Ngày Pháp luật Việt Nam 09/11: Nguồn gốc, ý nghĩa và cách thức hưởng ứng

Giới thiệu Ngày Pháp luật Việt Nam 09/11

Ngày Pháp luật Việt Nam là ngày 09 tháng 11 hàng năm, được quy định theo Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012.

Việc Quốc hội lựa chọn ngày 9/11 là ngày pháp luật vì vào ngày này cách đây 75 năm, Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã thông qua bản Hiến pháp đầu tiên của nước ta – Hiến pháp năm 1946.

Đây là một sự kiện chính trị-pháp lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng mở đầu con đường phát triển mới của lịch sử lập hiến của đất nước.

Ngày 09/11/1946, bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa được ban hành.

Đây là Hiến pháp đầu tiên của nước ta, được Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo và trình Quốc hội, thể hiện ý chí và quyền lực của nhân dân, đảm bảo quyền tự do, dân chủ và phúc lợi cho công dân, và khẳng định chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Ngày Pháp luật Việt Nam không chỉ gắn liền với Hiến pháp năm 1946, mà còn gắn liền với các Hiến pháp sau này của nước ta, như Hiến pháp năm 1959, Hiến pháp năm 1980, Hiến pháp năm 1992 và Hiến pháp năm 2013.

Các Hiến pháp này đều là những văn bản pháp lý cơ bản nhất của nước ta, quy định về chế độ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, quan hệ đối ngoại, và quyền và nghĩa vụ của công dân, nhà nước và các tổ chức xã hội.

Các Hiến pháp phản ánh tình hình lịch sử, thực tiễn và nguyện vọng của nhân dân, và đóng vai trò là nền tảng để xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật của nước ta.

Ngày Pháp luật Việt Nam cũng là ngày để tưởng nhớ và biết ơn những đóng góp của các nhà lập pháp, nhà pháp lý, nhà khoa học pháp luật, và những người làm công tác pháp chế, phổ biến, giáo dục pháp luật, thi hành pháp luật, và bảo vệ pháp luật trong suốt quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Những người này đã góp phần tạo ra những bước tiến quan trọng trong lĩnh vực pháp luật, nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác pháp chế, phổ biến, giáo dục pháp luật, thi hành pháp luật, và bảo vệ pháp luật, và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh quốc gia, và nâng cao vị thế quốc tế của nước ta.

Các hoạt động hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam

Trong những năm qua, ngày Pháp luật Việt Nam đã được tổ chức và hưởng ứng rộng rãi trên cả nước, với nhiều hoạt động đa dạng và phong phú, nhằm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức và trách nhiệm về việc thực hiện pháp luật, và khơi dậy tinh thần yêu nước, yêu pháp luật của nhân dân.

Các hoạt động hưởng ứng của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể

Các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể là những đối tượng chủ yếu và trực tiếp tham gia vào công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, thi hành pháp luật, và bảo vệ pháp luật.

Do đó, các hoạt động hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam của các đối tượng này có vai trò quan trọng và có ảnh hưởng lớn đến toàn xã hội.

* Trách nhiệm hướng dẫn nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam

Trách nhiệm hướng dẫn nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam được quy định như sau:

– Hằng năm, Bộ Tư pháp hướng dẫn nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam trong phạm vi cả nước;

– Trên cơ sở hướng dẫn tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam của Bộ Tư pháp, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp hướng dẫn về nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hướng dẫn nội dung, hình thức tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam cho các tổ chức thành viên.

(Khoản 1 Điều 7 Nghị định 28/2013/NĐ-CP)

* Trách nhiệm tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam

Theo khoản 2 Điều 7 Nghị định 28/2013/NĐ-CP, trách nhiệm tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam được quy định như sau:

– Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam;

– Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và người đứng đầu cơ quan trung ương của các tổ chức thành viên của Mặt trận trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mình tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam cho các hội viên, đoàn viên của tổ chức mình.

Các hoạt động hưởng ứng của các cơ sở giáo dục, truyền thông, doanh nghiệp và cộng đồng

Các cơ sở giáo dục, truyền thông, doanh nghiệp và cộng đồng là những đối tượng trực tiếp bị ảnh hưởng bởi pháp luật, cũng như là những nguồn lực quan trọng trong việc phổ biến và nâng cao nhận thức pháp luật cho nhân dân.

Các hoạt động hưởng ứng của các cá nhân, gia đình và công dân

Các cá nhân, gia đình và công dân là những người có quyền và nghĩa vụ phải tuân thủ pháp luật, cũng như là những người có thể góp phần vào việc bảo vệ pháp luật và xây dựng một xã hội pháp luật. Trong các hoạt động hưởng ứng ngày Pháp luật Việt Nam, các cá nhân, gia đình và công dân đã thể hiện nhiều hành động như:

Học tập và nắm vững các quy định pháp luật về quốc tịch, hộ khẩu, đăng ký kết hôn, đăng ký sinh, đăng ký chết, đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, đăng ký xe cộ, đăng ký sử dụng đất, đăng ký sở hữu nhà ở, đăng ký kinh doanh, đăng ký thuế, đăng ký bảo hiểm, đăng ký bằng cấp, đăng ký chứng chỉ, đăng ký bằng sáng chế, đăng ký nhãn hiệu, đăng ký tác quyền.

Thực hiện đúng các quy định pháp luật về giao thông, an toàn lao động, an toàn thực phẩm, an toàn sinh hoạt, bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe, bảo vệ quyền lợi, bảo vệ danh dự, bảo vệ tài sản, bảo vệ an ninh quốc gia, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, bảo vệ biên giới, bảo vệ hòa bình thế giới.

Tôn trọng và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khác

Nội dung tổ chức trong Ngày Pháp luật Việt Nam

Cụ thể tại khoản 1 Điều 6 Nghị định 28/2013/NĐ-CP, ngày Pháp luật Việt Nam được tổ chức với các nội dung sau đây:

– Khẳng định vị trí, vai trò của Hiến pháp, pháp luật trong quản lý nhà nước và đời sống xã hội;

– Giáo dục cán bộ, công chức, viên chức và người dân ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật; ý thức bảo vệ pháp luật; lợi ích của việc chấp hành pháp luật;

– Tuyên truyền, phổ biến các quy định của Hiến pháp, pháp luật thiết thực với đời sống của nhân dân, gắn với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị;

– Vận động nhân dân nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật;

– Biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong xây dựng pháp luật, thực thi pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật, gương người tốt, việc tốt trong thực hiện pháp luật;

– Nội dung khác theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp.

Kiên Trung