Chậm sửa đổi, bổ sung Quyết định của Ủy ban nhân dân tỉnh, ảnh hưởng tiến độ giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột

Các đại biểu phát biểu đóng góp ý kiến tại cuộc họp.

Chiều 28/8, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk tổ chức hội nghị đánh giá tình hình thực hiện dự án thành phần 2 và 3 thuộc Dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột. Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk Phạm Ngọc Nghị chủ trì hội nghị.

Dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột giai đoạn 1 có tổng chiều dài khoảng 116,577km; điểm đầu tại nút giao tại quốc lộ 26B và quốc lộ 1, khu vực Cảng Nam Vân Phong, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa; điểm cuối tại Km117+593 giao nhau với đường Hồ Chí Minh tránh phía đông thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk; trong đó, đoạn đi qua tỉnh Khánh Hòa 32,7km, tỉnh Đắk Lắk 84,8km.

Trong giai đoạn hoàn chỉnh, dự án được đầu tư theo quy mô đường ô tô cao tốc tốc độ thiết kế 80-100 km/giờ; giai đoạn 1 đầu tư theo quy mô 4 làn xe hạn chế, bề rộng nền đường 17m.

Dự án có tổng mức đầu tư là 21.935 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách nhà nước Trung ương và địa phương giai đoạn 2021-2025 và nguồn vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2026-2030. Tiến độ yêu cầu cơ bản hoàn thành một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn vào năm 2026 và đưa vào khai thác đồng bộ năm 2027.

Dự án được chia làm 3 dự án thành phần; Dự án thành phần 1 từ Km 0+000-Km 32+000 với chiều dài khoảng 32km thuộc địa phận tỉnh Khánh Hòa, tổng mức đầu tư 5.632 tỷ đồng do Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa là cơ quan chủ quản.

Dự án thành phần 2 từ Km 32+000-Km 69+500 với chiều dài khoảng 37,5km thuộc địa phận 2 tỉnh Khánh Hòa và Đắk Lắk, tổng mức đầu tư 9.818 tỷ đồng, do Bộ Giao thông vận tải là cơ quan chủ quản.

Dự án thành phần 3 từ Km 69+500-Km117+593 với chiều dài khoảng 48,5km, tổng mức đầu tư 6.485 tỷ đồng, do Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk là cơ quan chủ quản. Dự án thành phần 3 đi qua địa bàn 3 huyện Ea Kar, Cư Kuin và Krông Pắc của tỉnh Đắk Lắk với 407 hộ bị ảnh hưởng, trong đó, có 313 hộ tái định cư.

Xác định cao tốc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh nên trong thời gian qua, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã chỉ đạo các ngành chức năng phối hợp chính quyền các huyện, xã có cao tốc đi qua đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, phục vụ thi công dự án.

Các đại biểu phát biểu đóng góp ý kiến tại cuộc họp.

Tuy nhiên, Giám đốc Sở Giao thông vận tải tỉnh Đắk Lắk Đỗ Quang Trà cho biết, đối với công tác chuyển mục đích sử dụng rừng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk do Ban Quản lý dự án 6 (Bộ Giao thông vận tải) thực hiện, về chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, ngày 7/7/2023, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Văn bản số 4453/BNN-KL gửi các bộ: Quốc phòng, Công an, Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường về việc lấy ý kiến thẩm định hồ sơ trình chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng và các bộ đã có ý kiến, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tổng hợp các ý kiến thẩm định và sẽ có văn bản đề nghị Ủy ban nhân dân 2 tỉnh giải trình ý kiến thẩm định của các bộ trước khi tổng hợp, hoàn thiện hồ sơ báo cáo Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng của dự án.

Về công tác giải phóng mặt bằng Dự án thành phần 3 thuộc Dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, đến nay các huyện có cao tốc đi qua đã cắm cọc giải phóng mặt bằng và bàn giao cọc giải phóng mặt bằng cho địa phương. Trong đó, tổng diện tích giải phóng mặt bằng là 233,59ha/332,98ha, đạt 70,15%, tương ứng với 29,65km/48,09km toàn tuyến, đạt 76,33%.

Đến nay, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã bố trí vốn giải phóng mặt bằng, tái định cư cho dự án là 1.185,2 tỷ đồng trong tổng số vốn đã bố trí cho dự án hơn 1.359 tỷ đồng. Trong đó, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Giao thông và Nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk, chủ đầu tư dự án thành phần 3 đã giải ngân được hơn 462 tỷ đồng.

Đối với dự án thành phần 2 do Bộ Giao thông vận tải làm chủ đầu tư, đến nay Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã thỏa thuận đối với các vị trí bãi thải, mỏ vật liệu đất, đá, cát phục vụ dự án thành phần 2, dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột.

Về công tác giải phóng mặt bằng, đến nay huyện Ea Kar tổ chức bàn giao mặt bằng cho Ban Quản lý dự án 6 là 20,5ha/20,5ha, đạt 100%; huyện Krông Bông đã bàn giao mặt bằng cho Ban Quản lý dự án 6 với diện tích khoảng 3,4ha/186,11ha, đạt 1,8%; huyện M’Đrắk bàn giao với diện tích 5,15ha, đạt 4,05%.

Tuy nhiên, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án thành phần 2 thuộc Dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột đang gặp nhiều khó khăn, nhất là quy định về bồi thường, hỗ trợ cây trồng đối với cây keo lai người dân tự trồng.

