Cân nhắc về tỷ lệ vốn đối ứng Chương trình MTQG phát triển văn hóa
Đại biểu Trần Thị Thu Hằng đề nghị cơ quan chủ trình cần phối hợp chặt chẽ với các địa phương để đánh giá, cân nhắc khi xác định tỷ lệ đối ứng vốn phù hợp, vì nguồn lực của mỗi địa phương khác nhau.
Ngày 1/11, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 – 2035. Tham gia thảo luận, đại biểu Trần Thị Thu Hằng, Đoàn ĐBQH Đắk Nông quan tâm đến tỷ lệ vốn đối ứng của ngân sách địa phương.
Theo báo cáo Chính phủ thì vốn đối ứng bình quân chung cả nước là 24,6% và sẽ xác định vốn đối ứng phù hợp với từng nhiệm vụ cụ thể của các tỉnh. Nhưng thực tiễn từ khó khăn của các chương trình MTQG đang triển khai, đại biểu Hằng đề nghị cơ quan chủ trình cần phối hợp chặt chẽ với các địa phương để đánh giá, cân nhắc cẩn trọng khi xác định tỷ lệ đối ứng phù hợp, vì nguồn lực của mỗi địa phương khác nhau. Đặc biệt đối với vốn huy động hợp pháp khác dự kiến chiếm 12,4%, các địa phương khó khăn lại càng khó huy động nguồn lực xã hội hoá .
Về tính phù hợp của một số mục tiêu cụ thể, đại biểu Hằng thống nhất với ý kiến trong báo cáo thẩm tra của Ủy ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội. Mặc dù Chính phủ đã có tiếp thu, giải trình, chỉnh sửa trong Báo cáo 649/BC-CP, nhưng cần tiếp tục rà soát đến tính khả thi, nếu không cần đưa vào nghị quyết các chỉ tiêu mang tính định hướng.
Về cơ chế quản lý, điều hành và cơ chế, chính sách đặc thù trong thực hiện Chương trình, rút kinh nghiệm khi triển khai thực hiện 3 Chương trình Mục tiêu Quốc gia có tồn tại là nhiều văn bản hướng dẫn thực hiện của các Bộ, ngành Trung ương ban hành chậm cho nên ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện của các địa phương, đơn vị có liên quan cũng như quyền lợi của đối tượng thụ hưởng.
Do đó, đại biểu Trần Thị Thu Hằng tán thành như dự thảo Nghị quyết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu trình Chính phủ (hoặc Thủ tướng Chính phủ) ban hành văn bản quy phạm pháp luật phù hợp hướng dẫn chung việc thực hiện Chương trình (không giao cho từng bộ, ngành ban hành văn bản riêng). Tuy nhiên, đại biểu đề nghị khi Chương trình được thông qua cần nhanh ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai cụ thể từng nội dung, cách thức thực hiện bảo đảm tính thống nhất và phải xác định nhiệm vụ này trọng tâm để chương trình được kịp thời thực hiện, mang lại kết quả cao nhất.
Đại biểu Hằng cũng kiến nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục quan tâm, ưu tiên trong việc phân bổ nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu phát triển văn hóa đối với các tỉnh khó khăn, trong đó có tỉnh Đắk Nông còn nhiều khó khăn về thiết chế văn hóa, trang thiết bị phục vụ hoạt động tuyên truyền văn hóa, việc bảo tồn phát huy các giá trị di sản văn hóa chủ yếu nhờ sự hỗ trợ từ các chương trình thuộc ngân sách Trung ương. Nên việc đầu tư tu bổ, tôn tạo một số di tích chưa đồng bộ, khai thác kém hiệu quả.
Bên cạnh đó, Công viên địa chất Đắk Nông đã được Ủy ban chương trình và quan hệ quốc tế Hội đồng chấp hành UNESCO lần thứ 209 công nhận là Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông, là nơi hội tụ các giá trị tiêu biểu về địa chất địa mạo, khảo cổ, văn hóa và đa dạng sinh học. Công viên này hứa hẹn là một điểm hút du khách trong tương lai và hiện Công viên địa đã hoàn thành 3 tuyến du lịch với 41 điểm di sản. Tuy nhiên, trong điều kiện ngân sách của địa phương còn khó khăn, Đắk Nông cần quan tâm hỗ trợ nguồn vốn từ chương trình này để làm “vốn mồi” thu hút sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của các tổ chức, doanh nghiệp.