Đắk Nông cần phối hợp chặt chẽ trong giải phóng mặt bằng

Thiếu chặt chẽ

GPMB là khâu quan trọng ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành các dự án đầu tư. Tuy nhiên, trong lĩnh vực xây dựng cơ bản của tỉnh, công tác GPMB đang tồn tại nhiều bất cập.

Trước hết là sự phối hợp, thống nhất giữa chính quyền địa phương, chủ đầu tư chưa thực sự chặt chẽ. Nhiều vấn đề phát sinh ở các dự án mà hai bên chưa phối hợp giải quyết đến kết quả cuối cùng.

Dự án Hồ Gia Nghĩa là một ví dụ. Dự án có tổng mức đầu tư 785 tỷ đồng, được tách thành 2 tiểu dự án. Đến nay, 2 gói thầu xây lắp thi công đã hoàn thiện 98% giá trị hợp đồng. Cả dự án hiện chỉ còn khoảng 77m kè, đường đi bộ quanh hồ chưa thi công. Nguyên nhân là do vướng mặt bằng của 3 hộ dân.

Để thực hiện GPMB 3 hộ dân này, cần sự thống nhất giữa Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng tỉnh (QLDA) và UBND TP. Gia Nghĩa về xác định ranh giới tọa độ dự án. Tuy nhiên, vướng mắc này đã kéo dài một thời gian và chưa được giải quyết dứt điểm.

Lý giải về nội dung này, ông Thạch Cảnh Tịnh, Phó Chủ tịch UBND TP. Gia Nghĩa cho hay, vướng mắc duy nhất hiện nay là liên quan đến việc xác định tọa độ ranh giới. Địa phương đã đề nghị Ban QLDA thực hiện đúng cam kết đã làm việc giữa hai bên.

“Chúng tôi chờ Ban QLDA có văn bản để xác định tọa độ chính xác, nhằm lấy cơ sở để thực hiện cưỡng chế, giải phóng mặt bằng”, ông Tịnh cho biết.

Dự án Khu liên hợp Bảo tàng, Thư viện và Công viên tỉnh Đắk Nông cũng vướng GPMB chưa được giải quyết. Hiện nay, còn 12 hộ chưa bàn giao mặt bằng cho dự án, với tổng diện tích 0,52ha.

Theo Ban QLDA, phần diện tích GPMB có dạng da báo, không liên tục, nên đơn vị rất khó triển khai thi công đồng bộ. Dự án đã được UBND tỉnh gia hạn thời gian thực hiện đến 31/12/2024. Tuy nhiên, nếu công tác GPMB không hoàn thành trong quý II/2024, nguy cơ dự án không kịp tiến độ.

“Chúng tôi đã làm việc với UBND TP. Gia Nghĩa và đang chờ các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong GPMB khu này. Vấn đề mà địa phương hiện nay chưa thống nhất được là xây dựng giá đất cụ thể lấy cơ sở tính toán phương án đền bù”, Giám đốc Ban QLDA Nguyễn Văn Nghĩa cho biết.

Tại cuộc họp giữa UBND tỉnh với Ban QLDA để nghe báo cáo tình hình giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 diễn ra ngày 3/5/2024, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Văn Chiến nhấn mạnh, giữa chủ đầu tư và chính quyền địa phương thiếu sự chặt chẽ. Nhiều vấn đề có thể giải quyết đơn giản, nhưng lại bị các bên làm phức tạp lên.

“Cần hạn chế văn bản, hình thức. Những vấn đề nào có thể giải quyết nhanh, gọn, các bên liên hệ bằng một cuộc điện thoại, qua zalo để trao đổi nhanh, nâng cao hiệu quả công việc”, ông Chiến nhấn mạnh.

Mạnh ai nấy làm

Thực tế, trong GPBM các dự án, ngoài thiếu phối hợp chặt chẽ, vẫn còn tình trạng mạnh ai nấy làm. Có những vấn đề liên quan phát sinh, nhưng các bên không chủ động ngồi lại với nhau, bàn bạc để giải quyết. Chỉ đến khi UBND tỉnh họp, mổ xẻ, thậm chí bày cách làm rồi mới triển khai thực hiện.