Về việc này, tại nhiều cuộc họp đánh giá tình hình thực hiện dự án thành phần 2 và dự án thành phần 3 thuộc Dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, các huyện đã nhiều lần đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk cần sửa đổi, bổ sung Quyết định 10/2023/QĐ-UBND ngày 10/3/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk quy định về bồi thường, hỗ trợ cây trồng nhưng đến nay các sở, ngành vẫn chưa tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh sửa đổi Quyết định này khiến các địa phương không có phương án tính toán đơn giá bồi thường, hỗ trợ cây trồng.

Việc xem xét sửa đổi, bổ sung Quyết định 10/2023/QĐ-UBND về việc quy định đơn giá bồi thường, hỗ trợ cây trồng trên địa bàn tỉnh theo hướng “Không áp dụng tận thu, tận dụng đối với cây công nghiệp tập trung gồm rừng tự nhiên, rừng trồng, tài sản sau khi Nhà nước bồi thường phải tổ chức thu hồi và bán đấu giá theo quy định” thành “Cho phép tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được phép tận thu sản phẩm cây lâm nghiệp là rừng trồng (không sử dụng vốn ngân sách Nhà nước để trồng rừng) sau khi Nhà nước bồi thường, hỗ trợ”.

Liên quan đến việc chậm sửa đổi Quyết định 10/2023/QĐ-UBND, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk Đỗ Xuân Dũng cho biết, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chủ trì 3 cuộc họp để lấy ý kiến của các sở, ngành liên quan, nhưng một số sở, ngành của tỉnh cử cán bộ đi dự họp không đúng thành phần nên không có ý kiến, thậm chí có sở không tham dự các cuộc họp khiến việc tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh chậm và gặp khó khăn.

Còn Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện M’Đrắk Phạm Ngọc Thạch cho rằng: Do chậm sửa đổi quyết định này, riêng huyện M’Đrắk có đến 42,53ha đã dự thảo xong phương án nhưng phải chờ Quyết định sửa đổi, bổ sung của Ủy ban nhân dân tỉnh mới có phương án tính toán đơn giá bồi thường, hỗ trợ cây keo cho nhân dân.

Bên cạnh đó, nhiều diện tích đất thuộc nguồn gốc Công ty lâm nghiệp quản lý, người dân đã lấn chiếm, sử dụng từ nhiều năm trước nên khó khăn trong việc xác định nguồn gốc đất, lập phương án bồi thường hỗ trợ.

Đến nay, Thủ tướng Chính phủ chưa phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng rừng liên quan đến dự án nên chưa có cơ sở để tổ chức triển khai thực hiện...

Một số diện tích đất lúa, đất sản xuất nông nghiệp người dân sử dụng ổn định từ lâu, đến năm 2009 địa phương đo đạc lập bản đồ địa chính là đất sản xuất nông nghiệp; tuy nhiên áp dụng lên Bản đồ kiểm kê rừng năm 2014 của ngành Kiểm lâm thì thuộc đất rừng tự nhiên cho nên khó khăn cho chính quyền địa phương trong việc xác định nguồn gốc đất.

Đặc biệt đến nay, Thủ tướng Chính phủ chưa phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng rừng liên quan đến dự án nên chưa có cơ sở để tổ chức triển khai thực hiện...

Tại cuộc họp, đại diện Ban Quản lý dự án 6 (Bộ Giao thông vận tải) đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk sớm có văn bản giải trình ý kiến thẩm định về chuyển mục đích sử dụng rừng của dự án của các bộ để Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kịp thời tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, hoàn thành công tác chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng của dự án; đồng thời đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo các địa phương và các cơ quan liên quan hỗ trợ Ban Quản lý dự án 6 và nhà thầu xây lắp trong việc triển khai công tác cải tạo đường hiện hữu làm đường công vụ phục vụ thi công các gói thầu xây lắp dự án thành phần 2.

Đặc biệt, chỉ đạo các sở, ngành liên quan và các huyện Ea Kar, Krông Bông, M’Đrắk tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ bàn giao mặt bằng đối với phần diện tích không chuyển đổi mục đích sử dụng rừng...

Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk Phạm Ngọc Nghị đề nghị các sở, ngành, địa phương phối hợp với Ban Quản lý dự án 6 (Bộ Giao thông vận tải) giải quyết, tháo gỡ ngay các khó khăn, vướng mắc liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng dự án trọng điểm quốc gia này.

Đặc biệt, Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh sắp xếp tổ chức ngay cuộc họp giữa lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh với các sở, ngành liên quan để xem xét sửa đổi, bổ sung ngay Quyết định 10/2023/QĐ-UBND ngày 10/3/2023 của Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk quy định về bồi thường, hỗ trợ cây trồng trên địa bàn tỉnh để các địa phương lập phương án tính toán đơn giá bồi thường, hỗ trợ cây trồng... nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng Dự án cao tốc Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột giai đoạn 1.

Tổ chức khởi công các gói thầu đã đủ điều kiện; đồng thời, các sở, ngành phối hợp tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh giải trình ý kiến thẩm định về chuyển mục đích sử dụng rừng của dự án của các bộ để Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kịp thời tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ, hoàn thành công tác chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng của dự án...

NGUYỄN CÔNG LÝ