Vướng mặt bằng xây dựng hồ chứa bùn rửa bô xít Đắk Nông
Dự án Đập hồ chứa bùn sau tuyển rửa số 2 Nhà máy Alumin Nhân Cơ, huyện Đắk R'lấp (Đắk Nông) đang vướng mặt bằng khoảng 20% diện tích.
Dự án Đập hồ chứa bùn sau tuyển rửa số 2 của Nhà máy Alumin Nhân Cơ được Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) phê duyệt tháng 8/2020. Dự án triển khai trên diện tích hơn 65ha tại xã Nghĩa Thắng, huyện Đắk R’lấp. Chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là gần 136,5 tỷ đồng.
Theo UBND huyện Đắk R’lấp, có 64 hộ dân bị thu hồi đất trong vùng Dự án Đập hồ chứa bùn sau tuyển rửa số 2. Năm 2022, UBND huyện Đắk R’lấp đã ban hành quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 64 trường hợp.
Tới nay, có 52/64 trường hợp nhận tiền bồi thường, hỗ trợ với diện tích 51,8ha. Công ty Nhôm Đắk Nông - TKV (đơn vị quản lý, vận hành Nhà máy Alumin Nhân Cơ) đã phát dọn mặt bằng của 40 hộ dân với diện tích 32ha. Từ đầu năm 2024 tới nay, dự án đã triển khai thi công.
Hiện tại, có 12 trường hợp bị thu hồi 13,31ha đất chưa nhận tiền bồi thường do chưa đồng thuận với phương án thu hồi đất của UBND huyện Đắk R’lấp. Một số trường hợp đã nhận tiền bồi thường nhưng chưa bàn giao đất và tiếp tục kiến nghị lên cấp có thẩm quyền. Tổng diện tích chưa bàn giao mặt bằng tại dự án là hơn 33ha.
UBND huyện Đắk R’lấp đã rà soát quỹ đất tái định cư trên địa bàn và ưu tiên bố trí cho 7/8 hộ đủ điều kiện tái định cư. Địa phương đã tổ chức cho người dân bốc thăm cuối tháng 12/2023 và đang hoàn thiện hồ sơ để giao đất tái định cư theo quy định.
Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất huyện Đắk R’lấp là đơn vị làm nhiệm vụ giải phóng mặt bằng tại dự án này. Trong quá trình giải phóng mặt bằng, nhiều người dân đề nghị Nhà nước thu hồi luôn phần đất còn lại ngoài ranh của dự án vì không đủ điều kiện canh tác. Một số trường hợp bị chồng lấn đất sông suối yêu cầu được bồi thường, hỗ trợ vì đã sử dụng ổn định lâu nay.
Đối với kiến nghị thu hồi đất ngoài ranh của dự án, UBND huyện Đắk R’lấp đã đồng ý chủ trương. Ban Quản lý dự án và phát triển quỹ đất huyện Đắk R’lấp đã hoàn thiện hồ sơ kiểm kê 7 trường hợp với diện tích 1,83ha. Ngày 1/4, đơn vị đã chuyển hồ sơ đề nghị UBND xã Nghĩa Thắng xác nhận nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất để thu hồi theo quy định.
Huyện Đắk R’lấp đã tiến hành rà soát lại diện tích đất người dân kiến nghị có chồng lấn sông suối. Tháng 3/2024, Phòng TN-MT Đắk R’lấp đã trình hồ sơ thẩm định đối với 33 hộ dân với diện tích 3,15ha.
Khúc mắc lớn nhất trong giải phóng mặt bằng của dự án là kiến nghị liên quan đến giá đất. Một số hộ dân không đồng ý với phương án thu hồi đất của UBND huyện vì cho rằng đơn giá thấp hơn nhiều so với giá thị trường. Một số trường hợp có đất tiếp giáp mặt đường hiện hữu nhưng trong phương án thu hồi của UBND huyện Đắk R’lấp không có đường nên đang tiếp tục kiến nghị điều chỉnh.
Hiện UBND huyện Đắk R’lấp đã giao các phòng, ban chuyên môn phối hợp với UBND xã Nghĩa Thắng rà soát lại toàn bộ hồ sơ của dự án. Các đơn vị tập trung xác minh, đề xuất hướng giải quyết cụ thể, đúng quy định pháp luật đối với các kiến nghị của người dân, sớm giải phóng mặt bằng cho dự án.