Lo ngại biến động nguồn cung, Giá cao su sẽ biến động mạnh thời gian tới?

Nguồn cung cao su có thể tiếp tục thiếu hụt trong năm 2024- 2025

Theo số liệu từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), từ đầu tháng 4/2024 đến nay, giá cao su tại các sàn giao dịch châu Á biến động trái chiều, giá tăng tại Nhật Bản và Thượng Hải, trong khi giảm tại Thái Lan.

Cụ thể, tại Sở giao dịch hàng hóa Osaka Exchange (OSE), giá cao su tăng trở lại so với cuối tháng trước. Ngày 09/4/2024, giá cao su RSS3 giao kỳ hạn gần ở mức 345,3 Yên/kg (tương đương 2,27 USD/kg), tăng 2,1% so với cuối tháng 3/2024 và tăng 73,6% so với cùng kỳ năm 2023.

Giá cao su kỳ hạn tại Nhật Bản tăng do điều kiện thời tiết không thuận lợi ở các khu vực sản xuất cao su và đồng Yên yếu đi, mặc dù giá dầu giảm đã hạn chế mức tăng.

Tại Sàn giao dịch hàng hóa tương lai Thượng Hải (SHFE), giá cao su RSS3 cũng trong xu hướng tăng. Ngày 09/4/2024, giá cao su RSS3 giao kỳ hạn gần ở mức 14.840 NDT/tấn (tương đương 2,05 USD/kg), tăng 3,4% so với cuối tháng 3/2024 và tăng 29,9% so với cùng kỳ năm 2023. 

Về lượng tồn kho, tuần tính đến ngày 07/4/2024, tổng tồn kho cao su tự nhiên tại khu ngoại quan và thương mại tổng hợp Thanh Đảo đạt 643.500 tấn, giảm 16.400 tấn so với tuần trước (trong đó, tồn kho tại khu ngoại quan đạt 88.800 tấn, giảm 1,1%; Tồn kho thương mại tổng hợp đạt 554.700 tấn, giảm 2,7%). 

Tại Thái Lan, giá cao su giảm trở lại sau khi tăng mạnh trong tháng trước. Chốt phiên giao dịch ngày 9/4/2024, giá cao su RSS3 dao động ở mức 88 Baht/kg (tương đương 2,41 USD/kg), giảm 1,3% so với cuối tháng 3/2024, nhưng tăng 67,4% so với cùng kỳ năm 2023.

Hiện tượng La Nina có khả năng xảy ra vào nửa cuối năm 2024 sẽ tiếp tục gây lo ngại cho nguồn cung Thái Lan nói riêng và toàn cầu nói chung, vì thời điểm này là mùa cao điểm khai thác cao su, sau khi kết thúc giai đoạn nghỉ cạo và thay lá trong nửa đầu năm. Trong 2 tháng đầu năm 2024, sản lượng cao su của Thái Lan đạt 871 nghìn tấn, giảm 0,4% so với cùng kỳ năm 2023.

Theo nhận định của các chuyên gia, nguồn cung cao su có thể tiếp tục thiếu hụt trong năm 2024- 2025, thị trường toàn cầu có thể sẽ thiếu hụt khoảng 600 - 800 nghìn tấn mỗi năm. Sự chênh lệch cung - cầu này đến từ tiêu thụ cao su thiên nhiên trên toàn cầu có thể duy trì tốc độ tăng trưởng từ 4-6% mỗi năm, nhờ vào sự phục hồi của ngành sản xuất ô tô và lốp xe toàn cầu, đặc biệt là tại thị trường Trung Quốc.

Trong khi đó, nguồn cung sẽ bị hạn chế với mức tăng trưởng nhẹ, bình quân chỉ khoảng 1-3% mỗi năm. Nguyên nhân là do dịch bệnh lá cùng với điều kiện thời tiết khắc nghiệt khi năm 2024 là năm đặc biệt của pha chuyển giao giữa El Nino và La Nina. Thêm vào đó, nguồn cung cũng đã giảm đáng kể khi các hộ kinh doanh chuyển sang trồng các cây công nghiệp khác trong giai đoạn giá cao su giảm mạnh thời gian qua.

Nguồn cung cao su thiên nhiên toàn cầu dự kiến sẽ chỉ tăng trưởng bình quân khoảng 1 - 3%/năm trong giai đoạn 2024 – 2025. Trong khi đó, diện tích canh tác cao su tại Thái Lan và Indonesia (chiếm 51% tổng sản lượng mủ toàn cầu) liên tiếp sụt giảm và chưa có dấu hiệu dừng lại do dịch bệnh trên cây cao su cùng với xu hướng các hộ nông dân chuyển sang trồng các cây công nghiệp khác có hiệu suất kinh tế cao hơn khi việc trồng cây cao su mất từ 5 – 7 năm mới có thể khai thác mủ được.

