Dòng chảy thương mại toàn cầu bị đe dọa
Dòng chảy thông tin - Ngày đăng : 09:14, 21/12/2023
Lực lượng Houthi đã thừa nhận thực hiện hai vụ tấn công nhằm vào các tàu chở hàng quốc tế đi qua Biển Ðỏ, gồm tàu container MSC PALATIUM III - thuộc sở hữu của Thụy Sĩ và treo cờ Liberia và tàu container Al Jasrah thuộc hãng vận tải biển Hapag-Lloyd của Ðức mới đây. Cơ quan điều hành thương mại hàng hải của Anh cũng đã báo cáo có 8 sự cố ở khu vực phía nam Biển Ðỏ, gần eo biển Bab al-Mandab.
Kể từ khi bùng phát xung đột giữa Israel và phong trào Hamas hôm 7/10, Houthi đã nhiều lần tuyên bố sẽ tấn công các tàu hướng đến Israel, bất kể là tàu của nước nào, đồng thời cảnh báo các công ty vận tải quốc tế không giao dịch với các cảng của Israel. Lãnh đạo của lực lượng Houthi ở Yemen khuyến cáo về những rủi ro mà các tàu chở hàng có thể gặp phải khi đi qua Biển Ðỏ.
Các cuộc tấn công của lực lượng Houthi ở Biển Ðỏ trở thành mối đe dọa an ninh lớn đối với hoạt động vận tải biển quốc tế và thương mại toàn cầu. Liên minh châu Âu (EU), NATO và một số quốc gia, trong đó có Mỹ và Yemen, đã chỉ trích các cuộc tấn công mà Houthi liên tiếp thực hiện trên Biển Ðỏ gây ảnh hưởng các quyền và tự do hàng hải, cản trở hoạt động vận tải biển của nhiều quốc gia. Hiện một loạt doanh nghiệp vận tải biển như Maersk, Hapag-Lloyd, MSC, CMA CGM… thông báo tạm dừng lưu thông qua Biển Ðỏ do gia tăng nguy cơ bị Houthi tấn công.
Do ảnh hưởng của các cuộc tấn công, giá cước vận tải biển toàn cầu đã tăng mạnh. Giám đốc điều hành cảng Asdod ở miền nam Israel cho biết, cảng biển này đã sẵn sàng tiếp nhận các chuyến tàu chuyển hướng từ cảng Eilat ở Biển Ðỏ lên Ðịa Trung Hải để tránh các cuộc tấn công của Houthi. Theo Tổng Giám đốc cảng Eilat, ông Gideon Golber, kể từ khi Houthi đe dọa tấn công vào các tàu đi qua eo biển Bab al-Mandab hướng tới Israel, cảng này ghi nhận doanh thu giảm 80% do lượng tàu cập bến giảm đột biến.
Cảng Eilat là một cửa ngõ hàng hóa quan trọng ở cực nam Israel và cũng là cửa khẩu duy nhất để Israel giao thương với miền nam mà không phải đi qua kênh đào Suez. Ðây là điểm xuất khẩu kali và khoáng sản sang Trung Quốc, Ấn Ðộ và các thị trường phương Ðông, cũng như nhập khẩu gia súc (Australia), ô-tô (Ðông Bắc Á). Riêng cảng Eilat chiếm tới 75% lượng ô-tô nhập khẩu của toàn Israel và được coi là ngành kinh tế quan trọng nhất tại hải cảng này.
Lo sợ trước những lời đe dọa của Houthi, các tàu thuyền đã không chọn lộ trình qua kênh đào Suez tới Eilat mà sẽ vòng qua mũi Hảo Vọng ở cực nam châu Phi, qua eo biển Gibraltar vào Ðịa Trung Hải rồi tới cảng Haifa hay Asdod, khiến hải trình phải tăng thêm tới 20 ngày. Theo Tiến sĩ Elyakim BenHakoun thuộc Ðại học Công nghệ Technion, khoảng 99% khối lượng hàng hóa nhập khẩu vào Israel là bằng đường biển, trong đó khoảng 40% đi qua kênh đào Suez.
Việc các tàu bè phải vòng qua châu Phi vào Ðịa Trung Hải rồi mới đến Israel sẽ khiến thời gian vận chuyển hàng hóa kéo dài từ 2 tuần đến 4 tuần, tùy theo tốc độ của tàu và đích đến. Việc này khiến chi phí vận tải sẽ tăng thêm khoảng 400.000 đến 1 triệu USD cho mỗi chuyến tàu.
Quan ngại các vụ tấn công nhằm vào tàu thuyền ở Biển Ðỏ có nguy cơ tác động xấu đến kinh tế và thương mại toàn cầu, liên minh an ninh gồm 10 quốc gia Mỹ, Anh, Bahrain, Canada, Pháp, Italia, Hà Lan, Na Uy, Seychelles và Tây Ban Nha sẵn sàng triển khai các chiến dịch nhằm bảo đảm an toàn cho hoạt động vận tải hàng hóa trên Biển Ðỏ và vịnh Aden.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Grant Shapps nhấn mạnh, đây là vấn đề quốc tế, đòi hỏi có giải pháp toàn cầu. Theo ông, tàu khu trục HMS Diamond của Hải quân Hoàng gia Anh sẽ tham gia lực lượng đặc nhiệm quốc tế mới được thành lập để bảo vệ hoạt động hàng hải trong khu vực. Tàu HMS Diamond đã đến Biển Ðỏ và bắn hạ 1 máy bay không người lái nghi là của phiến quân Houthi. Bộ trưởng Quốc phòng Italia Guido Crosetto tuyên bố, hải quân nước này sẽ cử một tàu khu trục để giúp bảo vệ tuyến vận tải Biển Ðỏ.