Vững tin vươn cao

Nền móng từ 3 trụ cột

Từ ví von đến thực tiễn, sau 20 năm kể từ ngày tái lập, Đắk Nông đã và đang khẳng định chiến lược phát triển rõ ràng và vững chắc hơn khi các trục kinh tế thế mạnh minh chứng hiệu quả. Tiềm năng để Đắk Nông vươn cao hơn trong nội vùng, so với cả nước và quốc tế không còn mơ ước mà dần thành hiện thực.

Từ một tỉnh với nền kinh tế thuần nông, ngay từ Đại hội Đảng bộ tỉnh Đắk Nông lần thứ IX (năm 2005), Đắk Nông đã đưa ra định hướng lấy nông nghiệp làm nền tảng, công nghiệp, dịch vụ làm động lực và du lịch làm mũi nhọn để phát triển. Qua các kỳ đại hội, định hướng xuyên suốt đó từng bước được cụ thể hóa bằng các nghị quyết chuyên đề; chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế theo hướng giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp, gia tăng giá trị trên một diện tích đất, tăng dần tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ… khai thác tiềm năng, lợi thế để phát triển du lịch.

Trong chặng đường 20 năm qua, cơ cấu kinh tế của tỉnh có sự chuyển dịch theo đúng định hướng, giảm dần tỷ trọng ngành nông, lâm và thủy sản, tăng dần tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ. Giai đoạn trước năm 2010, nông nghiệp luôn giữ mức trên 50% (năm 2004 là 62,86%) trong cơ cấu GRDP. Tuy nhiên, giai đoạn từ sau năm 2010 đến nay là sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế mạnh mẽ với sự giảm rõ rệt của tỷ trọng ngành Nông nghiệp, còn hơn 37%; ngành Công nghiệp - xây dựng trên 19%, ngành Dịch vụ trên 38%, còn lại là khu vực thuế trừ trợ cấp sản phẩm. Giá trị sản xuất công nghiệp cả giai đoạn 2004-2023 ước đạt 116.073 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn là 19,68%/năm.

Không chỉ chuyển dịch tích cực trong cơ cấu ngành, lĩnh vực, các trục kinh tế Đắk Nông cũng đang khẳng định vai trò trụ cột. Hàm lượng khoa học, ứng dụng công nghệ trong ngành nông nghiệp ngày một nâng cao. Ngành công nghiệp khai khoáng, chế biến, năng lượng tái tạo đang đóng góp tích cực gia tăng giá trị kinh tế.

Du lịch tuy chưa có sự bứt phá mạnh mẽ song cũng đang cho thấy lợi thế so sánh về du lịch khám phá, trải nghiệm, nghỉ dưỡng… Những kết quả trên đã tạo nền móng vững chắc cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Hiện thực hóa mục tiêu

Sau 3 nhiệm kỳ đại hội, từ Đại hội IX đến Đại hội XI của Đảng bộ tỉnh, tầm nhìn kế hoạch chỉ ở giai đoạn 5 năm thì đến Đại hội XII, trên cơ sở định hướng, chiến lược phát triển chung toàn khu vực, Đảng bộ Đắk Nông đã đưa ra một tầm nhìn chiến lược dài hơi hơn, rõ ràng hơn trong quan điểm và mục tiêu phát triển. Đây là cơ sở tiền đề, vừa là động lực để Đắk Nông vươn tới một tầm cao hơn, với quyết tâm lớn hơn nhằm hiện thực hóa khát vọng vươn lên của một tỉnh trẻ, căng tràn nghị lực bứt phá.

Những năm của giai đoạn đầu phát triển, ngành nông nghiệp Đắk Nông chủ yếu phát triển về chiều rộng. Tức tăng trưởng về quy mô, diện tích, còn giá trị trên một diện tích đất còn khá khiêm tốn. Nếu so sánh với các tỉnh như Đắk Lắk, Lâm Đồng… giai đoạn 2005-2010, nông nghiệp Đắk Nông gần như đang “khởi động” với một số cây trồng chủ lực truyền thống. Đến nay, Đắk Nông đã được trong nước, quốc tế biết đến với những sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao. Từ vùng nguyên liệu đến hệ thống thu mua, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp đang từng bước được quy trình hóa với các tiêu chuẩn cấp quốc gia và quốc tế.

