Đắk Nông thay đổi “nếp nghĩ” về giới trong vùng dân tộc thiểu số

Thay đổi “nếp nghĩ”

Thời gian qua, Hội LHPN xã Nam Đà, huyện Krông Nô đã phát huy vai trò chủ trì, chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, tích cực phối hợp với các đoàn thể triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa hướng đến phụ nữ và trẻ em gái vùng đồng bào DTTS.

Thôn Nam Tân, xã Nam Đà, huyện Krông Nô (Đắk Nông) là địa bàn đặc biệt khó khăn với 252 hộ, hơn 90% đồng bào DTTS sinh sống, chủ yếu là người Tày, Nùng. Với tỷ lệ đồng bào DTTS cao, quan niệm và nhận thức trong chăm sóc sức khỏe phụ nữ, trẻ em còn nhiều hạn chế, thậm chí lạc hậu. Chính vì vậy, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức về bình đẳng giới luôn là vấn đề nan giải ở đây.

Triển khai Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em”, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình 1719), Hội LHPN xã Nam Đà thành lập điểm Tổ truyền thông cộng đồng tại thôn Nam Tân.

Anh Hoàng Văn May, Tổ phó Tổ truyền thông cộng đồng thôn Nam Tân cho biết: “Tổ truyền thông cộng đồng của thôn với 10 thành viên, bao gồm cả nam và nữ. Khi hoạt động, tổ đã xác định phải có trách nhiệm nâng cao nhận thức cho bà con về bình đẳng giới.

Những tài liệu liên quan về bình đẳng giới, phòng chống tảo hôn được các thành viên nghiên cứu kỹ lưỡng. Tổ thường tranh thủ lúc buổi tối và các buổi sinh hoạt, gặp gỡ hằng ngày tại thôn để thực hiện việc tuyên truyền xóa bỏ định kiến và khuôn mẫu về giới, nâng cao nhận thức, kiến thức cho bà con về tình trạng và phòng chống bạo lực gia đình”.

Phát huy lợi thế là người DTTS, am hiểu tiếng nói của bà con nên các thành viên trong tổ đã tập trung tuyên truyền, vận động thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”, góp phần xóa bỏ định kiến và khuôn mẫu giới trong gia đình và cộng đồng.

"Đối tượng tuyên truyền của tổ không chỉ phụ nữ mà trọng tâm hướng vào nam giới, qua đó, để cánh đàn ông hiểu hơn và có những hoạt động thiết thực về bình đẳng giới", anh May bày tỏ.

Anh Hoàng Văn Phòng, thôn Nam Tân, xã Nam Đà, huyện Krông Nô chia sẻ: “Với sự hoạt động tích cực của Tổ truyền thông cộng đồng, những tập tục lạc hậu của đồng bào DTTS ở thôn Nam Tân đã dần xóa bỏ. Người phụ nữ đã nâng cao vai trò trong phát triển kinh tế. Bản thân tôi luôn đồng hành, động viên, chia sẻ với vợ về công việc gia đình, chăm sóc và nuôi dạy con cái”.

“

Với những hoạt động thiết thực trong xóa bỏ những hủ tục lạc hậu, nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của người phụ nữ, Tổ truyền thông cộng đồng “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” của thôn Nam Tân, xã Nam Đà được xem là mô hình điểm để nhân rộng.

Bà Nguyễn Thị Minh Hiên, Chủ tịch Hội LHPN xã Nam Đà, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông

Câu lạc bộ (CLB) “Thủ lĩnh của sự thay đổi” của Trường THCS Nguyễn Du, huyện Đắk Glong là một trong CLB được Hội LHPN tỉnh Đắk Nông chọn thành lập điểm. Ngay sau khi được thành lập, dưới sự hướng dẫn của tuyên truyền viên, CLB đã có những hoạt động rất thiết thực. Với ngôi trường có gần 30% học sinh DTTS, các em học sinh rất hào hứng với các hoạt động thúc đẩy thực hiện quyền trẻ em và bình đẳng giới tại nhà trường và cộng đồng nơi mình sinh sống.

Em H’Anh Thư, thành viên CLB “Thủ lĩnh của sự thay đổi” của Trường THCS Nguyễn Du tâm sự: “Khi tham gia vào CLB, em biết hơn nhiều kiến thức về cách bảo vệ mình, làm gì khi gặp các vấn đề nguy hiểm xảy ra với bản thân. Em rất mong muốn góp phần tạo sự thay đổi tích cực về thái độ, nhận thức và hành vi ứng xử đối với bà con trong việc ngăn ngừa và ứng phó với bạo lực, xâm hại trẻ em”.

Tương tự, tham gia CLB phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, chị Sùng Thị Di, thôn 3, xã Đắk Som, huyện Đắk Glong đã có nhiều thay đổi về nhận thức. Chị bộc bạch: “Tham gia CLB phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, tôi đã biết kết hôn sớm sức khỏe, kết hôn cận huyết thống sẽ ảnh hưởng đến giống nòi, sức khỏe của mẹ và bé, sự phát triển trí tuệ của trẻ. Vì vậy, tôi vận động chị em phụ nữ, các em gái trong thôn không kết hôn sớm, không kết hôn với họ hàng gần”.