Theo Phó Giám đốc Sở TN-MT Vũ Văn Quỳnh, để phối hợp GPMB tốt cần sự chủ động tham mưu từ các bên liên quan. Giữa chủ đầu tư, địa phương cần phối hợp nhịp nhàng.

Tuy nhiên, thời gian qua, vấn đề này vẫn chưa thực sự hiệu quả. Các bên vẫn chưa chủ động phối hợp để xử lý những khó khăn, vướng mắc liên quan đến GPMB.

“Nhiều đơn vị còn có tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm trong xử lý khó khăn, vướng mắc liên quan”, Phó Giám đốc Sở TN-MT Vũ Xuân Quỳnh khẳng định.

Cùng chung quan điểm, Phó Chủ tịch UBND TP. Gia Nghĩa Thạch Cảnh Tịnh cho rằng, GPMB hiện nay còn khó vì liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị.

Tuy nhiên, giữa các đơn vị chưa có sự thống nhất. Thậm chí, nhiều trường hợp trong cùng một đơn vị, lãnh đạo nói một đằng, nhân viên cấp dưới thực hiện một nẻo.

“Có nhiều dự án, các bên tổ chức họp bàn rất nhiều lần. Lãnh đạo các bên thống nhất, nhưng khi cấp dưới triển khai làm lại nảy sinh nhiều vấn đề”, ông Tịnh khẳng định.

Thực tế, tình trạng chung hiện nay giữa các sở, ngành, địa phương, đơn vị còn quá bị động. Các bên chưa chủ động tham mưu phương án, cách làm.

“Nhiều đơn vị, UBND tỉnh còn nhắc mới làm. Thậm chí, lãnh đạo tỉnh còn phải chỉ việc cho mà làm. Trong khi, thẩm quyền về GPMB, giá đất cụ thể, UBND tỉnh đã giao cho chủ tịch các huyện, thành phố quyết định”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh lê Trọng Yên nêu tại cuộc họp giữa UBND tỉnh với Ban QLDA để nghe báo cáo tình hình giải ngân vốn đầu tư công năm 2024.

Cũng theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trọng Yên, các chủ đầu tư, địa phương còn rất bị động trong nêu vướng mắc, khó khăn liên quan đến dự án. Nhiều trường hợp khi lãnh đạo tỉnh hỏi mới thông tin. Trong khi, UBND tỉnh luôn dành thời gian để nghe các đơn vị báo cáo.

Riêng GPMB, TP. Gia Nghĩa được đánh giá là bất cập nhất. Địa bàn này đang vướng mặt bằng ở nhiều công trình trọng điểm. Trong đó, có những công trình kéo dài nhiều năm.

“TP. Gia Nghĩa hứa là phải làm, tránh tình trạng phát biểu chỉ để lấy lòng nhau. Nói thì hay, nhưng quan trọng dự án thể hiện ở kết quả thực hiện”, Phó Chủ tịch Lê Trọng Yên nhấn mạnh.

Cần phải linh hoạt, nhịp nhàng

GPMB tốt mới đẩy nhanh tiến độ các dự án. Muốn làm được điều này, trước tiên, công tác phối hợp giữa chủ đầu tư, địa phương phải nhịp nhàng, chặt chẽ.

Theo Phó Giám đốc Sở TN-MT Vũ Xuân Quỳnh, các sở, ban, ngành phối hợp với các huyện, thành phố tạo sự thống nhất trong hành động, tổ chức thực hiện.

Về phía các huyện, thành phố chủ động, sáng tạo trong lãnh đạo, linh hoạt trong xử lý tình huống. Các phòng chuyên môn liên quan thực hiện nghiêm túc các khâu từ quy trình kiểm kê, xác nhận nguồn gốc đất đai, lập, thẩm định đến phương án bồi thường, hỗ trợ. Trong GPMB vận dụng linh hoạt giữa các bước để rút ngắn thời gian, bảo đảm đúng quy định.

