Kinh nghiệm thu hồi đất lấn chiếm ở huyện biên giới Đắk Nông

Gần 35ha đất bị lấn chiếm nhiều năm

Cụm công nghiệp - Tiểu thủ công nghiệp (CCNTTCN) Quảng Tâm, huyện Tuy Đức (Đắk Nông) từng là “điểm nóng” về tình trạng lấn chiếm đất kéo dài nhiều năm, gây mất an ninh trật tự và cản trở phát triển kinh tế địa phương.

CCNTTCN Quảng Tâm có diện tích 34,94ha. Từ ngày 1/2/2012 đến ngày 07/11/2019, UBND tỉnh giao diện tích đất này cho Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu Đại Gia thuê để thực hiện dự án.

Tuy nhiên, do năng lực quản lý yếu, chủ đầu tư đã để xảy ra tình trạng người dân chiếm đất, sang nhượng trái phép, ảnh hưởng đến hiện trạng mặt bằng CCNTTCN Quảng Tâm, làm phát sinh khiếu kiện, gây bất ổn về an ninh trật tự tại địa phương.

Để lập lại trật tự trong công tác quản lý đất đai, khôi phục hiện trạng, huyện Tuy Đức đã xác minh nguồn gốc đất và thiết lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính đối với các trường hợp vi phạm.

Đồng thời, huyện xây dựng các phương án buộc các đối tượng trả lại đất đã chiếm trong CCNTTCN Quảng Tâm, bảo đảm quyền quản lý, sử dụng của Nhà nước theo quy định.

Cụ thể, huyện đã kiểm tra, rà soát và thiết lập hồ sơ vi phạm hành chính đối với 63 trường hợp chiếm đất với tổng diện tích lấn chiếm là 32,28ha/34,94ha đất CCNTTCN Quảng Tâm.

Căn cứ quy định của pháp luật về đất đai và các quy định pháp luật có liên quan, cũng như nguồn gốc, lịch sử hình thành khu đất, huyện có đủ căn cứ pháp lý để khẳng định 32,28ha đất của CCNTTCN Quảng Tâm đang bị các trường hợp chiếm đất là đất có nguồn gốc từ đất lâm nghiệp, đất phi nông nghiệp thuộc quyền sở hữu, quản lý và sử dụng của Nhà nước.

Trên cơ sở hồ sơ vi phạm hành chính đã thiết lập, Chủ tịch UBND các cấp đã ban hành 75 quyết định trong xử lý vi phạm hành chính đối với các trường hợp chiếm đất. Trong đó: Chủ tịch UBND tỉnh ban hành 23 quyết định; Chủ tịch UBND huyện ban hành 50 quyết định; Chủ tịch UBND xã Quảng Tâm ban hành 2 quyết định.

Quyết định sau khi ban hành, đã được gửi đến người vi phạm; đồng thời niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã Quảng Tâm, nơi cư trú của người vi phạm, khu đất CCNTTCN Quảng Tâm và phát trực tiếp trên đài truyền thanh của địa phương để người dân được biết, chấp hành quyết định và trả lại đất đã chiếm.

Để bảo đảm an ninh, trật tự tại địa phương, tránh phát sinh điểm nóng và hạn chế khiếu nại, khiếu kiện của người dân đến mức thấp nhất. Huyện Tuy Đức đã tổ chức 4 đợt đối thoại để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và giải đáp các vướng mắc của người dân.

Qua quá trình tuyên truyền, vận động, đối thoại có 11 trường hợp đã chấp hành tự nguyện di dời tài sản và trả lại đất đã chiếm cho địa phương quản lý với diện tích 8,86ha.

Cương quyết xử lý

Từ năm 2021 đến nay, huyện Tuy Đức đã lãnh đạo, chỉ đạo phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho các các cơ quan, đơn vị và UBND xã Quảng Tâm triển khai thực hiện xử lý các trường hợp chiếm đất trái phép tại CCNTTCN Quảng Tâm tại nhiều văn bản, cuộc họp.

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung vào việc kiên quyết thu hồi số diện tích đất đã bị các hộ dân lấn chiếm trái phép nhằm lập lại trật tự, kỷ cương trong công tác quản lý đất đai.

