OCOP Đắk Nông và thách thức đầu ra
Đắk Nông đã phát triển được nhiều sản phẩm OCOP có tính đặc thù, chất lượng cao. Tuy nhiên, việc tiêu thụ các sản phẩm này vẫn đối mặt với nhiều khó khăn.
Mang lại nhiều giá trị
Chương trình OCOP tại Đắk Nông đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc phát triển kinh tế nông thôn và nâng cao giá trị sản phẩm địa phương.
Đến đầu tháng 5/2024, Đắk Nông đã có 96 sản phẩm của 78 chủ thể, trong đó có 18 sản phẩm 4 sao và 78 sản phẩm 3 sao; 2 sản phẩm tỉnh công nhận OCOP 4 sao và đang đề nghị Trung ương đánh giá 5 sao.
Các sản phẩm OCOP của Đắk Nông được phân chia thành nhiều ngành hàng khác nhau. Ngành hàng thực phẩm chiếm tỷ lệ lớn nhất, với khoảng 60% tổng số sản phẩm OCOP. Nổi bật như các sản phẩm về cà phê, tiêu, điều, và các loại hạt dinh dưỡng.
Doanh thu từ các sản phẩm OCOP năm 2023 của Đắk Nông đạt khoảng 150 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2022. Các sản phẩm OCOP đã tạo ra khoảng 1.200 việc làm trực tiếp cho người dân địa phương, góp phần nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống kinh tế nông thôn.
Theo đánh giá của Sở NN-PTNT, chương trình OCOP mang lại nhiều kiến thức hay, thay đổi tư duy sản xuất, kinh doanh cho các chủ thể. OCOP đã tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp, HTX tham gia hoạt động kết nối, xúc tiến thương mại hiệu quả.
Chương trình OCOP đã và đang góp phần phát triển kinh tế khu vực nông thôn. Các địa phương đã phát huy nội lực, gia tăng giá trị nông sản nhờ OCOP. Chương trình này đã khẳng định được vị thế của mình và sẽ ngày càng hiệu quả hơn.
Mục tiêu của Đắk Nông đến năm 2025 có thêm 100 sản phẩm OCOP mới, với ít nhất 10 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 5 sao. Tỉnh đẩy mạnh quảng bá cho các sản phẩm OCOP.
Trong đó, tỉnh tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, tham gia các hội chợ, triển lãm trong và ngoài nước để giới thiệu sản phẩm OCOP.
Thách thức về đầu ra
Chương trình OCOP tại Đắk Nông đang đối mặt với không ít thách thức, đặc biệt là trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm.
Có nhiều sản phẩm đạt chuẩn OCOP, nhưng ở Đắk Nông, việc liên kết giữa các nhà sản xuất với các doanh nghiệp bán lẻ còn yếu. Điều này dẫn đến khó khăn trong việc đưa sản phẩm vào các hệ thống siêu thị và cửa hàng tiện lợi.
Một phần lý do là các doanh nghiệp bán lẻ đều yêu cầu các sản phẩm phải có đầy đủ hồ sơ pháp lý và chứng nhận an toàn thực phẩm. Trong khi khâu sản xuất sản phẩm OCOP ở Đắk Nông đa phần còn ở dạng nhỏ lẻ, chưa đáp ứng được.
Các hoạt động quảng bá và xúc tiến thương mại cho sản phẩm OCOP của Đắk Nông còn hạn chế. Việc thiếu sự hiện diện tại các hội chợ, triển lãm và các kênh truyền thông lớn khiến cho sản phẩm OCOP chưa được biết đến rộng rãi. Điều này làm giảm khả năng tiếp cận thị trường và người tiêu dùng tiềm năng.
Nhiều sản phẩm OCOP của Đắk Nông chưa xây dựng được thương hiệu mạnh và định vị rõ ràng trên thị trường.
Việc thiếu chiến lược phát triển thương hiệu dẫn đến sản phẩm khó cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại từ các địa phương khác. Sự nhận diện thương hiệu yếu cũng làm giảm giá trị và sức hút của sản phẩm.
Nhiều sản phẩm OCOP ở Đắk Nông chưa đạt được các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế như GlobalGAP, HACCP, ISO..., dẫn đến hạn chế trong việc tiếp cận các thị trường cao cấp trong và ngoài nước.
Sản xuất theo quy mô nhỏ lẻ, manh mún cũng là một rào cản lớn trong việc nâng cao chất lượng, bảo đảm tính đồng nhất.
Hạ tầng giao thông, kho bãi và công nghệ chế biến tại Đắk Nông còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng bảo quản và vận chuyển sản phẩm.
Điều này dẫn đến chi phí logistics cao và làm giảm chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng. Công nghệ chế biến chưa tiên tiến cũng khiến sản phẩm khó đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của thị trường.
Mặc dù Đắk Nông đã có nhiều chính sách hỗ trợ phát triển sản phẩm OCOP, nhưng vẫn chưa đầy đủ và đồng bộ. Trong khi các chủ thể OCOP vẫn đang cần rất nhiều sự hỗ trợ như tài chính, đào tạo kỹ thuật, xúc tiến thương mại... phát triển bền vững.