Nhân rộng các mô hình thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”

Là địa bàn miền núi, tỷ lệ đồng bào DTTS cao nên không ít phụ nữ phụ nữ và trẻ em gái của tỉnh Đắk Nông gặp phải những khó khăn trong cuộc sống cũng như khẳng định vị thế, phát triển bản thân. Vì vậy, thời gian qua, hội phụ nữ các cấp đã triển khai nhiều hoạt động nhằm phổ biến kiến thức về bình đẳng giới, hôn nhân và gia đình; phòng, chống bạo lực trong người dân vùng sâu, vùng xa, nhất là đồng bào DTTS. Các mô hình góp phần thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”, bảo đảm tiếng nói của phụ nữ và trẻ em DTTS được nhân rộng.

Không chỉ thành lập, nhân rộng các mô hình mới, thông qua nguồn lực của Dự án 8, Chương trình 1719, nhiều mô hình liên quan đến phụ nữ và trẻ em DTTS được triển khai từ các dự án, chương trình trước đó cũng được duy trì, phát huy hiệu quả. Đơn cử như mô hình CLB phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Bên cạnh các mô hình giúp thay đổi “nếp nghĩ”, nhiều biện pháp truyền thông, phổ biến chính sách, pháp luật giúp người dân nhận thức được quyền và lợi ích chính đáng. Từ đó, người dân biết cách tự bảo vệ hoặc yêu cầu, kiến nghị các cơ quan chức năng can thiệp, từng bước xóa bỏ những tập tục lạc hậu, bảo đảm quyền bình đẳng cho phụ nữ và trẻ em. Các cấp hội phụ nữ tổ chức đối thoại chính sách cấp xã đối với phụ nữ. Qua đó, lãnh đạo phụ nữ các cấp, chính quyền địa phương lắng nghe, chia sẻ, giải quyết nhiều kiến nghị của phụ nữ trong thực hiện các mục tiêu bình đẳng giới và vì sự tiến bộ của phụ nữ trên các lĩnh vực.

Từ năm 2022 đến nay, các cấp hội phụ nữ đã tổ chức 4 cuộc tập huấn trang bị kiến thức về bình đẳng giới, kỹ năng thực hiện lồng ghép giới cho 212 cán bộ huyện, xã; 3 cuộc tập huấn trang bị kiến thức về bình đẳng giới, kỹ năng thực hiện lồng ghép giới cho 129 chi hội trưởng phụ nữ 143 thôn đặc biệt khó khăn. Cấp huyện tổ chức 29 lớp tập huấn hướng dẫn thành lập và vận hành tổ truyền thông cộng đồng cho 1.627 cán bộ hội cơ sở, bí thư, trưởng thôn, bon, bản.

Toàn tỉnh tổ chức 12 lớp giáo dục truyền thông xóa bỏ định kiến giới, khuôn mẫu giới và xây dựng môi trường an toàn cho phụ nữ và trẻ em thu hút 2.764 người tham gia; xây dựng 11 pano và in ấn 14.000 tờ rơi tuyên truyền về phòng, chống bạo lực gia đình.

Theo bà Nguyễn Thị Lưu, Phó Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Đắk Nông, để nâng cao nhận thức về bình đẳng giới và giải quyết các vấn đề cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em, thời gian tới, các cấp hội phụ nữ đẩy mạnh triển khai Dự án 8, Chương trình 1719.

Trong đó, tổ chức các cuộc truyền thông, tập huấn, tuyên truyền xóa bỏ định kiến và khuôn mẫu giới bằng nhiều hình thức như lồng ghép các tổ truyền thông cộng đồng, các cuộc họp tại thôn bon, sinh hoạt câu lạc bộ… Các tổ chức hội phát huy vai trò trong công tác tham mưu cấp ủy, chính quyền quan tâm công tác phụ nữ, thúc đẩy phụ nữ DTTS tham gia các vị trí lãnh đạo. Qua đó, từng bước xóa bỏ các tập quán, hủ tục có hại cho phụ nữ và trẻ em DTTS.

Hội LHPN tỉnh chỉ đạo thành lập, phát huy vai trò của mô hình địa chỉ tin cậy, tổ truyền thông cộng đồng; huy động sự tham gia của nam giới trong bảo vệ phụ nữ, trẻ em. Các cấp hội thực hiện các hoạt động xây dựng và nhân rộng mô hình thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”, nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ. Bên cạnh đó, tập trung hỗ trợ phụ nữ DTTS trong các tổ liên kết tiếp cận, ứng dụng khoa học kỹ thuật, mô hình sinh kế, phát triển kinh tế, nâng cao tiếng nói của mình trong gia đình và xã hội…

Mẫn Doanh