Nghị quyết 06 của HĐND tỉnh Đắk Nông và những "điểm nghẽn” khi thực hiện
Nghị quyết số 06/2021/NQ-HĐND (Nghị quyết số 06) thời gian qua đã hỗ trợ ngành Giáo dục trong việc quản lý các khoản thu, chi trong trường học. Bên cạnh những thuận lợi, việc thực hiện Nghị quyết số 06 trong thực tiễn cũng còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế cần khắc phục.
Hạn chế được nhiều bất cập trong thu, chi
Nghị quyết số 06 được HĐND tỉnh Đắk Nông ban hành ngày 20/8/2021 quy định các khoản thu và mức thu các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ các hoạt động giáo dục của nhà trường đối với cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.
Sau một thời gian thường xuyên xảy ra các vụ lạm thu, lạm chi gây dư luận không tốt, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 06. Đây chính là căn cứ pháp lý để các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện các khoản thu được thống nhất, đúng quy định; kịp thời chấn chỉnh, hạn chế tình trạng lạm thu tại các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh.
Trong điều kiện ngân sách địa phương đầu tư cho giáo dục còn nhiều hạn chế, cùng với việc thực hiện quy định các khoản thu theo Nghị quyết số 06, các cơ sở giáo dục đã làm tốt công tác xã hội hóa, vận động các tổ chức, cá nhân tài trợ, tăng cường cơ sở vật chất và hỗ trợ hoạt động cho nhà trường, góp phần đáp ứng yêu cầu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Sau gần 3 năm triển khai thực hiện, Nghị quyết số 06 đã tạo được sự đồng thuận của phụ huynh học sinh và phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Các khoản thu và mức thu theo quy định tại Nghị quyết số 06 cơ bản phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội, khả năng đóng góp của người dân và đáp ứng được nhu cầu, mục tiêu nâng cao chất lượng, góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ phối hợp chăm sóc và giáo dục học sinh giữa gia đình và nhà trường tại các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh. Nhờ đó, những năm gần đây đã hạn chế được tối đa các trường hợp lạm thu ở các cơ sở giáo dục.
Còn nhiều vướng mắc thực tiễn
Quá trình thực hiện Nghị quyết 06, các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh cũng gặp một số khó khăn, vướng mắc nhất định, ảnh hưởng đến việc triển khai các nhiệm vụ, mục tiêu hàng năm.
Bà Phạm Thị Hà, Trưởng Phòng GD - ĐT TP. Gia Nghĩa cho biết, hiện nay một số trường học trên địa bàn gặp nhiều khó khăn khi triển khai một số quy định tại Nghị quyết số 06. Cụ thể, việc thuê người dọn khu vực nhà vệ sinh dành cho học sinh có mức thu tối đa 10.000 đồng/học sinh/tháng. Đây là nội dung đã tháo gỡ được rất nhiều khó khăn đối với các cơ sở giáo dục trong việc bố trí kinh phí thuê dọn nhà vệ sinh, bảo đảm vệ sinh khu vực nhà vệ sinh cho học sinh. Các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, các điểm trường lẻ, trường có số lượng học sinh ít gặp không ít khó khăn vì mức thu 10.000 đồng/học sinh/tháng không đủ để chi trả tiền công cho người lao động theo yêu cầu hiện nay.
Theo quy định của Chính phủ, mức lương vùng IV (tỉnh Đắk Nông nằm trong Vùng IV), tối thiểu là 3.250.000 đồng/tháng. Đối với các trường có khoảng 300 học sinh thì một tháng thu được 3.000.000 đồng, không đủ để chi trả.
Bên cạnh đó, việc cung cấp nước uống cho học sinh tại lớp, với mức thu tối đa 8.000 đồng/học sinh/tháng là chưa phù hợp với giá thị trường hiện nay.
Bà Phạm Thị Hải Yến, Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An, TP. Gia Nghĩa cho rằng, ghế ngồi chào cờ, sinh hoạt cho học sinh (trang bị đầu cấp), theo quy định có mức thu tối đa 35.000 đồng/học sinh/cấp học. Mức thu này là áp dụng mức kinh phí để mua ghế nhựa thấp. Tuy nhiên, ghế nhựa thấp chỉ phù hợp với học sinh các bậc học dưới. Học sinh bậc THPT ngồi ghế thấp không phù hợp nên các nhà trường phải mua ghế cao. Quy định này khiến các trường gặp khó khăn khi trang bị ghế cho học sinh đầu cấp.
Trong năm học 2023-2024, nhà trường vận động phụ huynh, học sinh cũ tặng lại ghế nên không phải trang bị mới cho học sinh lớp 10. Tuy nhiên, năm học 2024 - 2025, trường phải trang bị ghế mới nên chưa biết sẽ triển khai như thế nào cho phù hợp.
Đồng quan điểm, nhiều hiệu trưởng các trường mầm non, tiểu học và THCS cho rằng với mức thu 35.000 đồng hiện nay không đủ để mua ghế theo giá thị trường ở tỉnh Đắk Nông.
Bà Lê Ánh Tuyết, Hiệu trưởng Trường tiểu học Lê Lợi, xã Nam Xuân, huyện Krông Nô chia sẻ: “Hoạt động trải nghiệm sau giờ chính khóa là quy định của Bộ GD - ĐT như giáo dục kỹ năng sống, tổ chức các hoạt động trải nghiệm ngoài nhà trường… Tuy nhiên, với quy định mức thu tối đa 100.000 đồng/học sinh/tháng hoặc hoạt động như hiện nay, các cơ sở giáo dục không thể tổ chức được. Ngoài ra, hiện nay các cơ sở giáo dục mầm non thực hiện theo chương trình giáo dục hiện hành có tổ chức hoạt động trải nghiệm sau giờ chính khóa nhưng tại thời điểm xây dựng Nghị quyết số 06 nội dung này chưa có nên chưa đưa vào quy định mức thu để thực hiện nhiệm vụ trên.
Theo ông Trần Sĩ Thành, Phó Giám đốc Sở GD - ĐT Đắk Nông, trước những khó khăn trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 06, để duy trì hoạt động, nhiều trường tìm phương án khắc phục. Tuy nhiên, những giải pháp này chỉ mang tính chất tạm thời. Nhiều hoạt động các trường buộc phải ngưng triển khai vì kinh phí không đáp ứng được yêu cầu thực tế.
Cụ thể, một số cơ sở giáo dục được ngân sách Nhà nước đầu tư hồ bơi. Tuy nhiên, nguồn kinh phí chi thường xuyên giao không tăng lên nên trường không đủ kinh phí để duy trì, vận hành. Vì vậy, việc bổ sung quy định mức thu để triển khai thực hiện nội dung trên là rất cần thiết.
Tương tự, môn học tự chọn Anh văn ở lớp 1, lớp 2 hiện nay hầu hết các trường tiểu học chưa bố trí nguồn lực nên chưa thể tổ chức dạy học bộ môn này. Hay với quy định của Nghị quyết số 06 về mức thu 50.000 đồng/học sinh/năm cho công tác kiểm tra, đánh giá học sinh như mua giấy kiểm tra, thi; photo đề kiểm tra, đề thi… cũng chưa đáp ứng đủ.
“Hiện nay, Sở GD - ĐT đã làm văn bản xin ý kiến xây dựng dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 06/2021/NQ-HĐND ngày 20/8/2021 của HĐND tỉnh trình cấp thẩm quyền xem xét, sửa đổi, bổ sung để việc triển khai thực hiện các khoản thu và mức thu phù hợp với điều kiện thực tiễn".