Dấu mốc mới trong quan hệ ASEAN-Australia
Dòng chảy thông tin - Ngày đăng : 05:34, 05/03/2024
Australia là một trong những đối tác đầu tiên thiết lập quan hệ đối thoại với ASEAN năm 1974. Hai bên nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược và sau đó là Đối tác chiến lược toàn diện lần lượt vào năm 2014 và 2021. Những bước tiến trong quan hệ cho thấy mức độ đối thoại, hợp tác giữa hai bên ngày càng được nâng cao.
Quan hệ ASEAN-Australia được thúc đẩy qua nhiều cơ chế, trong đó có các cuộc họp hằng năm cấp lãnh đạo, bộ trưởng ngoại giao, quan chức cấp cao (SOM), và Ủy ban hợp tác chung.
Ngoài ra, hai bên cũng có các cơ chế đối thoại cấp bộ trưởng, SOM và cấp làm việc trong nhiều lĩnh vực chuyên ngành. Hợp tác giữa hai bên đang được triển khai trên cơ sở Kế hoạch hành động ASEAN-Australia giai đoạn 2020-2024 và Phụ lục triển khai quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN-Australia.
Về hợp tác chính trị-an ninh, Australia tham gia tích cực vào các khuôn khổ do ASEAN chủ trì, như Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+) và Diễn đàn biển ASEAN mở rộng (EAMF). Hai bên cũng thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực an ninh mạng, phòng chống tội phạm xuyên quốc gia…
Australia là đối tác kinh tế quan trọng của ASEAN. Tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa ASEAN và Australia đạt 101,08 tỷ USD năm 2022.
Cũng trong năm này, đầu tư trực tiếp nước ngoài của Australia vào ASEAN đạt 2,01 tỷ USD. Australia là một trong năm đối tác cùng các nước thành viên ASEAN tham gia Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).
ASEAN, Australia và New Zealand đã hoàn tất đàm phán và ký kết Nghị định thư thứ hai sửa đổi Hiệp định Thương mại tự do ASEAN-Australia-New Zealand (AANZFTA). Tháng 9/2023, Australia ra mắt Chiến lược kinh tế Đông Nam Á đến 2040 nhằm thúc đẩy hợp tác giữa hai bên, tạo động lực cho quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.
Về hợp tác văn hóa, xã hội và hợp tác phát triển, ASEAN và Australia thúc đẩy hợp tác giáo dục, đào tạo, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, giao lưu nhân dân, thúc đẩy quyền con người, ứng phó biến đổi khí hậu...
Australia tích cực hỗ trợ ASEAN triển khai Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN (MPAC) 2025 và Sáng kiến Hội nhập ASEAN (IAI) nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển tại các nước, cũng như giữa các nước thành viên ASEAN; phát triển tiểu vùng, trong đó có tiểu vùng Mê Công, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bao trùm, phát triển đồng đều và bền vững trong toàn khu vực.
Là một trong các hoạt động chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Australia, Diễn đàn ASEAN-Australia lần thứ 36 diễn ra tại thành phố Melbourne của Australia tháng 2 vừa qua nhằm rà soát tình hình hợp tác và trao đổi các biện pháp thúc đẩy quan hệ trong thời gian tới.
Tại Diễn đàn, Trưởng SOM và Trưởng đoàn các nước ASEAN và Australia khẳng định tiếp tục làm sâu sắc quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện theo hướng hiệu quả, thực chất và cùng có lợi. Theo đó, hai bên nhất trí sớm triển khai đàm phán xây dựng Kế hoạch hành động trong giai đoạn mới.
Cùng với sự phát triển của quan hệ ASEAN-Australia, mối quan hệ giữa Việt Nam và Australia cũng phát triển ngày một mạnh mẽ và vững chắc. Sau khi được thiết lập năm 1973, quan hệ hai nước từng bước nâng cấp lên Đối tác toàn diện, Đối tác toàn diện tăng cường và Đối tác chiến lược. Năm 2023 đánh dấu mốc kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao giữa hai nước.
Dựa trên nền tảng quan hệ hơn nửa thế kỷ qua và thông qua duy trì trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp, quan hệ chính trị giữa Việt Nam và Australia ngày càng được củng cố. Hai bên hợp tác tốt trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng thông qua ký thỏa thuận hợp tác, phòng chống tội phạm, quản lý xuất nhập cảnh...
Việt Nam và Australia hiện nằm trong nhóm 10 nước đối tác thương mại hàng đầu của nhau. Kim ngạch thương mại song phương năm 2023 đạt 13,8 tỷ USD. Australia là một trong những đối tác song phương cung cấp hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam.
Trong hợp tác đa phương, hai nước duy trì phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức, diễn đàn khu vực và quốc tế.
Trước Hội nghị cấp cao đặc biệt kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN-Australia, Đại sứ Australia tại Việt Nam Andrew Goledzinowski đưa ra thông điệp, trong đó khẳng định Australia rất coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với ASEAN, cũng như mối quan hệ chặt chẽ với các nước thành viên Hiệp hội, trong đó có Việt Nam.
Đây là một trong những cơ sở để các mối quan hệ này tiếp tục phát triển, đóng góp vào hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung.