Sơ kết hai năm Đề án “Nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông cộng đồng”

Thứ trưởng Trần Thanh Nam phát biểu tại hội nghị.

Đồng chí Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì hội nghị.

Cùng dự hội nghị có lãnh đạo 13 tỉnh, thành phố tham gia mô hình thí điểm khuyến nông cộng đồng; lãnh đạo các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; các cục, vụ, viện trực thuộc Bộ; các doanh nghiệp kết nối khuyến nông; các chi cục, trung tâm khuyến nông; các hợp tác xã của 63 tỉnh, thành phố trong cả nước.

Thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, công tác khuyến nông đã chủ động chuyển đổi từ tư duy khuyến nông hỗ trợ sang tư duy khuyến nông kết nối, tích hợp đa giá trị, gắn với kiến thức, kỹ năng kinh tế nông nghiệp.

Quang cảnh hội nghị.

Ngày 25/3/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định số 1094/QĐ-BNN-KN phê duyệt Đề án thí điểm “Nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng”. Đề án được triển khai tại 13 tỉnh thuộc 5 vùng nguyên liệu nông, lâm, thủy sản chủ lực của ngành với mục tiêu nhằm củng cố kiện toàn hệ thống khuyến nông cơ sở theo mô hình tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động đa chức năng, phục vụ tái cơ cấu ngành, phát triển nông thôn, phát triển vùng nguyên liệu, nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị gia tăng nông sản.

Sau 2 năm thí điểm, mô hình tổ khuyến nông cộng đồng đã có những tín hiệu tích cực, nhận được sự ủng hộ, hưởng ứng của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương và bà con nông dân. Đến nay, ngoài 26 tổ khuyến nông cộng đồng thí điểm với 156 thành viên; tại 13 tỉnh tham gia Đề án, đã thành lập thêm 1.071 tổ khuyến nông cộng đồng mở rộng, với tổng số 9.622 thành viên.

Trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, trên cả nước đã có thêm 44 tỉnh, thành phố thành lập các Tổ khuyến nông cộng đồng với tổng số khoảng 4.070 tổ, có 37.394 thành viên hoạt động phục vụ phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới ở các địa phương.

Trong quá trình triển khai Đề án, hệ thống khuyến nông, đặc biệt là lực lượng khuyến nông cộng đồng đã xác định được vai trò nòng cốt trong quá trình thực hiện, đó là: Khuyến nông đồng hành cùng nông dân, giúp nông dân tổ chức lại sản xuất, đào tạo tập huấn nâng cao năng lực và là cầu nối giữa nông dân với doanh nghiệp.

Kết quả, các tổ khuyến nông cộng đồng thuộc vùng đề án đã phối hợp các tổ chức chủ trì dự án, doanh nghiệp, hợp tác xã tổ chức trên 100 lớp tập huấn phát triển vùng nguyên liệu; hướng dẫn người dân thực hiện 14 dự án khuyến nông trên 500ha vùng nguyên liệu lúa gạo; 300ha vùng nguyên liệu cây ăn quả; 150ha vùng nguyên liệu cà phê; 200ha vùng nguyên liệu gỗ lớn.

Các thành viên tổ khuyến nông cộng đồng còn là cầu nối giúp bà con vùng nguyên liệu cây ăn quả miền núi phía bắc kết nối tiêu thụ 5 tấn dứa, 100 tấn chanh leo; giúp 257 hộ vùng nguyên liệu cây ăn quả Đồng Tháp Mười tiêu thụ sản phẩm trên diện tích 120ha sầu riêng; giúp bà con vùng Tây Nguyên được bao tiêu sản phẩm cà phê 4C, hữu cơ; tổ chức 46 cuộc liên kết tiêu thụ sản phẩm cho 2.126 nông dân vùng nguyên liệu lúa gạo; hỗ trợ liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm bà con vùng nguyên liệu rừng trồng gỗ lớn trên diện tích 300ha...

Đại biểu chia sẻ ý kiến tại hội nghị.

Tại hội nghị, các đại biểu lãnh đạo các tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các hợp tác xã, Trung tâm khuyến nông và các nhà doanh nghiệp đã có nhiều ý kiến, tham luận cùng khẳng định tầm quan trọng của mô hình khuyến nông, cho rằng đây là một hướng đi mới để kết nối hệ thống khuyến nông, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức chính trị-xã hội, nghề nghiệp nhằm hỗ trợ người nông dân tốt hơn trong việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, các giải pháp hữu ích vào sản xuất, giúp cải thiện sinh kế, tăng thu nhập góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiệu quả, bền vững theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, để khuyến nông cộng đồng trở thành tiềm thức của người nông dân.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh: Qua 2 năm triển khai Đề án cho thấy, sự ra đời của “Khuyến nông cộng đồng” là phù hợp với xu thế phát triển chung của ngành nông nghiệp.

“Khuyến nông cộng đồng” đã góp phần mở rộng không gian hoạt động, chuyển dần từ khuyến nông kỹ thuật sang khuyến nông theo nhu cầu (khuyến cái nông dân cần), tạo môi trường để khuyến nông kết nối các hợp tác xã và doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp, hợp tác xã cũng đã nhận ra vai trò của “Khuyến nông cộng đồng”, chủ động kết nối với “Khuyến nông cộng đồng” theo phương châm “muốn đi xa hãy đi cùng nhau”. Các địa phương cũng đã nhận ra vai trò của “Khuyến nông cộng đồng” và quan tâm, tạo điều kiện để các Tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động.

Để công tác khuyến nông, các tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động ngày càng hiệu quả, bền vững hơn, Thứ trưởng Trần Thanh Nam yêu cầu Trung tâm Khuyến nông quốc gia cần khẩn trương hoàn thiện bộ Quy chế mẫu về hoạt động Tổ khuyến nông cộng đồng và xây dựng các văn bản hướng dẫn gửi các tỉnh, thành phố để nhân rộng mô hình Tổ khuyến nông cộng đồng.

Tiếp tục đào tạo tăng cường năng lực cho các Tổ khuyến nông cộng đồng, ưu tiên các kiến thức, kỹ năng về phát triển hợp tác xã, liên kết sản xuất, quảng bá sản phẩm, chuyển đổi số,…

Thứ trưởng đề nghị các tỉnh, thành phố trong cả nước quan tâm chỉ đạo thành lập, kiện toàn các Tổ khuyến nông cộng đồng; tạo điều kiện về môi trường làm việc, trụ sở, trang thiết bị để các Tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động, đồng thời xây dựng, ban hành chính sách hỗ trợ hoạt động khuyến nông cộng đồng.

Các đại biểu tham quan nghe báo cáo thực tế công tác khuyến nông tại công ty trách nhiệm hữu hạn Vĩnh Hiệp tỉnh Gia Lai

Đối với các hợp tác xã, doanh nghiệp cần chủ động phối hợp khuyến nông cộng đồng trong việc xây dựng vùng nguyên liệu, áp dụng công nghệ mới, sản xuất theo tiêu chuẩn, liên kết chuỗi giá trị, đáp ứng nhu cầu đa dạng ngày càng tăng của sản xuất, thị trường, hướng tới phát triển cộng đồng, phát triển bền vững.

Trước đó, chiều ngày 1/8, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lãnh đạo Ủy ban nhân dân các tỉnh, các đại biểu tham dự hội nghị đã đi tham quan thực tế mô hình Tổ khuyến nông cộng đồng gắn với phát triển vùng nguyên liệu tại 2 tỉnh Kon Tum và Gia Lai.

ĐINH SỸ TẠO