74 hợp tác xã ở Đắk Nông gặp khó khi giải thể

Đắk Nông hiện có 294 HTX. Nhiều HTX đóng góp thúc đẩy phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Tuy nhiên, nhiều năm qua, Đắk Nông vẫn còn nhiều HTX tồn tại trên giấy, hoạt động kém hiệu quả, ngừng hoạt động… Trong số 74 HTX chờ giải thể, có 65 HTX nông nghiệp, 9 HTX phi nông nghiệp.

Ông Nguyễn Khải, Chủ tịch Liên minh HTX Đắk Nông cho biết, những HTX không hoạt động đang gây ảnh hưởng lớn đến uy tín của khu vực kinh tế tập thể nói chung, hình ảnh HTX nói riêng.

Các huyện, thành phố mong muốn sớm giải thể những HTX này để nâng cao hiệu quả quản lý và uy tín, hình ảnh của HTX hoạt động hiệu quả.

"Nhiều năm qua, UBND các huyện, thành phố gặp khó khăn trong giải thể các HTX bởi nhiều nguyên nhân chưa được giải quyết", ông Khải cho hay

Thực tế tại Đắk Nông cho thấy, các HTX ngừng hoạt động dẫn đến việc thành lập hội đồng giải thể gặp nhiều khó khăn. Trong số các HTX đã ngừng hoạt động có HTX thành lập cách đây 41 năm, đa số thành lập từ 10 - 20 năm trước.

Các cá nhân chủ chốt của HTX không còn cư trú tại địa phương mà đã đến nơi khác. Do đó, cấp huyện khó liên hệ với các thành viên để thành lập hội đồng giải thể HTX.

Các HTX ngừng hoạt động không có đủ hồ sơ tài liệu phục vụ xác định nguồn gốc kiểm kê, định giá tài sản hoặc bị thất lạc, mất con dấu, giấy chứng nhận đăng ký.

HTX đang xảy ra tranh chấp, khiếu kiện chưa giải quyết xong; đang nợ đọng thuế hoặc các khoản phải nộp ngân sách Nhà nước, nợ thành viên, nợ tổ chức tín dụng...

Luật HTX năm 2012 quy định thủ tục giải thể tự nguyện trước hết HTX phải tổ chức đại hội thành viên, thành lập hội đồng giải thể với điều kiện có ít trên 50% đại biểu tham dự biểu quyết thông qua và ra nghị quyết. Hội đồng giải thể HTX gồm các thành phần: ban quản trị, ban kiểm soát, kế toán, đại diện xã viên HTX…

Luật HTX năm 2012 quy định giải thể bắt buộc khi HTX không hoạt động trong 12 tháng liên tục; HTX không bảo đảm đủ số lượng thành viên tối thiểu theo quy định của luật này trong 12 tháng liên tục; HTX không tổ chức được đại hội thành viên thường niên trong 18 tháng liên tục mà không có lý do; HTX bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoặc theo quyết định của tòa án.

Đồng chí Lê Trọng Yên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông nhấn mạnh, một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của Ban Chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể tỉnh đó là xử lý, giải thể đối với các HTX yếu kém, ngừng hoạt động theo quy định.

“Đắk Nông tập trung hỗ trợ phát triển các HTX, liên hiệp HTX theo hướng “ít nhưng hiệu quả, giá trị”. Tỉnh phấn đấu tăng hiệu quả, số lượng HTX tốt, giảm HTX trung bình, tiến tới không có HTX yếu kém”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết.

Khó giải thể HTX theo Luật HTX năm 2012 không riêng gì Đắk Nông mà là tình trạng chung của cả nước. Mới đây, Luật HTX năm 2023 được Quốc hội thông qua ngày 20/6/2023 (thay thế Luật HTX 2012) có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 được kỳ vọng sẽ giúp các địa phương tháo gỡ những khó khăn trong giải thể HTX.

Cụ thể, Luật HTX năm 2023 sửa đổi, có bổ sung các quy định về đăng ký, tổ chức lại, giải thể HTX theo hướng đơn giản, số hóa. Luật mới này bỏ quy định bắt buộc thành lập hội đồng giải thể HTX.

Thay vào đó, HTX, liên hiệp HTX giải thể tự nguyện và bắt buộc chỉ cần đăng thông báo giải thể trên cổng thông tin của đơn vị, nơi đăng ký kinh doanh và chịu trách nhiệm về giải thể.

Cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ xóa tên trên hệ thống đăng ký sau 180 ngày có thông báo giải thể của HTX. Điều này được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn trong việc giải thể các HTX tồn tại hình thức.

Tuy nhiên, hiện nay các tỉnh, trong đó có Đắk Nông đang chờ văn bản hướng dẫn của Trung ương để sớm áp dụng giải thể các HTX hợp pháp, thuận lợi theo Luật HTX năm 2023.

Phan Thanh Nga