Đất không giấy tờ trước ngày 1/7/2014 được cấp sổ đỏ ra sao?

Chi tiết các trường hợp

Theo Luật Đất đai năm 2024, không phải trường hợp nào sử dụng đất vi phạm cũng được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ).

Tuy nhiên, việc cấp sổ đỏ vẫn sẽ được xem xét với một số trường hợp sử dụng đất có vi phạm trước ngày 1/7/2014. Điều này được quy định rõ tại Khoản 1, Điểm a, c; Khoản 2, Điểm b; Khoản 3 và 4, Điều 139, Luật Đất đai năm 2024.

Trong trường hợp thứ nhất, nếu sử dụng đất do lấn, chiếm hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng hoặc lấn, chiếm đất sử dụng cho mục đích xây dựng trụ sở cơ quan, công trình sự nghiệp, công trình công cộng khác, thông thường không những không được cấp sổ mà còn bị Nhà nước thu hồi đất.

Tuy nhiên, nếu sau sự điều chỉnh quy hoạch, cơ quan có thẩm quyền đã phê duyệt phần diện tích lấn chiếm này không còn thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng, không thuộc chỉ giới xây dựng đường giao thông… thì sẽ được xem xét cấp sổ với phần diện tích đó. Đồng thời, phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Ở trường hợp thứ hai, người đang sử dụng diện tích đất lấn, chiếm thuộc quy hoạch lâm nghiệp đối với rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, UBND cấp tỉnh chỉ đạo thu hồi đất đã lấn, chiếm để giao cho ban quản lý rừng quản lý, sử dụng đất.

Nếu địa phương không có ban quản lý rừng, người đang sử dụng đất lấn, chiếm sẽ được Nhà nước giao đất để sử dụng vào mục đích bảo vệ, phát triển rừng phòng hộ và được xem xét cấp sổ đỏ.

Trường hợp đất lấn chiếm có nguồn gốc nông, lâm trường và đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp hoặc làm nhà ở từ trước 1/7/2014, không thuộc quy hoạch lâm nghiệp đối với rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, không thuộc quy hoạch sử dụng đất cho mục đích xây dựng công trình hạ tầng công cộng thì vẫn được xem xét cấp sổ đỏ. Đồng thời, phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Trường hợp thứ ba quy định cho các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất do lấn đất, chiếm đất không thuộc các trường hợp đã nêu và sử dụng đất không đúng mục đích.

Ở trường hợp này, nếu đang sử dụng đất ổn định, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch chung, quy hoạch phân khu hay quy hoạch xây dựng, quy hoạch nông thôn, sẽ được xem xét cấp sổ đỏ và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Nếu đất vi phạm chưa sử dụng ổn định hoặc không phù hợp quy hoạch thì người sử dụng chỉ được dùng tạm thời đất khi Nhà nước thu hồi.

Trường hợp thứ tư, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp do tự khai hoang, không có tranh chấp cũng sẽ được Nhà nước cấp sổ đỏ theo hạn mức giao đất nông nghiệp do UBND cấp tỉnh quy định. Diện tích đất vượt hạn mức sẽ chuyển sang thuê của Nhà nước.

Như vậy, khi Luật Đất đai năm 2024 được thực hiện có hiệu lực, người sử dụng đất vi phạm nếu thuộc các trường hợp trên vẫn được xem xét cấp sổ đỏ.

Bảo đảm đúng quy trình

Để bảo đảm quy trình cấp sổ đỏ cho các trường hợp vi phạm sử dụng đất trước ngày 1/7/2014, tỉnh Đắk Nông đã có những bước đi cụ thể trong việc ban hành các quy định và thực hiện các thủ tục liên quan.

Theo Sở TN-MT Đắk Nông, quy trình cấp sổ đỏ cho các trường hợp nêu trên được UBND tỉnh quy định khá chi tiết tại Quyết định số 1032/QĐ-UBND, ngày 28/8/2024 về việc công bố danh mục thủ tục hành chính mới ban hành, thủ tục hành chính bãi bỏ trong lĩnh vực đất đai.

Trong đó, quyết định nêu rõ về danh mục 62 thủ tục hành chính mới ban hành và bãi bỏ 58 thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực đất đai thuộc phạm vi chức năng quản lý Nhà nước của Sở TN-MT.

Các TTHC này không chỉ được niêm yết công khai tại các trung tâm phục vụ hành chính công, mà còn được đồng bộ hóa vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính và Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh.

Việc công khai, minh bạch các thủ tục này giúp người dân dễ dàng tiếp cận thông tin và thực hiện các nhiệm vụ của mình.

UBND tỉnh Đắk Nông đã giao cho Sở TN-MT nghiên cứu, xây dựng hướng dẫn cụ thể cho các huyện, thành phố về quy trình công nhận quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất và giao đất có thu tiền đối với các trường hợp vi phạm trước ngày 1/7/2014. Điều này nhằm bảo đảm tính đồng bộ và thống nhất trong quá trình thực hiện trên toàn tỉnh.

Các địa phương trong tỉnh cũng được chỉ đạo tăng cường tuyên truyền về các quy định mới của Luật Đất đai 2024, cũng như tiến hành tổng hợp nhu cầu cấp sổ đỏ của người dân.

Việc ký cam kết về triển khai các thủ tục và thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất là bước quan trọng giúp bảo đảm cho quá trình cấp sổ đỏ diễn ra minh bạch, hiệu quả, tránh phát sinh đơn thư khiếu kiện, khiếu nại.

Lê Dung