Công tác tuyên truyền, vận động phải đặt lên hàng đầu nhằm hạn chế thấp nhất các trường hợp phải tổ chức cưỡng chế. Các đơn vị chức năng hoàn thiện hồ sơ pháp lý, trình tự thủ tục bảo đảm chặt chẽ, đúng quy trình để triển khai thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.

Đối với các trường hợp không chấp hành, buộc cưỡng chế, huyện Tuy Đức đã xây dựng kế hoạch, phương án, thành lập đoàn cưỡng chế để triển khai thực hiện các nhiệm vụ đúng quy định.

Đồng thời, huyện thông báo thời gian tổ chức thi hành các quyết định cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với các trường hợp chiếm đất để người dân được biết, chấp hành.

Do các đối tượng vi phạm không chấp hành các quyết định trong xử phạt vi phạm hành chính, UBND huyện đã đánh giá tình hình, với phương châm “dễ làm trước, khó làm sau” và chia tách các đối tượng cầm đầu để thực hiện nhằm hạn chế việc lôi kéo, kích động làm phát sinh điểm nóng.

Theo đó, UBND huyện Tuy Đức đã tổ chức lực lượng thực hiện 4 đợt, thu hồi được 32,28ha/32,28ha đất bị chiếm trong CCNTTCN Quảng Tâm.

Thu hồi đến đâu, các đơn vị chức năng tiến hành cắm cọc và rào dây kẽm gai bàn giao cho xã Quảng Tâm quản lý, bảo vệ diện tích đất sau khi thu hồi.

Nhiều kinh nghiệm được rút ra

Có được những kết quả trên là do sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, hỗ trợ, giúp đỡ của lực lượng chức năng của tỉnh.

Huyện thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về công tác quản lý đất đai, quản lý bảo vệ rừng, quản lý dân cư. Đồng thời, các đơn vị chức năng theo dõi sát, đấu tranh với những hành vi lợi dụng mạng xã hội để xuyên tạc việc cưỡng chế.

Ông Đinh Ngọc Nhân, Chủ tịch UBND huyện Tuy Đức chia sẻ, việc cưỡng chế được thực hiện một cách kiên quyết, minh bạch và đúng trình tự pháp luật. Những trường hợp vi phạm phải được giải quyết dứt điểm nhưng không gây bất ổn xã hội.

Trong các tình huống phức tạp, việc nắm chắc tình hình, chủ động xây dựng phương án, dự báo các rủi ro và xử lý kịp thời đã giúp huyện tránh được các điểm nóng, giữ vững ổn định địa bàn là điều cần thiết nhất".

Sau khi cưỡng chế, huyện Tuy Đức tiếp tục chỉ đạo các phòng chuyên môn và UBND xã Quảng Tâm phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan giải quyết đơn kiến nghị, khiếu nại, khởi kiện của người dân theo quy định.

Huyện chỉ đạo UBND xã Quảng tâm thực hiện công tác an sinh xã hội đối với các hộ có hoàn cảnh khó khăn. Đồng thời, tiến hành múc ranh giới, tăng cường công tác quản lý đất đai, không để người dân tái chiếm diện tích đất CCNTTCN Quảng Tâm.

Ông Đinh Ngọc Nhân, Chủ tịch UBND huyện Tuy Đức cho biết thêm, kết quả của việc cưỡng chế, giải tỏa thành công là sự kết hợp giữa kiên quyết trong thực thi pháp luật và mềm dẻo trong công tác tuyên truyền, vận động.

Huyện luôn ưu tiên đối thoại và giải thích cho người dân hiểu rõ các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Các hoạt động tuyên truyền, đối thoại đã giúp huyện hạn chế đến mức thấp nhất các xung đột không đáng có, đồng thời củng cố niềm tin của người dân vào chính quyền.

Về phương án sử dụng đất sau khi cưỡng chế, giải tỏa, UBND huyện Tuy Đức đã lên phương án. Trước mắt UBND huyện giao UBND xã Quảng Tâm quản lý, bảo vệ diện tích đã cưỡng chế thu hồi.

Về lâu dài, khu đất này vẫn quy hoạch CCNTTCN Quảng Tâm trong giai đoạn 2021 - 2030, nên UBND huyện Tuy Đức sẽ tiếp tục kêu gọi đầu tư phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội địa phương.

Hưng Nguyên