Riêng công nghiệp, ngành khai thác, chế biến bô xít-nhôm đang từng bước hiện thực hóa việc phát triển Đắk Nông trở thành trung tâm công nghiệp bô xít- nhôm của cả nước. Năng lượng tái tạo cũng đang mở ra một ngành công nghiệp mới với những lợi thế bứt phá cho Đắk Nông khi tiềm năng thủy điện, điện gió, điện mặt trời được đánh thức.

Về du lịch, tuy hiệu quả kinh tế mang lại chưa lớn song cũng đang cho thấy khởi sắc ở những năm gần đây. Du khách biết đến Đắk Nông với chuỗi giá trị văn hóa, địa chất vùng công viên địa chất toàn cầu và những danh lam, thắng cảnh tương đối nguyên sơ, hấp dẫn. Mục tiêu về một tuyến cao tốc nối vùng động lực phía nam; tuyến đường sắt hay đường không để phá vỡ thế độc đạo về lưu thông đang từng bước được hiện thực hóa.

Sau 20 năm kể từ ngày tái lập, Đắk Nông đã thoát khỏi tình trạng của một tỉnh nghèo, kém phát triển. Đây là cả một quá trình xây dựng vừa cấp tốc, vừa bền bỉ trên cơ sở tập trung nguồn lực cho các trục kinh tế thế mạnh. Từ một tỉnh với tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới 37% (theo chuẩn cũ) ở năm 2005, đến nay, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025 giảm xuống còn 5,18%. Đặc biệt, năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ của Đắk Nông giảm trên 8%, cao nhất khu vực Tây Nguyên. Đây là minh chứng cụ thể nhất về hiệu quả chính sách, sự tác động tích cực trong đầu tư nguồn lực phát triển.

Nâng tầm vị thế

Không chỉ đặt mục tiêu vươn tầm ngang các tỉnh trong khu vực, những năm gần đây, Đắk Nông đang phát huy tốt lợi thế so sánh để lan tỏa hình ảnh về một Đắk Nông căng tràn khát vọng vươn cao.

Nhìn lại chặng đường phát triển, hình ảnh về một Đắk Nông được bạn bè trong nước, quốc tế biết đến không chỉ là một hệ thống hang động núi lửa, một Hồ Tà Đùng hay Nhà máy Alumin Nhân Cơ… Đó còn là vùng đất của đa sắc màu văn hóa với những con người thân thiện, hào sảng và giàu nghị lực. Đó là vùng đất của những học sinh giỏi ở tầm quốc gia, những doanh nhân trẻ năng động, sáng tạo, đưa sản phẩm mang thương hiệu Đắk Nông tới 35 quốc gia, vùng lãnh thổ và những nhà lãnh đạo giám nghĩ, giám làm…

Đắk Nông nay đã khác. Đó là nhận định của phần lớn những người trở lại Đắk Nông thời gian gần đây. Đó là một Đắk Nông khởi sắc mạnh mẽ cả về hạ tầng và quy mô phát triển. Đắk Nông ngày nay không chỉ lo xóa cái đói, giảm cái nghèo mà còn phát huy tiềm năng nội lực, tranh thủ nguồn lực, mở rộng quan hệ đối tác trong khu vực, cả nước và quốc tế để phát triển.

Những năm qua, Đắk Nông cũng là điểm đến lựa chọn của nhiều sự kiện văn hóa, chính trị, thể thao và kinh tế mang tầm khu vực, quốc gia và quốc tế.

Trong quá trình phát triển, có những mục tiêu, giai đoạn, tuy chưa đạt như kỳ vọng, song những kết quả đạt được sau 20 năm kể từ ngày tái lập đã bước đầu khẳng định vị thế một Đắk Nông sẵn sàng bứt tốc vươn mình phát triển.

Hồ Đức Diệu