Đề thi thử vào lớp 10 môn Văn năm học 2024 - 2025 (mẫu 2) Trường THCS Hạc Trì - Phú Thọ (kèm đáp án)

Đề thi thử vào lớp 10 môn Văn năm học 2024 - 2025 (mẫu 2) Trường THCS Hạc Trì - Phú Thọ

I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Đọc đoạn thơ dưới đây:

Tôi ước mình là một cái cây

Thi thoảng có chim tới hót

Con chim sâu bé bỏng nhảy nhót

Chẳng cần biết thế giới ra sao

Một cái cây xanh đến từng chiếc lá

Buổi sớm tỏa dưỡng khí

Ban đêm hứng ánh trăng

Một cái cây lang thang

Dù đứng im một chỗ

(Trích : “Tôi thích mình là một cái cây”, Thanh Thảo, NXB Đại học Vinh, 2021, tr.173)

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1 (1 điểm ) Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn thơ trên?

Câu 2 (1 điểm ) Trong khổ thơ đầu, nhân vật “tôi” đã ước như thế nào?

Câu 3 (1 điểm) Em hiểu như thế nào về những dòng thơ:

Một cái cây xanh đến từng chiếc lá

Buổi sớm tỏa dưỡng khí

Ban đêm hứng ảnh trăng

Câu 4 (1 điểm)

Có người cho rằng, hai câu thơ “ Một cái cây lang thang- Dù đứng yên một chỗ” thể hiện quan niệm sống của nhà thơ: Tự do về mặt tinh thần, tư tưởng. Em có đồng ý với cách hiểu này không? Vì sao?

II. LÀM VĂN (6.0 điểm)

Câu 1 (2 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn khoảng 10-12 câu bàn về ý nghĩa của việc sống là chính mình.

Câu 2 ( 4 điểm)

Vẻ đẹp tâm hồn thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mỹ đã được Lê Minh Khuê tái hiện một cách sống động và hấp dẫn trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi.

Hãy phân tích nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê (SGK Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2020) để làm sáng tỏ ý kiến trên.

Đáp án đề thi thử vào lớp 10 môn Văn năm học 2024 - 2025 (mẫu 2) Trường THCS Hạc Trì

I. ĐỌC HIỂU

1. Phương thức biểu đạt chính: nghị luận

2.

- Ước là một cái cây: con chim sâu nhảy nhót, không quan tâm đến thế giới bên ngoài.

3.

- Đây là một cái cây tự do: tự do xanh đến từng chiếc lá, tự do tỏa dưỡng khí, hứng ánh trăng.

=> Khát vọng của nhà thơ: khát vọng được sống chủ động, sống tự do, tự tại; được làm những việc mình thích, giống như sự tự do của cái cây vậy.

4. HS có thể đồng ý hay không đồng ý

Giải thích rõ vì sao?

II. LÀM VĂN

Câu 1

Yêu cầu về hình thức

- Viết đúng hình thức một đoạn văn dung lượng khoảng 10 đến 12 câu

- Diễn đạt rõ ràng mạch lạc; không mắc lỗi chính tả, dùng từ đặt câu.

- Đoạn văn sáng tạo, có cách diễn đạt mới mẻ.

Yêu cầu về nội dung

Học sinh có thể triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng cần tập trung làm rõ ý nghĩa của việc sống là chính mình trong cuộc sống. Có thể theo hướng sau:

- Giải thích: Sống là chính mình là sống đúng với những gì mình khát khao, theo đuổi, không phải phụ thuộc vào người khác.

- Bàn luận:

+ Khi sống là chính mình, ta đã để những suy nghĩ, cách hành xử của bản thân được tự do bộc lộ ra ngoài, không bị chi phối bởi tác động của người xung quanh.

+ Sống là chính mình, con người sẽ làm chủ cuộc đời, nhận ra mặt mạnh của bản thân để phát huy, mặt yếu để rút kinh nghiệm.

+ Nhờ có sống là chính mình, ta sẽ trở nên lạc quan, tự tin vào bản thân. Từ có, ta sẽ có động lực, sức mạnh tinh thần để vượt qua những cám dỗ của tiến tài, địa vị, đồng thời ta sẽ được được người khác tôn trọng.

DC:

- Phê phán nhg người sống lệ thuộc vào người khác

- Đưa ra bài học nhận thức và hành động phù hợp

Câu 2

* Yêu cầu chung:

- Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận văn học.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận.

- Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

- Bài viết sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ

* Yêu cầu cụ thể:

Thí sinh có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau, song cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau:

a/ Giới thiệu tác giả, tác phẩm và cảm nhận chung về vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật Phương Định.

b/ Phân tích nhân vật Phương Định để làm sáng tỏ nhận định:

* Giải thích nhận định: Vẻ đẹp tâm hồn là vẻ đẹp được toát ra từ nội tâm con người được thể hiện trên nhiều phương diện như: tư tưởng, tình cảm, cách sống...

-> Vẻ đẹp tâm hồn thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ được thể hiện qua những phẩm chất như: Gan dạ, dũng cảm, có tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó, tâm hồn trong sáng, hồn nhiên, lạc quan yêu đời. Điều đó được thể hiện rất rõ qua nhân vật Phương Định.

* Chứng minh vẻ đẹp tâm hồn của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ qua nhân vật Phương Định.

- Tinh thần dũng cảm, ý chí kiên cường:

+ Phương Định có lí tưởng sống cao đẹp: Cô từng có thời học sinh hồn nhiên, những ngày sống yên bình, hạnh phúc với mẹ trong ngôi nhà nhỏ. Khi Tổ quốc cần, cô đã từ biệt Hà Nội trở thành thanh niên xung phong sống và chiến đấu tại một cao điểm ác liệt ở mặt trận Trường Sơn.

+ Dũng cảm, gan dạ, bình tĩnh đối diện với hiểm nguy và sẵn sàng hy sinh để hoàn thành nhiệm vụ. Công việc gian khổ và nguy hiểm nhưng cô coi đó là trách nhiệm, nghĩa vụ, là niềm hạnh phúc của tuổi trẻ khi được hiến dâng cuộc đời mình cho đất nước.

+ Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc: Trên tuyến đường Trường Sơn ác liệt, mỗi ngày địch trút bom từ ba đến năm lần. Phá bom là công việc thường xuyên của cô. Nhưng mỗi lần phá bom đều rất căng thẳng, từng cảm giác nhỏ nhất của Phương Định đã được nhà văn miêu tả hết sức tinh tế. Qua đó làm nổi bật ý chí kiên cường, tự trọng, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.

- Hồn nhiên, mơ mộng, lạc quan, yêu đời:

+ Có tâm hồn nhạy cảm: ý thức được vẻ đẹp hình thức của mình, cũng như tình cảm của mọi người dành cho mình (Là cô gái khá, bím tóc dày, cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn...Không vồn vã, thướng đứng xa, nhìn đi nơi khác)

+ Lạc quan, yêu đời: Mê hát, thích nhiều bài, dựa vào thành đá khe khẽ hát....

+ Giàu cảm xúc, mơ mộng: Vui thích cuống cuồng, chạy vào chạy ra, nhặt đá bỏ vào tay Nho. Thẫn thờ tiếc nối, nhớ mẹ, nhớ những ngôi sao trên bầu trời thành phố, con đường nhựa rộng...

- Giàu tình cảm yêu thương đồng đội:

+ Cô luôn yêu quý, cảm phục tất cả những chiến sĩ mà cô đã gặp trên đường ra trận. Họ là động lực tiếp cho cô sức mạnh mỗi khi cô làm nhiệm vụ phá bom. (những người mặc quân phục là những người đẹp nhất, cao thượng nhất...)

+ Luôn yêu thương gắn bó với Nho và chị Thao như người thân trong gia đình. Cô khâm phục, thấu hiểu chị Thao và coi Nho như đứa em gái nhỏ đáng yêu. Khi Nho bị thương, cô đã làm tất cả, chăm sóc Nho như một người chị chăm em, như một nữ y tá thực sự.

- Vẻ đẹp tâm hồn thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mỹ đã được Lê Minh Khuê tái hiện một cách sống động và hấp dẫn :

+ Ngòi bút miêu tả lí nhân vật tinh tế.

+ Nghệ thuật kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ khẩu ngữ, trẻ trung nữ tính.

+ Xây dựng chi tiết nghệ thuật đặc sắc, giàu ý nghĩa.

c. Đánh giá :

- Khẳng định lại vấn đề: nhân vật Phương Định tiêu biểu cho vẻ đẹp tâm hồn thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mỹ đã được Lê Minh Khuê tái hiện một cách sống động và hấp dẫn.

- Liên hệ bản thân.

Trên đây là đáp án đề thi thử vào 10 môn Văn của Trường THCS Hạc Trì (mẫu 2), mong rằng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em ôn tập.

Hùng Cường