Các địa phương cần có sự tập trung vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Trong đó, cần phát huy vai trò của người đứng đầu trong cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị, xã hội. Vai trò này phải gắn trong từng công trình, dự án, nhất là những dự án trọng điểm.

Ông Vũ Xuân Quỳnh, Phó Giám đốc Sở TN-MT Đắk Nông cho rằng, đối với các chủ đầu tư chủ động bố trí cán bộ làm việc trực tiếp, phối hợp với các sở, ngành, các địa phương xử lý dứt điểm các vướng mắc liên quan.

“Mỗi bên cùng vào cuộc kịp thời tham mưu cho UBND tỉnh tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại đơn vị mình. Tránh tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Có như vậy mới nhanh chóng tháo gỡ được những vướng mắc, đẩy nhanh GPMB”, ông Quỳnh cho biết.

Nói về giải pháp trong GPMB, Giám đốc Sở Xây dựng Phan Nhật Thanh cho rằng, giữa chủ đầu tư, địa phương cần có tiếng nói chung. Các bên cùng tham mưu cho UBND tỉnh phương án khả thi nhất.

Đối với mỗi địa phương, quan trọng là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cấp huyện, cấp xã tăng cường đối thoại, lắng nghe và kịp thời giải quyết thấu đáo những ý kiến, kiến nghị của người dân.

“Chủ đầu tư cần xác định GPMB không phải trách nhiệm của riêng địa phương. Các đơn vị phối hợp với địa phương làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân hiểu về các quy định pháp luật. Từ đây, người dân đồng thuận, sớm bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công”, ông Thanh nêu quan điểm.

Liên quan đến công tác phối hợp trong GPMB, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Văn Chiến nhấn mạnh, các đơn vị liên quan chủ động, linh hoạt trong phối hợp, triển khai. Dự án thuộc trách nhiệm của ai. Cái nào làm được, không làm được phải nói rõ quan điểm với UBND tỉnh.

Những dự án nào người dân đã đồng thuận, các đơn vị cùng nhau rút ngắn thời gian thực hiện theo hướng nhanh gọn, hiệu quả, hạn chế thủ tục liên quan. Trong phạm vi của mình, các địa phương, chủ đầu tư bàn bạc để có phương án đền bù hợp tình, hợp lý.

“Tránh tình trạng ậm ừ cho qua, rồi để đó không làm. Trong khi, lãnh đạo tỉnh họp bàn, nói cho rát họng. Điều này không những ảnh hưởng đến tiến độ GPMB, chậm dự án, mà lớn hơn nữa là ảnh hưởng đến kinh tế - xã hội của tỉnh”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Văn Chiến cho hay.

Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia diễn ra ngày 6/3/2024, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười nhấn mạnh, GPMB chậm là do thiếu sự quyết tâm, quyết liệt của các sở, ngành, địa phương. Cơ chế phối hợp giữa các đơn vị chưa thật sự chặt chẽ.

Các sở, ngành, địa phương cần phối hợp chặt chẽ hơn để tháo gỡ khó khăn. Các sở, ngành như: Sở TN - MT, Sở Xây dựng, Sở GT-VT mạnh dạn phân cấp thẩm định trong công trình, dự án cho các huyện, thành phố.

"Riêng lãnh đạo các địa phương chủ động trao đổi với "tư lệnh" ngành để kịp thời giải quyết vướng mắc. Vướng ở đâu phải gỡ ở đó”, Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười chỉ đạo.

Về phía lãnh đạo các sở, ngành mạnh dạn trong tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức các giải pháp, cuộc họp chuyên đề để có những chỉ đạo kịp thời.

Trong thời gian tới, UBND tỉnh sẽ tổ chức làm việc với các địa phương, nhất là những địa phương còn nhiều vướng mắc trong GPMB nói riêng, đầu tư công nói chung.

Nguyễn Lương