Mùa vụ khai thác cao điểm của cây cao su tại khu vực Đông Nam Á (chiếm khoảng 75% sản lượng mủ toàn cầu) rơi vào giai đoạn từ cuối quý III/2024 sau khi trải qua giai đoạn nghỉ thay lá từ khoảng tháng 2 đến tháng 5. Do đó, các nhà sản xuất thường tập trung đẩy mạnh mua hàng vào giai đoạn cuối năm sau khi dự phóng tình hình kinh doanh cho năm tiếp theo. Vì vậy, giá cao su trong nửa cuối năm nay sẽ quyết định xu hướng giá cao su trong năm 2025.

Đáng chú ý, khả năng xảy ra hiện tượng La Nina vào nửa cuối năm 2024 sẽ tiếp tục gây lo ngại cho nguồn cung Thái Lan nói riêng và toàn cầu nói chung vì giai đoạn này là mùa cao điểm khai thác cao su, sau khi kết thúc giai đoạn nghỉ cạo và thay lá trong nửa đầu năm.

Với đà phục hồi vẫn chưa có tín hiệu chững lại ở các lĩnh vực tiêu thụ cao su tự nhiên chủ chốt và rủi ro cao trong việc thiếu hụt nguồn cung, Công ty chứng khoán PHS hiện dự báo giá cao su SR20 có thể neo cao và đạt mức giá từ 1,6-1,8 USD/kg bằng với giai đoạn 2021 đến nửa đầu năm 2022, tương ứng mức tăng 10 – 20% so với năm 2023.

Xuất khẩu cao su sang các thị trường chủ lực tăng mạnh

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, tháng 3/2024, xuất khẩu cao su của Việt Nam đạt gần 116,1 nghìn tấn, trị giá 180,36 triệu USD, tăng 32,3% về lượng và tăng 38,8% về trị giá so với tháng 2/2024. So với tháng 3/2023 tăng 0,2% về lượng và tăng 10% về trị giá.

Lũy kế 3 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu cao su đạt 414,31 nghìn tấn, trị giá 607,35 triệu USD, tăng 8,5% về lượng và tăng 14,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023.

Về giá xuất khẩu, tháng 3/2024, giá cao su xuất khẩu bình quân đạt 1.554 USD/tấn, tăng 4,9% so với tháng 2/2024 và tăng 9,9% so với tháng 3/2023. Lũy kế 3 tháng đầu năm 2024, giá cao su xuất khẩu bình quân đạt 1.466 USD/tấn, tăng 5,3% so với cùng kỳ năm 2023.

Cũng theo dữ liệu từ Cục Xuất nhập khẩu, tháng 3/2024, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu cao su lớn nhất của Việt Nam, chiếm 52,83% tổng lượng cao su xuất khẩu của cả nước, với gần 61,34 nghìn tấn, trị giá 90,72 triệu USD, tăng 4,5% về lượng và tăng 7,9% về trị giá so với tháng 2/2024.

Tuy nhiên so với tháng 3/2023 giảm 29,3% về lượng và giảm 24,3% về trị giá. Giá cao su xuất khẩu bình quân sang Trung Quốc ở mức 1.479 USD/tấn, tăng 3,2% so với tháng 2/2024 và tăng 7,1% so với tháng 3/2023.

Lũy kế 3 tháng đầu năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc 287,85 nghìn tấn cao su, trị giá 407,82 triệu USD, giảm 1,6% về lượng, nhưng tăng 2,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2023.

Đáng chú ý, trong tháng 3/2024, xuất khẩu cao su sang một số thị trường như: Ấn Độ, Đức, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Sri Lanka, Bỉ, Hoa Kỳ... tăng trưởng mạnh cả về lượng và trị giá so với tháng 3/2023.

Mới đây, Ấn Độ đã quyết định giảm thuế nhập khẩu đối với một số loại xe điện được sản xuất bởi các nhà sản xuất ô tô cam kết đầu tư ít nhất 500 triệu USD và bắt đầu sản xuất trong nước trong vòng 3 năm. Điều này hứa hẹn sẽ là bước tiếp mới với ngành công nghiệp ô tô của quốc gia này và đi kèm với đó là nhu cầu về cao su cũng tích cực hơn cho hoạt động sản xuất lốp xe.

Hoàng Hậu (t/h)