, chuyên ngành được triển khai có trọng tâm, trọng điểm, hạn chế trùng lặp, chồng chéo, tập trung vào những vấn đề còn tồn tại trong công tác quản lý về bảo đảm ATVSTP trong sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm.

Nhiều vụ vi phạm về ATVSTP đã được phát hiện, xử lý theo quy định của pháp luật, có tác dụng răn đe đối với những cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm.

Bà Nguyễn Thị Hằng ở phường Nghĩa Đức, TP. Gia Nghĩa cho biết: "Người dân chúng tôi thường được khuyến cáo “hãy là người tiêu dùng thông thái”, nên ngày càng nâng cao nhận thức về bảo đảm ATVSTP. Tuy nhiên, thời gian gần đây, ở trong và ngoài tỉnh xuất hiện nhiều vụ vi phạm ATVSTP nổi cộm, gây bao nỗi lo cho người sử dụng. Vì vậy, điều mà người dân luôn mong đợi đó là các lực lượng chức năng cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về ATVSTP để bà con có được một cái tết vui vẻ, an lành, hạnh phúc".

Ngô Đồng